Căn cứ theo khoản 5 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 tổ chức, cá nhân có quyền đối với giống cây trồng mới do mình chọn tạo hoặc phát hiện và phát triển hoặc được hưởng quyền sở hữu.
1. Quy định về nhập khẩu giống cây trồng
Theo Điều 29 Luật Trồng trọt 2018 quy định về nhập khẩu giống cây trồng
- Giống cây trồng, hạt bố mẹ để sản xuất hạt lai của giống cây trồng đã được cấp quyết định công nhận lưu hành hoặc tự công bố lưu hành; hạt giống bố mẹ để sản xuất hạt lai phục vụ xuất khẩu được nhập khẩu và thực hiện theo quy định của pháp luật về thương mại, quản lý ngoại thương.
- Giống cây trồng chưa được cấp quyết định công nhận lưu hành hoặc tự công bố lưu hành chỉ được nhập khẩu phục vụ nghiên cứu, khảo nghiệm, quảng cáo, triển lãm, trao đổi quốc tế và phải được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho phép.
- Giống cây trồng nhập khẩu phục vụ sản xuất, mua bán phải được kiểm tra nhà nước về chất lượng do cơ quan quản lý chuyên ngành về trồng trọt thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức thực hiện và đạt yêu cầu về chất lượng, trừ trường hợp sau đây:
+ Hạt bố mẹ để sản xuất hạt lai của giống cây trồng;
+ Giống cây trồng chưa được cấp quyết định công nhận lưu hành hoặc tự công bố lưu hành nhập khẩu theo quy định tại khoản 2 Điều này;
+ Giống cây trồng tạm nhập, tái xuất hoặc quá cảnh hoặc chuyển khẩu;
+ Giống cây trồng gửi kho ngoại quan.
Căn cứ theo Điều 9 Luật Trồng trọt 2018 hành vi sản xuất, buôn bán, nhập khẩu giống cây trồng chưa được quyết định công nhận lưu hành hoặc tự công bố lưu hành là hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động trồng trọt.
2. Mức xử phạt đối với hành vi nhập khẩu giống cây trồng chưa được cấp Quyết định công nhận lưu hành
Căn cứ theo Điều 15 Nghị định 31/2023/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 28/07/2023) quy định về mức phạt vi phạm quy định về nhập khẩu giống cây trồng
- Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi nhập khẩu giống cây trồng chưa được cấp Quyết định công nhận lưu hành hoặc tự công bố lưu hành để phục vụ nghiên cứu, khảo nghiệm, quảng cáo, triển lãm, trao đổi quốc tế mà không báo cáo kết quả nhập khẩu và sử dụng giống về cơ quan có thẩm quyền theo quy định.
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi nhập khẩu giống cây trồng chưa được cấp Quyết định công nhận lưu hành hoặc tự công bố lưu hành để phục vụ nghiên cứu, khảo nghiệm, quảng cáo, triển lãm, trao đổi quốc tế không đúng với nội dung trong Giấy phép nhập khẩu giống cây trồng.
- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi nhập khẩu giống cây trồng chưa được cấp Quyết định công nhận lưu hành hoặc tự công bố lưu hành để phục vụ nghiên cứu, khảo nghiệm, quảng cáo, triển lãm, trao đổi quốc tế mà không có Giấy phép nhập khẩu giống cây trồng.
- Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi nhập khẩu giống cây trồng gây hại đến sản xuất, sức khỏe con người và môi trường sinh thái.
- Ngoài ra, các hành vi trên tùy theo mức độ phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả buộc tái xuất giống cây trồng , buộc thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh
3. Các cơ quan có thẩm quyền xử phạt hành chính
Theo Điều 36 Nghị định 31/2023/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 28/07/2023) các cơ quan sau có thẩm xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm quy định về nhập khẩu giống cây trồng là: Thanh tra chuyên ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp, Công an nhân dân, Quản lý thị trường, Hải quan, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển.
Vậy đối với các hành vi vi phạm về nhập khẩu giống cây trồng có mức phạt từ 3.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng tùy theo từng hành vi cụ thể.
