Ca dao và tục ngữ Việt Nam là kho tàng tri thức quý báu, phản ánh trí tuệ, tình cảm của cha ông ta qua bao đời. Mỗi câu tục ngữ chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc, là bài học quý giá được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Vậy "Mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khôn" có nghĩa là gì?
Mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khôn là gì?
Ca dao và tục ngữ Việt Nam là kho tàng tri thức quý báu, phản ánh trí tuệ và kinh nghiệm sống của nhân dân qua bao đời. Câu tục ngữ "Mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khôn" không chỉ là lời khuyên về cách nuôi dạy con cái mà còn chứa đựng triết lý sâu sắc về vai trò của cha mẹ trong việc hình thành nhân cách và kỹ năng sống cho con cái.
- Mẹ dạy thì con khéo: Người mẹ, với bản năng và tình yêu thương vô bờ, thường dạy con những kỹ năng cơ bản, từ những công việc nhà đến cách ứng xử tinh tế trong cuộc sống hàng ngày. "Khéo" ở đây không chỉ là khéo léo trong công việc mà còn là khéo xử trong mọi tình huống, biểu hiện của sự nhạy bén và tinh tế.
- Bố dạy thì con khôn Người cha, thường được coi là trụ cột và người hướng dẫn tư duy cho gia đình, dạy con cách nhìn nhận và hiểu biết thế giới. "Khôn" không chỉ là thông minh mà còn là sự sáng suốt, khả năng phán đoán và ứng biến linh hoạt trước những thách thức của cuộc sống.
Câu tục ngữ này gợi lên hình ảnh của một nền giáo dục gia đình toàn diện, nơi mỗi phụ huynh đều đóng góp vào sự phát triển đa chiều của trẻ từ tâm hồn đến trí tuệ. Nó cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc kết hợp cả kỹ năng thực hành và tư duy lý thuyết trong quá trình giáo dục, đồng thời khẳng định giá trị của sự hợp tác và bổ sung lẫn nhau giữa cha và mẹ trong việc nuôi dưỡng và dạy dỗ con cái. Đây là bài học quý giá mà cha ông ta muốn lưu truyền, nhằm đảm bảo rằng mỗi thế hệ con cháu đều có được sự chuẩn bị tốt nhất cho hành trình của mình trong cuộc sống.
Cha mẹ có quyền chọn nghề cho con cái không?
Tại Điều 73 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định về nghĩa vụ và quyền giáo dục con như sau:
- Cha mẹ có nghĩa vụ và quyền giáo dục con, chăm lo và tạo điều kiện cho con học tập.
Cha mẹ tạo điều kiện cho con được sống trong môi trường gia đình đầm ấm, hòa thuận; làm gương tốt cho con về mọi mặt; phối hợp chặt chẽ với nhà trường, cơ quan, tổ chức trong việc giáo dục con.
- Cha mẹ hướng dẫn con chọn nghề; tôn trọng quyền chọn nghề, quyền tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của con.
- Cha mẹ có thể đề nghị cơ quan, tổ chức hữu quan giúp đỡ để thực hiện việc giáo dục con khi gặp khó khăn không thể tự giải quyết được.
Theo quy định trên thì ý kiến của cha mẹ chỉ mang tính hướng dẫn, định hướng, không thể quyết định thay con về việc chọn ngành, chọn nghề.
Tại khoản 4 Điều 70 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định con đã thành niên có quyền tự do lựa chọn nghề nghiệp, nơi cư trú, học tập, nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn, nghiệp vụ; tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội theo nguyện vọng và khả năng của mình. Khi sống cùng với cha mẹ, con có nghĩa vụ tham gia công việc gia đình, lao động, sản xuất, tạo thu nhập nhằm bảo đảm đời sống chung của gia đình; đóng góp thu nhập vào việc đáp ứng nhu cầu của gia đình phù hợp với khả năng của mình.
Như vậy, theo các quy định nêu trên thì con đã thành thiên có quyền tự do lựa chọn nghề nghiệp, cha mẹ không có quyền chọn nghề cho con cái mà chỉ được hướng dẫn con chọn nghề. Cha mẹ phải tôn trọng quyền chọn nghề của con.
Từ những nội dung nêu trên có thể thấy Câu tục ngữ "mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khôn" không chỉ nói về cách nuôi dạy con cái mà còn nhấn mạnh sự cần thiết của việc kết hợp cả kỹ năng thực hành và tư duy lý thuyết trong quá trình giáo dục, đồng thời khẳng định giá trị của sự hợp tác và bổ sung lẫn nhau giữa cha và mẹ.
Ngoài ra, cha mẹ chỉ có thể hướng dẫn và tôn trọng quyền lựa chọn nghề nghiệp của con, đặc biệt khi con đã thành niên. Điều này nhấn mạnh quyền tự do cá nhân và sự tôn trọng lựa chọn của mỗi người trong việc định hình tương lai của mình.
