Ngày nay có thể định cư tại nước ngoài thì hình thức môi giới hôn nhân giữa người Việt Nam và người nước ngoài nở rộ lên như một phương án lách luật hiệu quả nhưng thủ tục dễ dàng và có thể đổi đời nhanh chóng.
Để tìm kiếm hôn nhân theo hợp đồng này nhiều người tìm đến dịch vụ môi giới hôn nhân với chi phí cao nhằm mưu cầu. Vậy, hành vi môi giới hôn nhân có phải là mua bán người?
1. Mức phạt hành chính đối với hành vi môi giới hôn nhân nước ngoài
Căn cứ Điều 39 Nghị định 82/2020/NĐ-CP hành vi vi phạm quy định về tổ chức, hoạt động của trung tâm tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài như sau:
Mức 1: Phạt tiền từ 01 triệu đồng đến 03 triệu đồng đối với hành vi không thông báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi có sự thay đổi về tên gọi, trụ sở, người đứng đầu.
Mức 2: Phạt tiền từ 03 triệu đồng đến 05 triệu
- Tẩy xoá, sửa chữa làm sai lệch nội dung giấy tờ, văn bản do cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền cấp trong hồ sơ đăng ký hoạt động hoặc thay đổi nội dung đăng ký hoạt động.
- Tẩy xoá, sửa chữa làm sai lệch nội dung giấy đăng ký hoạt động.
- Không thực hiện chế độ báo cáo; không lập, quản lý hoặc sử dụng không đúng sổ sách, biểu mẫu.
- Không tư vấn, hỗ trợ cho người có yêu cầu tư vấn, hỗ trợ về hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài.
- Không cấp giấy xác nhận của trung tâm theo yêu cầu của người được tư vấn, hỗ trợ.
- Không công bố công khai mức thù lao theo quy định.
Mức 3: Phạt tiền từ 05 triệu đồng đến 07 triệu đồng
- Khai không đúng sự thật trong tờ khai đăng ký hoạt động.
- Cung cấp giấy tờ chứng minh về trụ sở không đúng sự thật.
- Thay đổi tên gọi, trụ sở, người đứng đầu hoặc nội dung đăng ký hoạt động mà không có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền.
Mức 4: Phạt tiền từ 07 triệu đồng đến 10 triệu đồng
- Hoạt động trong trường hợp không còn đủ điều kiện hoạt động.
- Hoạt động vượt quá phạm vi, nội dung ghi trong giấy đăng ký hoạt động.
- Đòi hỏi tiền hoặc lợi ích khác ngoài thù lao theo quy định khi thực hiện tư vấn, hỗ trợ về hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài.
- Không giữ bí mật các thông tin, tư liệu về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của các bên theo quy định của pháp luật.
Mức 5: Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng
- Thực hiện các hoạt động tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài khi chưa có giấy đăng ký hoạt động.
- Lợi dụng việc tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài nhằm mua bán người, bóc lột sức lao động, xâm phạm tình dục hoặc vì mục đích trục lợi khác.
Ngoài ra, cá nhân, tổ chức vi phạm còn bị xử phạt bổ sung:
- Đình chỉ hoạt động từ 01 tháng đến 03 tháng đối với hành vi vi phạm quy định tại mức 3 và mức 4.
- Đình chỉ hoạt động từ 06 tháng đến 09 tháng đối với hành vi vi phạm quy lợi dụng tư vấn, hỗ trợ hôn nhân để trục lợi ở mức 5.
- Tịch thu tang vật là giấy tờ, văn bản bị tẩy xoá, sửa chữa làm sai lệch nội dung đối với hành vi vi phạm quy định tại các điểm a và b khoản 2 Điều này.
Đồng thời Kiến nghị cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền xem xét, xử lý đối với giấy tờ, văn bản đã cấp do có hành vi vi phạm; giấy tờ, văn bản bị tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung và buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được.
Lưu ý: Nếu hành vi vi phạm của cá nhân tương tự như tổ chức thì mức phạt bằng ½ số tiền trên.
2. Truy cứu hình sự tội mua bán người trái phép
Trường hợp mà cá nhân có hành vi lợi dụng việc môi giới để mua bán người sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 150 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bởi Bộ luật Hình sự 2017) với các khung hình phạt sau:
Khung 1: Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, lừa gạt hoặc thủ đoạn khác thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
- Chuyển giao hoặc tiếp nhận người để giao, nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác.
- Chuyển giao hoặc tiếp nhận người để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác.
- Tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người khác để thực hiện hành vi quy định tại điểm a hoặc điểm b khoản này.
Khung 2: Phạt tù từ 08 năm đến 15 năm:
- Có tổ chức.
- Vì động cơ đê hèn.
- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%, nếu không thuộc trường hợp quy định tại điểm b khoản 3 Điều 150 Bộ luật Hình sự 2015.
- Đưa nạn nhân ra khỏi biên giới của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Đối với từ 02 người đến 05 người.
- Phạm tội 02 lần trở lên.
Khung 3: Phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:
- Có tính chất chuyên nghiệp.
- Đã lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân.
- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
- Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
- Đối với 06 người trở lên.
- Tái phạm nguy hiểm.
Như vậy, người nào có hành vi môi giới hôn nhân bất hợp pháp nhằm thực hiện mục đích mua bán người thì có thể bị truy tố với khung hình phạt tù cao nhất lên đến 20 năm tù.
