Tư vấn ly hôn và phân chia tài sản

Câu hỏi:

Vợ chồng em ly hôn nhưng phần tài sản chưa thỏa thuận được. Xin luật sư tư vấn dùm em:

1. Trong thời kỳ hôn nhân bố mẹ em cho đất đứng tên quyền sử dụng của em thì em có được toàn quyền sử dụng không?.

2. Trong thời kỳ hôn nhân vợ chồng em đã làm nhà trên đất ông bà ngoại cho. Chồng em chỉ bỏ ra có 200tr giờ chia như thế nào?.

3. Em đã sử dụng sổ đỏ của em vay cho chồng 500tr để làm ăn một mình. Em không sử dụng phần tiền vay thì giờ nợ đó có được coi là nợ chung không?

Nhờ luật sư tư vấn giúp em.

Trả lời:

 Chào bạn!

Thứ nhất, Về vấn đề quyền sử dụng đất: Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định như sau.

Điều 43. Tài sản riêng của vợ, chồng

1. Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các điều 38, 39 và 40 của Luật này; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.

Điều 44. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng

1. Vợ, chồng có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình; nhập hoặc không nhập tài sản riêng vào tài sản chung.

 Như vậy, theo khoản 1 điều 43 và khoản 1 điều 44 Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định như trên thì mảnh đất của bạn là do bạn được bố mẹ tặng cho trong thời kỳ hôn nhân, vì vậy đây được coi là tài sản riêng của bạn mặc dù tài sản đó có được trong thời kỳ hôn nhân. Khi vợ chồng bạn ly hôn thì mảnh đất này sẽ thuộc sở hữu của bạn và không phải chia như tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân.

Thứ hai, Về căn nhà trong thời kỳ hôn nhân. Như bạn đã nói, vợ chồng bạn làm nhà sau khi kết hôn trên mảnh đất ông bà ngoại cho thì căn nhà này sẽ được coi là tài sản chung vợ chồng theo quy định tại luật hôn nhân và gia đình năm 2014:

Điều 33. Tài sản chung của vợ chồng

1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

  Khối tài sản này khi ly hôn được chia như sau:

Điều 59. Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn

1. Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này.

Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này để giải quyết.

2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:

a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;

b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;

c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;

d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.

3. Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch.

4. Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó, trừ trường hợp tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung theo quy định của Luật này.

Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà vợ, chồng có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.

  Như vậy, khi ly hôn thì căn nhà này sẽ do vợ chồng bạn tự thỏa thuận phân chia. Trường hợp không chia được thì theo nguyên tắc tòa án sẽ chia đôi khố tài sản có tính đến công sức đóng góp của các bên. Vì bạn có nói là chồng bạn chỉ đóng góp 200tr nên bạn có thể trình bày ra tòa để tòa cân nhắc xem xét phân chia tài sản. Vì ngôi nhà là tài sản không thể tách rời hay phân chia được nên sẽ được tính trị giá bằng tiền hoặc hiện vật, và ai là người sở hữu ngôi nhà thì sẽ phải trà tiền hoặc hiện vật tương ứng với phần giá trị tài sản theo công sức đóng góp cho bên còn lại. Bạn lưu ý thêm về quyền lưu cư theo luật hôn nhân và gia đình 2014 điều 63.

Điều 63. Quyền lưu cư của vợ hoặc chồng khi ly hôn

Nhà ở thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng đã đưa vào sử dụng chung thì khi ly hôn vẫn thuộc sở hữu riêng của người đó; trường hợp vợ hoặc chồng có khó khăn về chỗ ở thì được quyền lưu cư trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày quan hệ hôn nhân chấm dứt, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

Thứ ba, Về khoản nợ 500tr: Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định như sau:

Điều 37. Nghĩa vụ chung về tài sản của vợ chồng

Vợ chồng có các nghĩa vụ chung về tài sản sau đây:

1. Nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do vợ chồng cùng thỏa thuận xác lập, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại mà theo quy định của pháp luật vợ chồng cùng phải chịu trách nhiệm;

2. Nghĩa vụ do vợ hoặc chồng thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình;

3. Nghĩa vụ phát sinh từ việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung;

4. Nghĩa vụ phát sinh từ việc sử dụng tài sản riêng để duy trì, phát triển khối tài sản chung hoặc để tạo ra nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình;

5. Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do con gây ra mà theo quy định của Bộ luật dân sự thì cha mẹ phải bồi thường;

6. Nghĩa vụ khác theo quy định của các luật có liên quan.

  Vì đây là khoản vay trong thời kỳ hôn nhân và bạn là người đã đứng tên vay khoản nợ đó, nên theo như quy định của pháp luật thì khoản nợ này sẽ được coi là khoản nợ chung cả hai vợ chồng đều phải trả nếu chồng bạn chứng minh được rằng việc kinh doanh đó nhằm đáp ứng như cầu thiết yếu cho cuộc sống gia đình. Nếu không bạn và chồng bạn sẽ đều có nghĩa vụ phải trả khoản vay trên kể cả khi đã ly hôn.

Trên đây là toàn bộ ý kiến của chúng tôi về trường hợp của bạn. Có thể có một vài sai sót do thông tin bạn cung cấp còn hạn chế. Hy vọng bạn sẽ sớm giải quyết được vấn đề. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc nào vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được tư vấn miễn phí.

Trân trọng,

Câu hỏi:

Xin được luật sư tư vấn ly hôn cho tôi.

Tôi muốn ly hôn, vợ chồng tôi đã kết hôn được 3 năm  chưa có con nên trong thời gian đó cũng có nhiều xung đột xảy ra. Tôi đã bỏ về nhà mẹ nhiều lần nhưng anh ta xin lỗi nên tôi lại quay về, thời gian gần đây anh ta có hay đi uống rượu chơi bời cờ bạc có rất nhiều người đến nhà tôi đòi nợ mà số tiền này không phải để làm ăn mà là tiền anh ta đi chơi, kể từ khi cưới anh ta cũng không đưa tiền lương cho tôi. Bây giờ tôi muốn làm thủ tục ly hôn và không tranh chấp tài sản hay con cái gì cả, tôi có phải trả nợ số tiền mà anh ta vay không, tôi không hề biết khoản tiền đó mong được luật sư tư vấn.

Trả lời:

Chào bạn! 

Tại Khoản 1 Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về quyền yêu cầu giải quyết ly hôn: “Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn”. Như vậy, chị có quyền yêu cầu ly hôn.

Như vậy trong trường hợp của bạn có thể ly hôn theo 2 hình thức:

Thuận tình ly hôn

-  Để được giải quyết ly hôn thuận tình thì bạn và chồng bạn cùng đồng ý ly hôn, ký vào đơn ly hôn và cần phải thỏa thuận được với nhau về chia tài sản và quyền nuôi con.

- Nếu cả 2 đã đồng ý thì bạn làm đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn và 1 số tài liệu hoàn tất  thủ tục ly hôn và nộp tại TAND cấp Quận/ Huyện nơi vợ hoặc chồng cư trú làm việc.

Đơn phương ly hôn

- Trong trường hợp chồng bạn không đồng ý ly hôn, bạn có thể làm thủ tục ly hôn đơn phương và nộp tại TAND nơi chồng bạn cư trú làm việc để được giải quyết.

Hồ sơ, thủ tục ly hôn tại Tòa án bao gồm:

+ Đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn (nếu 2 vợ chồng thuận tình ly hôn) hoặc đơn xin ly hôn (trường bạn muốn ly hôn đơn phương).

+ Giấy chứng nhận kết hôn

+ Bản sao chứng minh thư nhân dân của hai vợ chồng (có chứng thực)

+ Bản sao sổ hộ khẩu gia đình(có chứng thực)

+ Bản sao giấy khai sinh của con (Nếu có con)

Ngoài ra, pháp luật cũng quy định tại điều 27 Luật HN&GĐ 2014  về trách nhiệm liên đới của vợ chồng:

"1. Vợ, chồng chịu trách nhiệm liên đới đối với giao dịch do một bên thực hiện quy định tại khoản 1 Điều 30 hoặc giao dịch khác phù hợp với quy định về đại diện tại các điều 24, 25 và 26 của Luật này.

2. Vợ, chồng chịu trách nhiệm liên đới về các nghĩa vụ quy định tại Điều 37 của Luật này".
 
Trong trường hợp này, bạn không biết về việc chồng mình có vay tiền (nghĩa là không có sự thỏa thuận giữa 2 vợ chồng về việc vay nợ và sử dụng số tiền này) và việc vay tiền của chồng bạn cũng không phải là quan hệ đại diện giữa vợ và chồng theo quy định tại điều 24, 25, 26 Luật hôn nhân gia đình năm 2014 vì vậy  khi ly hôn bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm đối với khoản nợ riêng của chồng bạn.

Trân trọng!

Chào bạn

vậy xin hỏi bạn, nếu họ mang một văn bản như vậy đi công chứng thì việc thỏa thuận có hợp pháp hay không ? 

Chào luật sư luatsutraloi3

Tôi có thắc mắc muốn nhờ luật sư tư vấn:

 A có chồng là B, do B biệt tích 2 năm nên đã bị tòa án tuyên bố là mất tích nhưng chưa làm thủ tục ly hôn.

Nếu trong thời gian B biệt tích 2 năm, A lại sinh con thì có được coi là con trong thời kỳ hôn nhân hay không?

Nếu vẫn là con chung và ghi tên cha là B thì có căn cứ để hủy tuyên bố B mất tích hay không? 

Trân trọng mọi ý kiến đóng góp của các bạn.

Hôm qua ăn trung thu vui quá quên mất câu hỏi  :

Người được tuyên bố là mất tích thì không đương nhiên chấm dứt quan hệ hôn nhân, mà chỉ là một căn cứ để tòa án giải quyết ly hôn nếu người kia có yêu cầu. (chấm dứt hôn nhân khi xảy ra sự kiện tại Điều 57 và Điều 65  Luật hôn nhân gia đình 2014) Về đứa con, vì chưa ly hôn, chưa chấm dứt quan hệ hôn nhân nên khi người vợ sinh con thì con được xác định là con chung của A B (Khoản 1, Điều 88 Luật hôn nhân gia đình 2014).

Hủy tuyên bố một người mất tích khi: người bị tuyên bố mất tích trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống. Đồng thời có yêu cầu của người có quyền , lợi ích liên quan. Thì Tóa án sẽ ra quyết định hủy quyết định tuyên bố một người mất tích (Khoản 1 Điều 80 Bộ luật dân sự).

Tuy nhiên bà vợ có bầu sinh con không phải là dấu hiệu cho thấy ông chồng mất tích đã trở về vì có thể cái bầu là của người khác.

=> Bà vợ có bầu sinh con ko phải là căn cứ để hủy quyết định tuyên bố một người mất tích.

Tôi có tí phản hồi của bác hungmaiusa thế này :

“ Các bạn công nhận con trong thời kỳ hôn nhân là con chung thì phải hiểu đúng theo tự nhiên: đó là con ruột của người mẹ và là con ruột của người cha.”

Điều này là suy luận của cá nhân bạn thôi, không đúng với tinh thần của điều luật.

Khoản 1 Điều 188 Luật hôn nhân gia đình quy định: “Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng”.

Theo điều luật này thì không có dấu hiệu nào cho thấy có điều kiện bắt buộc phải là con ruột của cả 02 người như bạn nói. Chỉ cần thời điểm người vợ sinh con hoặc có thai ở  trong thời kỳ hôn nhân thôi là đủ để xác định đó là con chung của người vợ này với chồng của cô ấy. Điều này có thể hiểu rộng ra là: Kể cả đứa con đó không phải của chồng cô ấy nhưng nó được sinh ra trong thời kỳ hôn nhân của mẹ nó và chồng của mẹ nó thì nó vẫn được xác định là con chung của mẹ nó với chồng của mẹ nó. Có lẽ xuất phát từ mục đích bảo đảm cho quyền và lợi ích của đứa trẻ nên pháp luật có quy định như vậy.

Và để bảo vệ cho quyền và lợi ích của người chồng trong trường đứa con trong thời kỳ hôn nhân của vợ không phải là con ruột của mình thì Khoản 2 Điều 88 Luật hôn nhân gia đình đã quy định:  “Trong trường hợp cha, mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và phải được Tòa án xác định.”

Như vậy là đứa con được sinh ra hoặc người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân thôi thì được mặc định là con chung của vợ chồng, không cần xét đến yếu tố nào khác kể cả yếu tố đứa con đó có phải là con đẻ của người chồng không.

Pháp luật chúng ta chỉ có khái niệm con ruột, con riêng và con nuôi chứ không có khái niệm con theo pháp luật.

“Pháp luật chúng ta chỉ có khái niệm con ruột, con riêng” theo tôi được biết thì Pháp luật chưa có những khái niệm như bạn nói, tức là không có khái niệm: con riêng là gì?, con ruột là gì?. Và trong các văn bản luật không có sử dụng cụm từ “con ruột” mà chỉ có cụm từ tương đương với nó là “con đẻ”.

Là con ruột của người cha thì không thể có việc người cha mất tích trong thời kỳ đó, vì việc thụ tinh nhân tạo nếu có là hạn hữu và phải có chứng cứ.

Vấn đề này đã nói rồi ở trên rồi, không cần yếu tố là con đẻ mới được xác định là con chung.

Do đó nếu giấy khai sinh có ghi tên cha, mẹ trong thời kỳ đó thì người cha không thể mất tích trong thời gian đó.

Cần phải hủy quyết định tuyên bố mất tích.

Giấy khai sinh mang tên người chồng không phải là căn cứ để hủy quyết định tuyên bố mất tích. Căn cứ để hủy quyết định tuyên bố một người mất tích theo quy định tại Khoản 1 Điều 80 Bộ luật dân sự là khi có sự kiện: Người bị tuyên bố mất tích trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống.

Việc người chồng đứng tên trong giấy khai sinh chưa đủ để khẳng định đứa con là con đẻ của người này nên không thể coi đó là bằng chứng của việc người chồng trở về hoặc coi đó là thông tin xác thực chồng còn sống do đó không phải là căn để yêu cầu hủy quyết định tuyên bố người này mất tích.

 Chào bác hungmaiusa !

“ - Con chung: theo cách hiểu của tôi là phải là con của 2 vợ chồng; theo cách hiểu của bạn có thể chỉ là con của người vợ, vậy thì nếu con của một người sao gọi là con chung?”

Vấn đề xác định thế nào là con chung thì đã được quy định rõ trong điều luật mà tôi đã trích dẫn rồi. Và trong điều luật đó không có nội dung nào quy định đứa con đó đồng thời là con đẻ của vợ và con đẻ của chồng mới được gọi là con chung.

Tôi cũng rất chia sẻ với suy nghĩ của bạn, nếu điều luật quy định như vậy có phần thiệt thòi cho cánh đàn ông  quá vì rất dễ bị rơi tình thế “ nhận đổ vỏ” một cách hợp pháp. Nhưng như đã chia sẻ với bạn ở bình luận trước, có lẽ xuất phát từ mục đích bảo vệ quyền và lợi ích của đứa bé nên điều luật mới quy định như vậy. Còn anh nào bị “đổ vỏ” thì không phải không có cách nào để thoát, cách thoát là cung cấp bằng chứng cho Tòa về việc đứa bé đó không phải con mình và đề nghị Tòa án không công nhận nó là con mình.

- Giấy khai sinh ghi tên cha trong thời gian biệt tích chứng tỏ người đó còn sống (việc cho là đứa bé là con người khác không đương nhiên được thừa nhận) vì sao không được coi là " có tin tức xác thực là người đó còn sống " ?

Nếu đúng đứa bé là con của người chồng đã mất tích thì tôi cho rằng có cơ sở để nhận định rằng : “có tin tin tức xác thực là người đó còn sống” vì chắc bạn cũng hiểu để đứa bé được sinh ra thì trước đó bố nó và mẹ nó phải thực hiện hành vi giao phối, hành vi này chỉ có thể là người sống mới thực hiện được.

Nhưng chỉ với  việc người đàn ông có tên trong giấy khai sinh của đứa bé với tư cách là bố đứa bé chưa thể xác thực là đứa bé đó do người đàn ông này sinh ra nên chưa có cơ sở để nhận định “có tin tức xác thực là người đó còn sống” thông qua hành vi giao phối như đã nói ở trên.

Chào bạn luatsutraloi1.

Cám ơn ý kiến trả lời của bạn.

Tuy nhiên tôi chưa hiểu:

Bạn viết:

Thứ hai, vì Tòa án đã tuyên bố B mất tích nên khi làm giấy khai sinh cho con, ngoài các giấy tờ quy định chị A phải mang thêm quyết định tuyên bố B mất tích đến nơi làm giấy khai sinh cho con.

Nếu đem văn bản tuyên bố mất tích của người chồng thì làm sao chính quyền chấp nhận ghi tên người chồng là cha đứa bé.