Người lao động chưa thành niên là người có độ tuổi dưới 18 tuổi (Điều 161 Bộ Luật lao động 2012). Ở giai đoạn này, thể lực và trí lực của họ đang phát triển và chưa ổn định. Người chưa thành niên tiếp thu công việc nhanh, năng động và sáng tạo trong lao động, song còn thiếu kinh nghiệm sống và làm việc, trình độ nhận thức chưa toàn diện, thiếu sự kiên trì, dẻo dai, dễ bị tác động bởi môi trường khách quan.
Chính vì những lý do đó mà pháp luật luôn bảo vệ người lao động chưa thành niên, hạn chế họ bị lợi dụng, bóc lột sức lao động, cụ thể như sau:
- Tại Điều 162 Bộ Luật lao động 2012 quy định: “Người sử dụng lao động chỉ được sử dụng người lao động chưa thành niên vào những công việc phù hợp với sức khoẻ để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách và có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động chưa thành niên về các mặt lao động, tiền lương, sức khoẻ, học tập trong quá trình lao động.”
- Tại khoản 2 và 3 Điều 163 Bộ Luật lao động 2012 quy định thời gian làm việc:
“2. Thời giờ làm việc của người lao động chưa thành niên từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi không được quá 08 giờ trong 01 ngày và 40 giờ trong 01 tuần.
Thời giờ làm việc của người dưới 15 tuổi không được quá 4 giờ trong 01 ngày và 20 giờ trong 01 tuần và không được sử dụng làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.
3. Người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề và công việc theo quy định của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.”
- Các công việc được sử dụng người lao động dưới 15 tuổi tại Thông tư 11/2013/TT-BLĐTBXH danh mục công việc nhẹ được sử dụng người dưới 15 tuổi làm việc do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.
- Các công việc không được sử dụng người lao động chưa thành niên Thông tư 10/2013/TT-BLĐTBXH danh mục các công việc và nơi làm việc cấm sử dụng lao động là người chưa thành niên do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.
Tuy pháp Luật quy định khá chặt chẽ như thế để bảo vệ người lao động chưa thành niên nhưng hiện nay mình thấy có rât nhiều chủ cơ sở, cá nhân vi phạm các quy định trên về sử dụng người lao động chưa thành niên một cách nghiêm trọng, cụ thể:
- Sử dụng quá số giờ làm việc rất là nhiều, có khi làm mà không nghỉ, hơn 10 trong 1 ngày.
- Làm các công việc bị cấm trong danh mục, như: Thu gom rác thải, làm trong các lò đúc đồng, nhôm, đào giếng, vận hành các máy bào trong nghề gỗ, Sơ chế tre, nứa, mây, cói, làm trong các quan bar tiếp xúc rượu bia… Người lao động dưới 15 tuổi thì phục vụ các quán cơm, lao công, phục vụ cà phê...
Tuy cơ quan nhà nước biết về việc này nhưng vẫn chưa thể xử lý để bảo vệ quyền lợi cho người lao động? Hơn nữa cơ quan chức năng cũng không kiểm tra, quản lý thường xuyên? Vậy việc quy định pháp luật để làm gì và làm như thế nào để giải quyết tình trạng trên, mời các bạn cho ý kiến?
