Thẩm định giá là hoạt động tư vấn xác định giá trị của tài sản thẩm định giá tại một địa điểm, thời điểm, phục vụ cho mục đích nhất định do doanh nghiệp thẩm định giá, hội đồng thẩm định giá thực hiện theo Chuẩn mực thẩm định giá Việt Nam. Theo đó, thẩm viên thẩm định giá sẽ có các quyền và nghĩa vụ theo pháp luật khi thực hiện hoạt động, hành nghề thẩm định giá.
Thẩm định viên về giá được quy định như thế nào?
Theo quy định tại khoản Điều 46 Luật Giá 2023 thì thẩm định viên về giá là người có thẻ thẩm định viên về giá đã thực hiện đăng ký hành nghề thẩm định giá và được Bộ Tài chính thông báo là thẩm định viên về giá.
Trong quá trình hành nghề thẩm định giá, thẩm định viên về giá phải duy trì điều kiện đăng ký hành nghề thẩm định giá quy định tại khoản 1 Điều 45 của Luật Giá 2023. Doanh nghiệp thẩm định giá phải kịp thời báo cáo Bộ Tài chính trường hợp biến động thẩm định viên về giá do thẩm định viên về giá tại doanh nghiệp không còn duy trì điều kiện đăng ký hành nghề thẩm định giá hoặc thay đổi nơi đăng ký hành nghề.
Danh sách thẩm định viên về giá được thông báo theo quy định tại khoản 3 Điều 46 Luật Giá 2023 như sau:
- Danh sách thẩm định viên về giá được thông báo hằng năm trước ngày 01 tháng 01 của năm đó;
- Danh sách thẩm định viên về giá được điều chỉnh hằng tháng (nếu có) và thông báo trước ngày làm việc cuối cùng của tháng đối với các hồ sơ Bộ Tài chính tiếp nhận trước ngày 15 của tháng đó;
- Danh sách thẩm định viên về giá được thông báo kèm theo khi doanh nghiệp được cấp, cấp lại giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá.
Điều kiện đăng ký hành nghề thẩm định giá
Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 45 của Luật Giá 2023, người có thẻ thẩm định viên về giá đăng ký hành nghề thẩm định giá phải đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
- Có hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật về lao động đang còn hiệu lực với doanh nghiệp mà người có thẻ thẩm định viên về giá đăng ký hành nghề thẩm định giá, trừ trường hợp người có thẻ thẩm định viên về giá là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp;
- Có tổng thời gian thực tế làm việc tại các doanh nghiệp thẩm định giá, cơ quan quản lý nhà nước về giá và thẩm định giá với trình độ đại học trở lên từ đủ 36 tháng. Trường hợp làm việc với trình độ đại học trở lên về chuyên ngành giá hoặc thẩm định giá theo chương trình định hướng ứng dụng theo quy định của pháp luật thì tổng thời gian thực tế làm việc tại các doanh nghiệp thẩm định giá, cơ quan quản lý nhà nước về giá và thẩm định giá từ đủ 24 tháng;
- Đã cập nhật kiến thức về thẩm định giá theo quy định của Bộ Tài chính, trừ trường hợp thẻ thẩm định viên về giá được cấp dưới 01 năm tính đến thời điểm đăng ký hành nghề;
- Không thuộc đối tượng quy định tại khoản 2 Điều 45 của Luật Giá 2023.
Theo đó, nếu không thuộc đối tượng cấm hành nghề thẩm định giá tại khoản 2 Điều 45 của Luật Giá 2023 và đáp ứng các điều kiện trên thì cá nhân đáp ứng điều kiện để được đăng ký hành nghề thẩm định giá.
Quyền và nghĩa vụ của thẩm định viên về giá
Quyền và nghĩa vụ của thẩm định viên về giá được quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 47 Luật Giá 2023. Cụ thể
- Quyền của thẩm định viên về giá:
+ Hành nghề thẩm định giá theo quy định của Luật Giá 2023; ký chứng thư thẩm định giá, báo cáo thẩm định giá theo lĩnh vực chuyên môn; được phép hành nghề mà không phải trang bị thêm các chứng chỉ, điều kiện chuyên môn khác với quy định của Luật Giá 2023;
+ Đưa ra quan điểm độc lập về chuyên môn nghiệp vụ;
+ Yêu cầu khách hàng phối hợp trong việc cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến tài sản thẩm định giá và tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện thẩm định giá; không chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin về tài sản thẩm định giá do khách hàng cung cấp;
+ Từ chối thực hiện thẩm định giá trong trường hợp không đúng lĩnh vực chuyên môn được phép hành nghề hoặc xét thấy hồ sơ, tài liệu để thực hiện thẩm định giá không đủ hoặc không bảo đảm tin cậy;
+ Tham gia tổ chức nghề nghiệp về thẩm định giá trong nước và ngoài nước theo quy định của pháp luật;
+ Quyền khác theo quy định của pháp luật.
- Nghĩa vụ của thẩm định viên về giá:
+ Tuân thủ quy định về hoạt động thẩm định giá theo quy định của Luật Giá 2023 và quy định khác của pháp luật có liên quan;
+ Bảo đảm tính độc lập về chuyên môn nghiệp vụ, tính trung thực, khách quan, chính xác trong quá trình thẩm định giá tài sản; chịu trách nhiệm về chuyên môn trong quá trình thực hiện và bảo đảm báo cáo thẩm định giá tuân thủ các Chuẩn mực thẩm định giá Việt Nam;
+ Giải trình hoặc bảo vệ các nội dung tại báo cáo thẩm định giá do mình thực hiện với khách hàng thẩm định giá hoặc bên thứ ba được sử dụng báo cáo thẩm định giá theo hợp đồng thẩm định giá khi có yêu cầu; giải trình báo cáo thẩm định giá do mình thực hiện với cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi có yêu cầu theo quy định của pháp luật;
+ Tham gia các chương trình cập nhật kiến thức về thẩm định giá theo quy định;
+ Lập hồ sơ về thẩm định giá theo quy định của pháp luật;
+ Nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
Như vậy, thẩm định viên về giá cần đáp ứng các điều kiện về đáp ứng các điều kiện về đăng ký hành nghề thẩm định giá và có các quyền và nghĩa vụ trên khi tham gia hành nghề thẩm định giá nhằm hướng đến việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và Nhà nước liên quan đến việc thẩm định giá.