Môi giới thương mại là một loại hình dịch vụ được phát triển ở nước ta trong những năm gần đây. Đây là một hoạt động thương mại và được pháp luật điều chỉnh tại Luật thương mại 2005. Vậy môi giới thương mại là gì và quy định về thanh toán thù lao môi giới như thế nào?
Môi giới thương mại là gì?
Căn cứ theo Điều 150 Luật Thương mại 2005 quy định môi giới thương mại là hoạt động thương mại, theo đó một thương nhân làm trung gian (gọi là bên môi giới) cho các bên mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ (gọi là bên được môi giới) trong việc đàm phán, giao kết hợp đồng mua bán hàng hoá, dịch vụ và được hưởng thù lao theo hợp đồng môi giới.
Nghĩa vụ của bên môi giới thương mại
Theo Điều 151 Luật Thương mại 2005 quy định đối với bên môi giới thương mại có các nghĩa vụ như sau:
- Bảo quản các mẫu hàng hoá, tài liệu được giao để thực hiện việc môi giới và phải hoàn trả cho bên được môi giới sau khi hoàn thành việc môi giới;
- Không được tiết lộ, cung cấp thông tin làm phương hại đến lợi ích của bên được môi giới;
- Chịu trách nhiệm về tư cách pháp lý của các bên được môi giới, nhưng không chịu trách nhiệm về khả năng thanh toán của họ;
- Không được tham gia thực hiện hợp đồng giữa các bên được môi giới, trừ trường hợp có uỷ quyền của bên được môi giới.
Trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

Quy định về thanh toán thù lao môi giới
Thù lao môi giới là khoản tiền mà bên được môi giới phải tra cho bên môi giới khi bên môi giới đem đến cho bên được môi giới một cơ hội giao kết hợp đồng dự định.
Căn cứ tại Điều 153 và Điều 154 Luật Thương mại 2005, quyền được hưởng thù lao của môi giới được quy định như sau:
Quyền hưởng thù lao môi giới
- Quyền hưởng thù lao môi giới phát sinh từ thời điểm các bên được môi giới đã ký hợp đồng với nhau, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Đối với trường hợp không có thỏa thuận, mức thù lao môi giới được xác định theo quy định tại Điều 86 của Luật Thương mại 2005.
Cụ thể: Trường hợp không có thoả thuận về giá dịch vụ, không có thoả thuận về phương pháp xác định giá dịch vụ và cũng không có bất kỳ chỉ dẫn nào khác về giá dịch vụ thì giá dịch vụ được xác định theo giá của loại dịch vụ đó trong các điều kiện tương tự về phương thức cung ứng, thời điểm cung ứng, thị trường địa lý, phương thức thanh toán và các điều kiện khác có ảnh hưởng đến giá dịch vụ.
Thanh toán chi phí phát sinh liên quan đến việc môi giới
Theo đó, bên được môi giới sẽ thanh toán các chi phí phát sinh hợp lý liên quan đến việc môi giới, kể cả khi việc môi giới không mang lại kết quả cho bên được môi giới, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
Hay nói cách khác, vấn đề thanh toán thù lao và chi phí hợp lý được tính như sau:
Khi môi giới thành công:
Tiền thanh toán cho môi giới = thù lao + chi phí hợp lý phát sinh.
Khi môi giới không thành công:
Tiền thanh toán cho môi giới = chi phí hợp lý phát sinh.