Hiện nay, có khá nhiều trường hợp người lao động nghỉ việc trước khi sinh con. Khi đó, để được hưởng chế độ thai sản người lao động phải tự mình làm thủ tục hưởng chế độ thai sản. Vậy trình tự thủ tục như thế nào.
1. Điều kiện hưởng chế độ thai sản
Căn cứ Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về điều kiện hưởng chế độ thai sản đối với người lao động như sau:
- Lao động nữ sinh con;
- Người lao động nữ sinh con phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Như vậy, để được hưởng chế độ thai sản khi sinh con thì người lao động phải đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) từ đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh.
2. Trình tự thủ tục thực hiện
Tại khoản 1 Điều 102 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản như sau: Trường hợp người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con, nhận nuôi con nuôi thì nộp hồ sơ quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 101 của Luật này và xuất trình sổ bảo hiểm xã hội cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
Hồ sơ, giấy tờ cần chuẩn bị theo quy định tại điểm 2.3 khoản 2 Điều 4 Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 như sau:
- Lao động nữ sinh con:
Bản sao giấy khai sinh hoặc trích lục khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con…
- Đối với chế độ thai sản của người sinh con, nhận con, nhận nuôi con nuôi trong thời gian bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội do đã thôi việc, phục viên, xuất ngũ trước thời điểm sinh con, nhận con, nhận nuôi con nuôi (áp dụng cho cả trường hợp sinh con, nhận con, nhận nuôi con nuôi trong thời gian đang đóng BHXH kể từ ngày 01/01/2018 trở đi nhưng đã thôi việc tại đơn vị mà có nguyện vọng nộp hồ sơ hưởng chế độ tại cơ quan Bảo hiểm xã hội).
- Trường hợp nghỉ thai sản khi sinh con theo quy định tại khoản 3 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 mà các hồ sơ quy định tại nội dung đ tiết 2.2.2 điểm này không thể hiện việc nghỉ dưỡng thai thì có thêm Giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai.
Như vậy, theo quy định này người lao động chỉ cần xuất trình bản sao giấy khai sinh hoặc trích lục khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con đồng thời xuất trình sổ Bảo hiểm xã hội thì sẽ được giải quyết tiền thai sản.
3. Thời gian giải quyết
Tại khoản 4 Điều 5 Quy trình giải quyết hưởng các chế độ Bảo hiểm xã hội, chi trả các chế độ Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp ban hành kèm theo Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 quy định như sau:
Điều 5. Trách nhiệm giải quyết và chi trả
- Trường hợp đơn vị sử dụng lao động đề nghị: Tối đa 06 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ theo quy định.
- Trường hợp người lao động, thân nhân người lao động nộp hồ sơ trực tiếp cho cơ quan Bảo hiểm xã hội: Tối đa 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.”
Theo quy định trên thì kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hưởng chế độ thai sản từ thì cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết chế độ thai sản cho người lao động trong thời hạn tối đa 03 ngày làm việc.
Như vậy, người lao động nghỉ việc trước khi sinh con cần đáp ứng điều kiện là tham gia bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh. Sau khi sinh, người lao động cần mang theo sổ bảo hiểm xã hội và bản sao giấy khai sinh hoặc trích lục khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con đến cơ quan BHXH nơi cư trú để được giải quyết chế độ thai sản
