Cùng tìm hiểu Quỹ phát triển đất là gì, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Quỹ phát triển đất theo Nghị định 104/2024/NĐ-CP của Chính phủ qua bài viết dưới đây nhé
(1) Quỹ phát triển đất là gì?
Quỹ phát triển đất là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, trực thuộc UBND cấp tỉnh do UBND cấp tỉnh quyết định thành lập, hoạt động độc lập với ngân sách nhà nước, không vì mục đích lợi nhuận, bảo toàn và phát triển vốn (khoản 1 Điều 5 Nghị định 104/2024/NĐ-CP).
Theo đó, căn cứ tình hình thực tế tại địa phương, trường hợp cần thiết thành lập Quỹ phát triển đất. UBND cấp tỉnh giao cho cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng của địa phương lập hồ sơ đề nghị thành lập Quỹ phát triển đất, trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Sau khi được thành lập, Quỹ phát triển đất sẽ có tư cách pháp nhân, có con dấu, có tài khoản, hạch toán độc lập, có vốn điều lệ.
Quỹ phát triển đất có chức năng thực hiện các công việc như tiếp nhận, huy động vốn theo quy định để thực hiện nhiệm vụ ứng vốn và được hoàn trả vốn ứng theo quy định tại Điều 114 Luật Đất đai 2024, Nghị định 104/2024/NĐ-CP và pháp luật có liên quan.
Như vậy, có thể hiểu Quỹ phát triển đất là một quỹ tài chính nhà nước được thành lập ở cấp tỉnh, có nguồn vốn từ vốn điều lệ và các nguồn vốn huy động (vốn viện trợ, tài trợ, hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước).
Quỹ phát triển đất được thành lập nhằm phục vụ cho các hoạt động liên quan đến đất đai. Quỹ này hoạt động độc lập với ngân sách nhà nước nhưng vẫn phải tuân theo các quy định của pháp luật khi thực hiện các công việc thuộc thẩm quyền của mình.
(2) Nhiệm vụ của Quỹ phát triển đất
Theo quy định tại Điều 6 Nghị định 104/2024/NĐ-CP, nhiệm vụ của Quỹ phát triển đất bao gồm:
- Quản lý, bảo toàn và phát triển vốn
- Thực hiện các nhiệm vụ ứng vốn theo quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền; thực hiện thu hồi vốn ứng theo quy định
- Chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý tài chính, tài sản, kế toán, kiểm toán và các quy định khác có liên quan
- Quyết định dừng, thu hồi vốn ứng khi phát hiện tổ chức được ứng vốn vi phạm quy định về sử dụng vốn ứng hoặc chậm hoàn trả vốn ứng
- Kiểm tra đối với việc sử dụng vốn ứng và thu hồi vốn ứng theo quy định tại khoản 7 Điều 16 Nghị định 104/2024/NĐ-CP; xác định chi phí quản lý vốn ứng theo quy định tại Điều 17 Nghị định 104/2024/NĐ-CP
- Thực hiện chế độ báo cáo định kỳ theo quy định; báo cáo đột xuất về tình hình quản lý, sử dụng vốn hoạt động của Quỹ phát triển đất theo yêu cầu của cơ quan, người có thẩm quyền
- Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định tại Nghị định 104/2024/NĐ-CP và pháp luật có liên quan
Với bản chất là một quỹ, Quỹ phát triển đất sẽ thực hiện các nhiệm vụ chính liên quan đến vấn đề tài chính để cung cấp vốn cho các dự án phát triển quỹ đất, thực hiện các chính sách hỗ trợ đất đai, kinh tế.
Đặc biệt đối với hoạt động quan trọng nhất của Quỹ phát triển đất là hoạt động ứng vốn, Quỹ phát triển đất phải tuân thủ theo các quy định của pháp luật trước khi chấp thuận ứng vốn cho tổ chức được ứng vốn và phải chịu trách nhiệm với quyết định chấp thuận đó.
(3) Quyền hạn của Quỹ phát triển đất
Theo Điều 7 Nghị định 104/2024/NĐ-CP, Quỹ phát triển đất được quy định có các quyền hạn như sau:
- Tổ chức quản lý, điều hành hoạt động của Quỹ phát triển đất theo đúng mục tiêu và các nhiệm vụ được giao
- Ban hành quy chế, quy trình nghiệp vụ để điều hành hoạt động của Quỹ phát triển đất
- Kiểm tra việc tuân thủ mục đích sử dụng vốn ứng của dự án, nhiệm vụ được Quỹ phát triển đất ứng vốn
- Xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cơ quan, người có thẩm quyền xử lý vi phạm của tổ chức, cá nhân trong việc quản lý, sử dụng, hoàn trả vốn ứng
- Các quyền hạn khác theo quy định tại Nghị định 104/2024/NĐ-CP và pháp luật có liên quan
Tuy nhiên, cùng với những quyền hạn trên, Quỹ phát triển đất cũng phải chịu sự giám sát chặt chẽ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Việc thực hiện các quyền hạn phải đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật, các quy định về quản lý tài chính, tài sản và kế toán.