Đất đai và giao dịch về đất đai cần có hành lang pháp lý vững vàng, hiện nay giao dịch bất động sản ngày càng gia tăng, tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn cho bên chuyển nhượng cũng như bên nhận chuyển nhượng nếu pháp lý không rõ rang.
Đặc biệt một trong những giấy tờ chứng mình quyền sử dụng có quyền đối với tài sản đó là thông qua sổ đỏ hay còn gọi là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. đất không có sổ đỏ, nhưng có các giấy tờ được quy định tại khoản 1 Điều 100, hoặc thuộc Điều 18 Nghị định 43/2014/NĐ-CP sẽ được cấp quyền sử dụng đất, bao gồm:
Những giấy tờ về quyền được sử dụng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15 tháng 10 năm 1993; Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất; giấy tờ giao nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất;
Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đã sử dụng trước ngày 15 tháng 10 năm 1993; Giấy tờ thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở; giấy tờ mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định của pháp luật;
Giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất; Các loại giấy tờ khác được xác lập trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 theo quy định của Chính phủ.
Tuy nhiên, đó là các trường hợp cấp sổ đỏ vậy đặt ra giả thuyết nếu nhà ở mà không có sổ đỏ thì có được thừa kế theo di chúc.
Tại Khoản 2 Điều 118 Luật Nhà ở 2014 có quy định về giao dịch về nhà ở không bắt buộc phải có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất như sau:
Giao dịch về nhà ở sau đây thì nhà ở không bắt buộc phải có Giấy chứng nhận:
- Mua bán, thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai; Tổ chức thực hiện tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương; Mua bán, thuê mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước; mua bán, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở để phục vụ tái định cư không thuộc sở hữu nhà nước; bán nhà ở quy định tại khoản 4 Điều 62 của Luật này; Nhận thừa kế nhà ở…
Căn cứ theo quy định hiện hành thì trường hợp nhận thừa kế nhà ở sẽ không bắt buộc có giấy chứng nhận (sổ đỏ).
