Các trang mạng xã hội như Facebook, Instagram ngày càng phát triển giúp việc trao đổi thông tin, giao tiếp dễ dàng hơn.
Tuy nhiên nó cũng kéo theo những hệ lụy như việc mạo danh người khác, đặc biệt là những người nổi tiếng để thực hiện những mục đích khác nhau.
Một người kia tự ý sử dụng hình ảnh của tôi để lừa đảo Vậy, trường hợp này pháp luật quy định thế nào; xử lý ra sao?
Tuỳ vào mức độ vi phạm, người tự ý sử dụng trái phép hình ảnh của người khác để lừa đảo có thể sẽ bị phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự như sau:
Đối với xử phạt hành chính
Theo khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP thì hành vi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản hoặc đến thời điểm trả lại tài sản do vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng, mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả.
Việc người tự ý sử dụng trái phép hình ảnh của người khác là đang dùng thủ đoạn gian dối để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì có thể bị phạt hành chính từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng.
Đối với truy cứu trách nhiệm hình sự
Trường hợp hành vi dùng hình ảnh người khác để lừa đảo đến mức phải chịu trách nhiệm hình sự thì có thể sẽ bị đi tù đến tù chung thân theo quy định Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 tùy mức độ sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự khác nhau như sau:
Thứ nhất, Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
- Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
- Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật hình sự 2015, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
- Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
- Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ.
Thứ hai, Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
- Có tổ chức;
- Có tính chất chuyên nghiệp;
- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
- Tái phạm nguy hiểm;
-Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
-Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
Thứ ba, phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
- Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
Thứ tư, Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
- Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
- Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
Thứ năm, Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Như vậy, tuỳ vào mức độ vi phạm, người nào tự ý sử dụng trái phép hình ảnh của người khác để lừa đảo có thể sẽ bị phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo những nội dung nêu trên.
Bị sử dụng hình ảnh để lừa đảo, cần phải làm gì?
Trên thực tế hiện nay có rất nhiều người phạm tội lợi dụng việc sử dụng hình ảnh của người khác để lừa đảo. Các đối tượng này sẽ mạo danh là người bị hại và thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Khi gặp phải trường hợp này, cần hết sức bình tĩnh và đi trình báo ngay vụ việc với cơ quan Công an để được giải quyết.
Có thể nộp đơn tố giác trực tiếp hoặc thông qua điện thoại đến cơ quan Công an.
- Nộp đơn tố giác trực tiếp: Trường hợp mà biết cụ thể người nào sử dụng hình ảnh của mình thì nộp đơn tố giác trực tiếp đến cơ quan Công an cấp xã nơi cư trú của người sử dụng hình ảnh của mình để lừa đảo để cơ quan này tiếp nhận hồ sơ, xác minh sơ bộ và chuyển cho cơ quan điều tra;
- Hoặc Thông báo qua đường dây nóng của cơ quan Công an: có thể gửi trực tiếp đến đường dây nóng 113 và trang Facebook của Công an địa phương hoặc đường dây nóng của Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao địa phương
Hồ sơ nộp kèm đơn tố giác tội phạm lừa đảo gồm đơn trình báo Công an, Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân (bản sao công chứng) kèm chứng cứ kèm theo (nếu có).
