Người bị bệnh có được quyền lựa chọn phương pháp chữa bệnh phù hợp nhất không? Người bệnh có phải chấp hành các quy định trong khám bệnh, chữa bệnh? Người hành nghề khám, chữa bệnh có nghĩa vụ gì đối với người bệnh?
1. Người bị bệnh có được quyền lựa chọn phương pháp chữa bệnh phù hợp nhất không?
Căn cứ Điều 9, Điều 10, Điều 11, Điều 12, Điều 13, Điều 14 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 quy định về quyền của người bệnh. Theo đó, người bệnh có những quyền như sau:
(i) Quyền được khám bệnh, chữa bệnh.
- Được thông tin, giải thích về tình trạng sức khỏe; phương pháp, dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh; được hướng dẫn cách tự theo dõi, chăm sóc, phòng ngừa tai biến.
- Được khám bệnh, chữa bệnh bằng phương pháp an toàn phù hợp với bệnh, tình trạng sức khỏe của mình và điều kiện thực tế của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
(ii) Quyền được tôn trọng danh dự, bảo vệ sức khỏe và tôn trọng bí mật riêng tư trong khám bệnh, chữa bệnh.
- Được tôn trọng về tuổi, giới tính, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, tình trạng sức khỏe, điều kiện kinh tế, địa vị xã hội.
- Được giữ bí mật thông tin trong hồ sơ bệnh án và thông tin khác về đời tư mà người bệnh đã cung cấp cho người hành nghề trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh, trừ trường hợp người bệnh đồng ý chia sẻ thông tin theo quy định của pháp luật hoặc trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 69 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
- Không bị kỳ thị, phân biệt đối xử, ngược đãi, lạm dụng thể chất, lạm dụng tình dục trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh.
- Không bị ép buộc khám bệnh, chữa bệnh, trừ trường hợp bắt buộc chữa bệnh quy định tại khoản 1 Điều 82 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
(iii) Quyền được lựa chọn trong khám bệnh, chữa bệnh.
- Lựa chọn phương pháp khám bệnh, chữa bệnh sau khi được cung cấp thông tin, giải thích, tư vấn đầy đủ về tình trạng bệnh, kết quả, rủi ro có thể xảy ra, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 40 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
- Chấp nhận hoặc từ chối tham gia nghiên cứu y sinh học về khám bệnh, chữa bệnh.
(iv) Quyền được cung cấp thông tin về hồ sơ bệnh án và chi phí khám bệnh, chữa bệnh.
- Được đọc, xem, sao chụp, ghi chép hồ sơ bệnh án và cung cấp tóm tắt hồ sơ bệnh án theo quy định tại điểm d khoản 4 Điều 69 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
- Được cung cấp và giải thích chi tiết về các khoản chi trả dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh khi có yêu cầu.
(v) Quyền được từ chối khám bệnh, chữa bệnh và rời khỏi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
- Được từ chối khám bệnh, chữa bệnh nhưng phải cam kết tự chịu trách nhiệm bằng văn bản về việc từ chối của mình sau khi đã được người hành nghề tư vấn, trừ trường hợp bắt buộc chữa bệnh quy định tại khoản 1 Điều 82 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
- Được rời khỏi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khi chưa kết thúc chữa bệnh trái với chỉ định của người hành nghề nhưng phải cam kết tự chịu trách nhiệm bằng văn bản về việc rời khỏi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, trừ trường hợp bắt buộc chữa bệnh quy định tại khoản 1 Điều 82 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
(vi) Quyền kiến nghị và bồi thường.
- Được kiến nghị về tồn tại, bất cập, khó khăn, vướng mắc và vấn đề khác trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh.
- Được bồi thường theo quy định tại Điều 102 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
Như vậy, người bệnh được quyền lựa chọn phương pháp chữa bệnh bằng phương pháp an toàn phù hợp với bệnh, tình trạng sức khỏe của mình và điều kiện thực tế của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
2. Người bệnh có phải chấp hành các quy định trong khám bệnh, chữa bệnh?
Căn cứ Điều 17 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 quy định về nghĩa vụ chấp hành các quy định trong khám bệnh, chữa bệnh, cụ thể:
- Cung cấp trung thực và chịu trách nhiệm về thông tin liên quan đến nhân thân, tình trạng sức khỏe của mình, hợp tác đầy đủ với người hành nghề và người khác làm việc tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
- Chấp hành chỉ định về chẩn đoán, phương pháp chữa bệnh của người hành nghề.
- Chấp hành và yêu cầu thân nhân, người đến thăm mình chấp hành nội quy của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh.
Theo đó, người bệnh có nghĩa vụ chấp hành các quy định trong khám bệnh, chữa bệnh.
3. Người hành nghề khám, chữa bệnh có nghĩa vụ gì đối với người bệnh?
Căn cứ Điều 44 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 nghĩa vụ của người hành nghề đối với người bệnh:
- Kịp thời sơ cứu, cấp cứu, khám bệnh, chữa bệnh cho người bệnh, trừ trường hợp quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 40 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
- Tôn trọng các quyền của người bệnh, có thái độ ân cần, hòa nhã với người bệnh.
- Tư vấn, cung cấp thông tin theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.
- Đối xử bình đẳng với người bệnh, không để lợi ích cá nhân hay sự phân biệt đối xử ảnh hưởng đến quyết định chuyên môn của mình.
- Chỉ được yêu cầu người bệnh chi trả các chi phí khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của pháp luật.
Như vậy, người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh phải có nghĩa vụ với người bệnh theo quy định.
