Hiếp dâm và giết người - Ảnh minh họa
Thực tế, nhiều vụ án nghiêm trọng xảy ra liên quan đến hiếp dâm có kèm theo hậu quả là nạn nhân chết. Trong những trường hợp này, người ta thường đặt ra câu hỏi: Đây là tội hiếp dâm hay giết người? Có phạm cả hai tội hay không? Hoặc phức tạp hơn là trường hợp hiếp dâm dẫn đến nạn nhân chết có khác với hiếp dâm và giết người hay không? Bài viết này sẽ giải thích một cách dễ hiểu nhất những thắc mắc trên!
Trước tiên, cần biết rằng tội Hiếp dâm và tội Giết người là hai tội có cấu thành độc lập, trong đó:
- Cấu thành cơ bản của tội Giết người là: Bằng hành động hoặc không hành động tước đi mạng sống của người khác.
- Cấu thành cơ bản của tội Hiếp dâm là: Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân.
Trường hợp nào bị xem là Hiếp dâm dẫn đến chết người?
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 141 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017):
“Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.”
Cũng tại điều luật này, khung hình phạt sẽ tăng lên thành 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân khi hành vi hiếp dâm “Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.” (Điểm c Khoản 3)
Phân tích điều khoản trên, ta phải hiểu rằng việc nạn nhân chết trong trường hợp bị khép vào khung hình phạt này có nguyên nhân hình thành từ hành vi hiếp dâm.
Giả sử, khi người phạm tội thực hiện hành vi hiếp dâm, nạn nhân chống cự, vô tình bị tác động bởi một vật khác khiến cho tử vong hoặc tự cắn lưỡi,… để kết liễu mạng sống của chính mình. Những trường hợp này sẽ được xác định là hiếp dâm dẫn đến hậu quả là nạn nhân chết.
Về mặt chủ quan, trong trường hợp này người thực hiện hành vi hiếp dâm không có mục đích gây ra cái chết cho nạn nhân mà chỉ thực hiện hành vi hiếp dâm, việc xảy ra hậu quả nạn nhân chết là yếu tố phát sinh sau khi hành vi hiếp dâm được thực hiện hoặc đang thực hiện.
Trường hợp nào phạm cả hai tội Hiếp dâm và Giết người?
Như đã phân tích, vì 2 tội này có cấu thành hoàn toàn khác nhau nên để một người bị truy cứu cả hai tội thì quá trình thực hiện hành vi phạm pháp phải thỏa mãn cấu thành của cả hai tội này.
Trước hết, đối với hành vi giết người, cần hiểu rõ trường hợp hung thủ giết nạn nhân rồi hiếp dâm xác chết không thể được xem là phạm cả hai tội giết người và hiếp dâm bởi lẽ cấu thành của tội hiếp dâm bao gồm yếu tố “giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân”, mà người đã chết thì sẽ không thể xác định được “ý muốn”.
Loại trừ tình huống kể trên, một người phạm cả hai tội này trong những trường hợp phổ biến như:
(1) Hung thủ tác động lên nạn nhân, tác động này không gây ra cái chết tức thời mà sẽ làm nạn nhân yếu đi rồi thực hiện hành vi hiếp dâm, tuy nhiên sau một khoảng thười gian thì chấn thương từ tác động đó làm nạn nhân chết.
(2) Sau khi tội phạm hiếp dâm hoàn thành, hung thủ thực hiện hành vi sát hại nạn nhân để bịt đầu mối vì sợ bị tố cáo.
Có thể thấy, trong những trường hợp trên, rõ ràng hung thủ thực hiện hành vi cấu thành đầy đủ cả hai tội độc lập, kể cả trong trường hợp 1, dù ban đầu mục đích của hắn ta không phải là tước đi mạng sống, tuy nhiên hành vi này phải được coi là tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.
Khi phạm cả hai tội, hung thủ phải bị tổng hợp hình phạt của cả hai tội trên.
Mời bạn đọc đóng góp ý kiến, bình luận!