Tâm thần là bệnh lý có liên quan đến một loạt các rối loạn sức khỏe tâm thần dẫn đến suy nghĩ, hành vi và tác phong không phù hợp. Do đó, có không ít người lợi dụng điểm này dụ dỗ người bị tâm thần quan hệ tình dục. Tuy nhiên, khi quan hệ tình dục với người mất năng lực nhận thức và điều khiển hành vi thì dù có được sự đồng ý đó vẫn là hành vi cấu thành tội hiếp dâm?
Tội hiếp dâm - Ảnh minh họa
Trường hợp, đối tượng thực hiện hành vi biết rõ nạn nhân bị tâm thần
Đối tượng đã lợi dụng tình trạng không tự vệ được của nạn nhân để cố ý quan hệ tình dục, nghĩa là có dấu hiệu của tội hiếp dâm. Trong một số trường hợp, có thể nạn nhân tâm thần vẫn có khả năng nhận biết được hành vi của người khác nhưng do bị hạn chế về khả năng nhận thức nên đã không đánh giá hết được tính chất nguy hiểm cũng như hậu quả của hành vi đó, bởi vậy việc giao cấu với người tâm thần dù nạn nhân tự nguyện vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 về tội hiếp dâm cụ thể như sau:
1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Nhiều người cho rằng để cấu thành tội hiếp dâm phải có hành vi ‘’dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực” hoặc thủ đoạn khác để “giao cấu trái ý muốn” mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Nhưng, việc quan hệ tình dục giữa một người nam đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự với người nữ mất năng lực nhận thức và điều khiển hành vi luôn bị coi là hiếp dâm, bởi người mất năng lực nhận thức và điều khiển hành vi được coi là không có năng lực tự vệ.
Trường hợp, đối tượng thực hiện hành vi không biết nạn nhân bị tâm thần
Nếu giữa hai người không quen biết nhau từ trước và nạn nhân cũng không có bất cứ dấu hiệu bất thường gì để buộc người khác nhận biết là họ bị tâm thần đồng thời hai bên tự nguyện quan hệ tình dục (nạn nhân đã đủ 18 tuổi trở lên) thì hành vi này có thể không cấu thành Tội hiếp dâm.
