Hằng năm, các địa phương sẽ khám, tuyển chọn công dân nhập ngũ, đồng thời cũng thực hiện khám để tuyển chọn công dân tham gia nghĩa vụ công an. Vậy giữa nghĩa vụ công an và nghĩa vụ quân sự thì cái nào có tiêu chuẩn tuyển chọn cao hơn?
(1) Tiêu chuẩn được gọi nhập ngũ nghĩa vụ công an
Công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân là thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc trong lực lượng vũ trang nhân dân. Hằng năm, Công an nhân dân được tuyển chọn công dân trong độ tuổi gọi nhập ngũ vào phục vụ trong Công an nhân dân với thời hạn là 24 tháng.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định 70/2019/NĐ-CP, công dân được tuyển chọn thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân khi có đủ các tiêu chuẩn sau đây:
- Có lý lịch rõ ràng
- Nghiêm chỉnh chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; không có tiền án, tiền sự, không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, quản chế, không trong thời gian bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc đưa vào cơ sở chữa bệnh bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc; có phẩm chất, đạo đức tư cách tốt, được quần chúng nhân dân nơi cư trú hoặc nơi học tập, công tác tín nhiệm.
- Bảo đảm tiêu chuẩn chính trị của hạ sĩ quan, chiến sĩ phục vụ theo chế độ nghĩa vụ trong Công an nhân dân.
- Có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông trở lên. Các xã miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn được tuyển công dân có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở.
- Thể hình cân đối, không dị hình, dị dạng và đáp ứng các tiêu chuẩn sức khỏe để thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
Có thể thấy, để trở thành một chiến sĩ nghĩa vụ công an, ngoài việc đáp ứng các yêu cầu về sức khỏe, lý lịch rõ ràng, người nhập ngũ còn phải trải qua quá trình tuyển chọn chặt chẽ, bao gồm các bài kiểm tra về thể lực, kiến thức, tâm lý và phỏng vấn.
Việc tuyển chọn công dân nhập ngũ nghĩa vụ công an là một quá trình nghiêm túc và đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ phía người ứng tuyển. Những tiêu chuẩn cao này nhằm mục đích xây dựng một lực lượng công an nhân dân tinh nhuệ, đủ năng lực để bảo vệ an ninh trật tự, phục vụ nhân dân.
(2) Tiêu chuẩn được gọi nhập ngũ nghĩa vụ quân sự
Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân. Thực hiện nghĩa vụ quân sự bao gồm phục vụ tại ngũ và phục vụ trong ngạch dự bị của Quân đội nhân dân.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 31 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, công dân được gọi nhập ngũ nghĩa vụ quân sự khi có đủ các tiêu chuẩn sau đây:
- Lý lịch rõ ràng
- Chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước
- Đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo quy định
- Có trình độ văn hóa phù hợp
Các tiêu chuẩn tuyển chọn công dân nhập ngũ nghĩa vụ quân sự được xây dựng dựa trên các yếu tố như sức khỏe, trình độ học vấn, lý lịch, độ tuổi và các yêu cầu chuyên ngành khác nhau tùy theo từng loại hình quân đội.
Việc đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn này không chỉ là nghĩa vụ của công dân mà còn là cơ hội để mỗi người được cống hiến sức trẻ, trí tuệ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
(3) Nghĩa vụ công an hay nghĩa vụ quân sự có tiêu chuẩn tuyển chọn cao hơn?
Để so sánh giữa nghĩa vụ công an và nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ nào có tiêu chuẩn tuyển chọn cao hơn, ta sẽ xét dựa trên các tiêu chí của tiêu chuẩn tuyển chọn, cụ thể:
Về lý lịch
Cả nghĩa vụ công an và nghĩa vụ quân sự đều đòi hỏi công dân phải có lý lịch rõ ràng
Về chính trị
Công dân tham gia sơ tuyển của cả 2 nghĩa vụ đều chấp hành nghiêm đường lối và chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước
Tuy nhiên đối tượng tham gia nghĩa vụ công an phải không có tiền án, tiền sự, không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, quản chế, không trong thời gian bị áp dụng biện pháp giáo dục và có phẩm chất, đạo đức tốt, được mọi người tín nhiệm
Về trình độ văn hóa
Công dân tham gia nghĩa vụ công an đòi hỏi phải có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông trở lên. Đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn được tuyển công dân có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở
Ngược lại, nghĩa vụ quân sự đòi hỏi công dân có trình độ văn hóa lớp 8 trở lên. Đối với những địa phương khó khăn có thể xem xét, quyết định tuyển chọn từ lớp 7. Ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số được tuyển không quá 25% đối tượng có trình độ tiểu học
Về sức khỏe
Nghĩa vụ công an chỉ tuyển chọn công dân có sức khỏe loại 1, loại 2 theo tiêu chuẩn của Bộ Công an và đáp ứng các chỉ số đặc biệt như không phụ thuộc vào chất cấm, màu và dạng tóc bình thường, không rối loạn sắc tố da, không xăm trổ, không bấm lỗ ở tai và các vị trí khác,...
Trong khi đó, nghĩa vụ quân sự tuyển chọn những công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 theo tiêu chuẩn của Bộ Quốc phòng và không gọi công dân sức khỏe loại 3 nhưng cận thị 1,5 độ trở lên, viễn thị các mức độ cũng như không phụ thuộc vào chất cấm, nhiễm HlV, AIDS
Nhìn chung, có thể thấy đi nghĩa vụ công an đòi hỏi những tiêu chuẩn cao hơn so với đi nghĩa vụ quân sự.
Tuy nhiên, cả nghĩa vụ công an và nghĩa vụ quân sự đều là những nghĩa vụ cao quý của công dân, đóng góp quan trọng vào sự bảo vệ an ninh, trật tự và chủ quyền của Tổ quốc. Việc so sánh tiêu chuẩn tuyển chọn giữa nghĩa vụ công an và nghĩa vụ quân sự là tương đối, tùy thuộc vào từng loại hình công việc và yêu cầu cụ thể của mỗi đơn vị.
