Luật Hôn nhân và gia đình hiện hành quy định về chế độ một vợ một chồng như sau:
“Điều 2. Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình
1. Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng.”
Bên cạnh đó, tại Điểm c Khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về hành vi bị nghiêm cấm như sau:
“Điều 5. Bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình
2. Cấm các hành vi sau đây:
...
c) Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;”
Như vậy, hành vi “ngoại tình” là hành vi bị cấm theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
Theo đó, người có gia đình mà ngoại tình có thể sẽ phải chịu các trách nhiệm pháp lý sau đây:
Trách nhiệm hành chính
Căn cứ theo Điểm b Khoản 1 Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định như sau:
“Điều 59. Hành vi vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng
1. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
...
b) Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác;”
Như vậy, vợ/chồng khi ngoại tình có thể bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
Trách nhiệm hình sự
Theo Điều 182 Bộ luật Hình sự 2015 quy định:
“Điều 182. Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng
1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:
a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;
b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;
b) Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.”
Như vậy, tùy thuộc vào mức độ, tính chất của hành vi mà người ngoại tình có thể bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 03 năm.