Sổ bảo hiểm xã hội là sổ dùng để ghi chép quá trình làm việc, đồng và hưởng bảo hiểm xã hội, làm căn cứ để giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội cho người tham gia bảo hiểm theo quy định của pháp luật.
Quy định về mẫu sổ bảo hiểm xã hội
Phôi sổ BHXH gồm tờ bìa (gập đôi có 04 trang) và các tờ rời.
1. Bìa sổ BHXH: trang 1 và trang 4 nền màu xanh nhạt; trang 2 và trang 3 nền màu trắng.
Đồng thời, tại khoản 3 Điều 3 Quy định về Mẫu sổ bảo hiểm xã hội, Ban hành kèm theo Quyết định 1035/QĐ-BHXH năm 2015 có nêu:
3. Người tham gia được cấp và bảo quản một sổ bảo hiểm xã hội duy nhất. Cơ quan bảo hiểm xã hội quản lý sổ bảo hiểm xã hội khi người tham gia hưởng chế độ hưu trí, tử tuất.
Theo đó, mỗi người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc chỉ được cấp 01 sổ bảo hiểm xã hội duy nhất.
Hồ sơ xin cấp lại tờ bìa sổ BHXH
Căn cứ khoản 2 Điều 97 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và khoản 1 Điều 27 Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, được sửa đổi bởi khoản 31 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020 hồ sơ bao gồm:
- Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).
Lưu ý: Chuẩn bị thêm bản chính căn cước công dân.
Phương thức nộp: Người lao động nộp hồ sơ cấp lại Sổ Bảo hiểm xã hội cho Cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc nộp thông qua đơn vị đang làm việc
Thời hạn giải quyết: Căn cứ khoản 2 Điều 29 Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 quy định:
2. Cấp lại sổ BHXH do thay đổi họ, tên, chữ đệm; ngày, tháng, năm sinh; giới tính, dân tộc; quốc tịch; sổ BHXH do mất, hỏng; cộng nối thời gian nhưng không phải đóng BHXH hoặc gộp sổ BHXH: không quá 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định. Trường hợp cần phải xác minh quá trình đóng BHXH ở tỉnh khác hoặc nhiều đơn vị nơi người lao động có thời gian làm việc thì không quá 45 ngày nhưng phải có văn bản thông báo cho người lao động biết.
Nơi nộp hồ sơ:
- Người đang làm việc nộp cho đơn vị nơi đang làm việc hoặc nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
- Người đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội hoặc đã được giải quyết hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội đề nghị cấp lại, điều chỉnh nội dung trên sổ bảo hiểm xã hội: nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội trên toàn quốc.
Mất sổ bảo hiểm xã hội
Tại khoản 1 Điều 96 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 ghi nhận về sổ BHXH như sau:
1. Sổ bảo hiểm xã hội được cấp cho từng người lao động để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội là cơ sở để giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định của Luật này.
...
Sổ BHXH là một loại giấy tờ quan trọng làm cơ sở để cơ quan BHXH giải quyết quyền lợi cho người lao động.
Nếu không may làm mất sổ bảo hiểm xã hội, người lao động dù không bị trừ thời gian đã đóng BHXH trước đó nhưng điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm thủ tục hưởng chế độ của người lao động:
- Có thể bị từ chối giải quyết hưởng chế độ thai sản.
Bởi khoản 3 Điều 4 Quyết định này Quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH, chi trả các chế độ Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm thất nghiệp ban hành kèm theo Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 yêu cầu người lao động đã nghỉ việc trước khi sinh con, nhận con nuôi khi đến làm thủ tục hưởng chế độ thai sản phải xuất trình sổ bảo hiểm xã hội để cán bộ tiếp nhận hồ sơ kiểm tra, đối chiếu quá trình đóng ghi trên sổ bảo hiểm xã hội và trả lại sổ bảo hiểm xã hội cho người nộp.
- Không đủ giấy tờ để hưởng chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
- Không đủ hồ sơ để hưởng trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp học nghề.
- Không thể rút BHXH 1 lần.
- Không được giải quyết hưởng lương hưu.
- Thân nhân không được giải quyết chế độ tử tuất khi người lao động chết.
Bản chính sổ bảo hiểm xã hội là một trong những giấy tờ bắt buộc phải có khi làm hồ sơ hưởng chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; trợ cấp thất nghiệp; BHXH 1 lần; lương hưu; chế độ tử tuất
Trên đây là nội dung quy định về vấn đề Sổ bảo hiểm xã hội theo quy định hiện hành
