>>> Toàn bộ điểm mới của Bộ luật dân sự 2015
>>> Các Luật có hiệu lực từ ngày 01/01/2017
Có lẽ vấn đề đầu tiên được hướng dẫn tại Bộ luật dân sự 2015 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2017), đó là vấn đề về giao dịch bảo đảm. Bởi vì tại Bộ luật dân sự 2015 có nhiều điểm mới quan trọng liên quan đến giao dịch bảo đảm như:
- Bổ sung 02 biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ mới là bảo lưu quyền sở hữu và cầm giữ tài sản.
- Phân biệt rạch ròi giữa biện pháp bảo đảm mang tính chất đối nhân (bao gồm bảo lãnh, tín chấp) và biện pháp bảo đảm mang tính chất đối vật (bao gồm thế chấp tài sản và cầm cố tài sản)
- Phân biệt rạch ròi giữa thời điểm có hiệu lực của giao dịch bảo đảm và thời điểm biện pháp bảo đảm phát sinh hiệu lực đối kháng với người thứ 3.
- Hoàn thiện cơ chế làm phát sinh hiệu lực đối kháng với người thứ ba của biện pháp bảo đảm…
Đồng thời các quy định về xử lý tài sản bảo đảm có giá trị thi hành nhưng lại quy định ở các Thông tư dẫn đến hiệu lực thi hành còn chưa cao.,.
Do vậy mà việc ban hành Nghị định quy định các biện pháp thi hành Bộ luật dân sự về giao dịch bảo đảm thay thế Nghị định 163/2006/NĐ-CP và Nghị định 11/2012/NĐ-CP là hoàn toàn cần thiết.
Nghị định mới hướng dẫn về giao dịch bảo đảm có bố cục gồm 4 Chương và 77 Điều, cụ thể:
Chương I: Những quy định chung
Chương II: Xác lập, thực hiện giao dịch bảo đảm
Chương III: Xử lý tài sản cầm cố, thế chấp và xác định thứ tự ưu tiên thanh toán
Chương IV: Điều khoản thi hành
Trong đó, có một số nội dung mới, nổi bật, đơn cử như sau:
1. Quyền tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ
Bao gồm:
- Quyền sử dụng đất.
- Quyền tài sản đối với tác giả, quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với giống cây trồng, quyền đòi nợ, quyền được nhận số tiền bảo hiểm, quyền đòi bồi thường thiệt hại, quyền tài sản đối với phần vốn góp trong doanh nghiệp, quyền khai thác tài nguyên thiên nhiên, quyền tài sản phát sinh từ hợp đồng.
- Các quyền tài sản khác thuộc sở hữu của bên bảo đảm.
2. Tài sản hình thành trong tương lai không bao gồm quyền sử dụng đất
Cụ thể, tài sản hình thành trong tương lai được dùng làm tài sản bảo đảm bao gồm:
- Tài sản được hình thành từ vốn vay.
- Tài sản chưa hình thành, đang trong giai đoạn hình thành hoặc đang được tạo lập hợp pháp tại thời điểm giao kết giao dịch bảo đảm.
- Tài sản đã hình thành và pháp luật có quy định về đăng ký quyền sở hữu hoặc đang ký lưu hành phương tiện nhưng sau thời điểm giao kết giao dịch bảo đảm thì tài sản đó mới được đăng ký theo quy định pháp luật, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
3. Ký kết hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất đứng tên hộ gia đình phải được sự đồng ý bằng văn bản của tất cả các thành viên
Nếu thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất mà Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi người sử dụng đất là hộ gia đình thì người có tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được ủy quyền ký hợp đồng thế chấp nếu có sự đồng ý bằng văn bản của các thành viên hộ gia đình.
Lưu ý thành viên hộ gia đình có quyền sử dụng đất chung là thành viên đang sống chung trong hộ gia đình và có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng với chủ hộ tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất hoặc cấo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
4. Xử lý tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất trong trường hợp hợp đồng thế chấp đã được đăng ký trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi
Nếu có thỏa thuận về bên nhận thế chấp được nhận tiền bồi thường hoặc các lợi ích phát sinh liên quan đến tài sản thế chấp trong thời gian hợp đồng thế chấp có hiệu lực thì số tiền bồi thường do thu hồi đất, tài sản gắn liền với đất được chi trả cho bên nhận thế chấp.
Nếu số tiền bồi thường lớn hơn giá trị nghĩa vụ được bảo đảm thì bên nhận thế chấp phải trả số tiền còn lại cho bên thế chấp. Nếu số tiền bồi thường không đủ thanh toánh giá trị nghĩa vụ được bảo đảm thì bên có nghĩa vụ được bảo đảm có trách nhiệm thanh toán số tiền còn thiếu cho bên nhận thế chấp, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
….
Mời các bạn xem chi tiết nội dung tại Dự thảo Nghị định quy định các biện pháp thi hành Bộ luật dân sự về giao dịch bảo đảm và Tờ trình dự thảo tại file đính kèm.