Thông thường thời hiệu truy cứu TNHS là từ 5 năm đến 20 năm, nếu hết thời hạn này thì tội phạm sẽ không bị truy cứu TNHS. Vậy, đối với trường hợp tội phạm trốn truy nã quá thời hiệu thì có bị khởi tố không?
Người trốn truy nã đến hết thời hiệu truy cứu TNHS thì có tiếp tục khởi tố không?
Theo Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về thời hiệu truy cứu TNHS như sau:
- Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là thời hạn do Bộ luật Hình sự 2015 quy định mà khi hết thời hạn đó thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định như sau:
+ 05 năm đối với tội phạm ít nghiêm trọng;
+ 10 năm đối với tội phạm nghiêm trọng;
+ 15 năm đối với tội phạm rất nghiêm trọng;
+ 20 năm đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
- Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày tội phạm được thực hiện. Nếu trong thời hạn quy định trên, người phạm tội lại thực hiện hành vi phạm tội mới mà Bộ luật Hình sự 2015 quy định mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy trên 01 năm tù, thì thời hiệu đối với tội cũ được tính lại kể từ ngày thực hiện hành vi phạm tội mới.
Nếu trong thời hạn quy định trên, người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có quyết định truy nã, thì thời hiệu tính lại kể từ khi người đó ra đầu thú hoặc bị bắt giữ.
Như vậy, đối với tội phạm đã được phát hiện và đã có quyết định truy nã nhưng trốn truy nã đến hết thời hiệu truy cứu TNHS theo quy định thì thời hiệu mới sẽ được tính lại từ khi người đó bị bắt. Tức là nếu bị bắt lại người đó vẫn sẽ bị tiếp tục khởi tố.
Tội phạm được phân thành mấy loại? Thế nào là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng?
Theo Điều 9 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017 quy định phân loại tội phạm như sau:
- Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội được quy định trong Bộ luật Hình sự 2015, tội phạm được phân thành 04 loại sau đây:
+ Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật Hình sự 2015 quy định đối với tội ấy là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm;
+ Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật Hình sự 2015 quy định đối với tội ấy là từ trên 03 năm tù đến 07 năm tù;
+ Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật Hình sự 2015 quy định đối với tội ấy là từ trên 07 năm tù đến 15 năm tù;
+ Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật Hình sự 2015 quy định đối với tội ấy là từ trên 15 năm tù đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.
- Tội phạm do pháp nhân thương mại thực hiện được phân loại căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội theo quy định trên và quy định tương ứng đối với các tội phạm được quy định tại Điều 76 Bộ luật Hình sự 2015.
Như vậy, tội phạm sẽ được phân loại theo tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội, theo đó tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là có mức độ nguy hiểm nhất và bị phạt tù mức cao nhất là tử hình.
Những tội nào sẽ không áp dụng thời hiệu truy cứu TNHS?
Theo Điều 28 Bộ luật Hình sự 2015 có quy định về các trường hợp không áp dụng thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự bao gồm:
- Các tội xâm phạm an ninh quốc gia quy định tại Chương XIII Bộ luật Hình sự 2015;
- Các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh quy định tại Chương XXVI Bộ luật Hình sự 2015;
- Tội tham ô tài sản thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 353 Bộ luật Hình sự 2015; tội nhận hối lộ thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 354 của Bộ luật Hình sự 2015.
Như vậy, nếu thuộc một trong các tội trên thì sẽ không áp dụng thời hiệu truy cứu TNHS. Tức là, bất cứ khi nào tội phạm được phát hiện thì vẫn sẽ bị truy cứu TNHS.
