Khuyến mại và khuyến mãi là 2 hình thức thường gặp trong kinh doanh, tuy nhiên không phải ai cũng nắm rõ điểm khác nhau giữa 2 hình thức này. Bài viết sau đây sẽ hướng dẫn cách phân biệt khuyến mại và khuyến mãi.
Khuyến mại và khuyến mãi khác nhau như thế nào?
Theo khoản 1 Điều 88 Luật Thương mại 2005, khuyến mại là hoạt động xúc tiến thương mại của thương nhân nhằm xúc tiến việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ bằng cách dành cho khách hàng những lợi ích nhất định. Ví dụ trường hợp giảm giá bán hàng để khuyến khích người mua mua hàng được xem là một hình thức khuyến mại.
Còn khuyến mãi pháp luật hiện không quy định định nghĩa về hoạt động này. Tuy nhiên, có thể hiểu, khuyến mãi là hoạt động nhằm xúc tiến việc bán hàng hóa bằng cách dành cho người bán (là các trung gian thương mại) những lợi ích nhất định. Đơn cử, doanh nghiệp thưởng theo doanh số kênh phân phối, đại lý để khuyến khích việc bán hàng.
Ngoài khái niệm, có thể phân biệt khuyến mại và khuyến mãi thông qua một số tiêu chí như sau:
|
Tiêu chí phân biệt
|
Khuyến mại
|
Khuyến mãi
|
|
Căn cứ pháp lý
|
Luật Thương mại 2005 và Nghị định 81/2018/NĐ-CP
|
Không có căn cứ cụ thể
|
|
Đối tượng hướng đến
|
Hướng tới người tiêu dùng, khuyến khích mua và sử dụng sản phẩm, hàng hóa
Mục đích tăng sức mua
|
Hướng tới người bán (khách hàng trung gian, đại lý, nhà phân phối) nhằm nâng cao doanh số bán hàng
Mục đích tăng sức bán
|
|
Bản chất
|
- Tăng doanh thu;
- Kích cầu tiêu dùng;
- Giảm hàng tồn kho.
|
- Giải phóng hàng tồn kho;
- Nâng cao doanh số;
- Càng bán được nhiều, càng được nhà sản xuất thưởng nhiều.
|
|
Hình thức
|
- Đưa hàng hoá mẫu, cung ứng dịch vụ mẫu để khách hàng dùng thử không phải trả tiền.
- Tặng hàng hoá cho khách hàng, cung ứng dịch vụ không thu tiền.
- Bán hàng, cung ứng dịch vụ với giá thấp hơn giá bán hàng, giá cung ứng dịch vụ trước đó, được áp dụng trong thời gian khuyến mại đã đăng ký hoặc thông báo. Trường hợp hàng hóa, dịch vụ thuộc diện Nhà nước quản lý giá thì việc khuyến mại theo hình thức này được thực hiện theo quy định của Chính phủ.
- Bán hàng, cung ứng dịch vụ có kèm theo phiếu mua hàng, phiếu sử dụng dịch vụ để khách hàng được hưởng một hay một số lợi ích nhất định.
- Bán hàng, cung ứng dịch vụ có kèm phiếu dự thi cho khách hàng để chọn người trao thưởng theo thể lệ và giải thưởng đã công bố.
- Bán hàng, cung ứng dịch vụ kèm theo việc tham dự các chương trình mang tính may rủi mà việc tham gia chương trình gắn liền với việc mua hàng hóa, dịch vụ và việc trúng thưởng dựa trên sự may mắn của người tham gia theo thể lệ và giải thưởng đã công bố.
- Tổ chức chương trình khách hàng thường xuyên, theo đó việc tặng thưởng cho khách hàng căn cứ trên số lượng hoặc trị giá mua hàng hóa, dịch vụ mà khách hàng thực hiện được thể hiện dưới hình thức thẻ khách hàng, phiếu ghi nhận sự mua hàng hoá, dịch vụ hoặc các hình thức khác.
- Tổ chức cho khách hàng tham gia các chương trình văn hóa, nghệ thuật, giải trí và các sự kiện khác vì mục đích khuyến mại.
- Các hình thức khuyến mại khác nếu được cơ quan quản lý nhà nước về thương mại chấp thuận.
|
- Trợ cấp
- Quảng cáo hợp tác
- Tặng quà;
- Thưởng du lịch
- Chương trình đào tạo
- Điểm thưởng mua hàng
- Cuộc thi và thưởng doanh số
|
Khi thực hiện khuyến mại phải công khai những thông tin gì?
Theo Điều 97 Luật Thương mại 2005 quy định đối với tất cả hình thức khuyến mại, thương nhân thực hiện khuyến mại phải thông báo công khai các thông tin sau đây:
- Tên của hoạt động khuyến mại;
- Giá bán hàng hóa, giá cung ứng dịch vụ khuyến mại và các chi phí có liên quan để giao hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại cho khách hàng;
- Tên, địa chỉ, số điện thoại của thương nhân thực hiện khuyến mại;
- Thời gian khuyến mại, ngày bắt đầu, ngày kết thúc và địa bàn hoạt động khuyến mại;
- Trường hợp lợi ích của việc tham gia khuyến mại gắn với các điều kiện cụ thể thì trong thông báo phải nêu rõ hoạt động khuyến mại đó có kèm theo điều kiện và nội dung cụ thể của các điều kiện.
Ngoài các thông tin quy định trên, thương nhân còn phải thông báo công khai các thông tin liên quan đến hoạt động khuyến mại sau đây:
- Giá bán hàng hóa, giá cung ứng dịch vụ được tặng cho khách hàng khi tặng hàng hoá cho khách hàng, cung ứng dịch vụ không thu tiền;
- Trị giá tuyệt đối hoặc phần trăm thấp hơn giá bán hàng hóa, giá cung ứng dịch vụ bình thường trước thời gian khuyến mại khi bán hàng, cung ứng dịch vụ với giá thấp hơn giá bán hàng, giá cung ứng dịch vụ trước đó, được áp dụng trong thời gian khuyến mại đã đăng ký hoặc thông báo.
- Giá trị bằng tiền hoặc lợi ích cụ thể mà khách hàng được hưởng từ phiếu mua hàng, phiếu sử dụng dịch vụ; địa điểm bán hàng, cung ứng dịch vụ và các loại hàng hóa, dịch vụ mà khách hàng có thể nhận được từ phiếu mua hàng, phiếu sử dụng dịch vụ khi bán hàng, cung ứng dịch vụ với giá thấp hơn giá bán hàng, giá cung ứng dịch vụ trước đó, được áp dụng trong thời gian khuyến mại đã đăng ký hoặc thông báo.
- Loại giải thưởng và giá trị của từng loại giải thưởng; thể lệ tham gia các chương trình khuyến mại, cách thức lựa chọn người trúng thưởng khi bán hàng, cung ứng dịch vụ có kèm phiếu dự thi cho khách hàng để chọn người trao thưởng theo thể lệ và giải thưởng đã công bố hoặc kèm theo việc tham dự các chương trình mang tính may rủi mà việc tham gia chương trình gắn liền với việc mua hàng hóa, dịch vụ và việc trúng thưởng dựa trên sự may mắn của người tham gia theo thể lệ và giải thưởng đã công bố.
- Các chi phí mà khách hàng phải tự chịu khi tổ chức chương trình khách hàng thường xuyên hoặc tổ chức cho khách hàng tham gia các chương trình văn hóa, nghệ thuật, giải trí và các sự kiện khác vì mục đích khuyến mại.
Như vậy, tất cả các hình thức khuyến mại đều phải thông báo những thông tin chung như tên hình thức, giá, thông tin của thương nhân khuyến mại, thời gian, địa bàn hoạt động khuyến mại, điều kiện (nếu có). Ngoài ra đối với từng hình thức sẽ có thêm các yêu cầu riêng theo quy định trên.
Những hành vi nào bị cấm khi thực hiện khuyến mại?
Theo Điều 100 Luật Thương mại 2005 quy định các hành vi bị cấm trong hoạt động khuyến mại bao gồm:
- Khuyến mại cho hàng hoá, dịch vụ cấm kinh doanh; hàng hóa, dịch vụ hạn chế kinh doanh; hàng hoá chưa được phép lưu thông, dịch vụ chưa được phép cung ứng.
- Sử dụng hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại là hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh; hàng hóa, dịch vụ hạn chế kinh doanh; hàng hóa chưa được phép lưu thông, dịch vụ chưa được phép cung ứng.
- Khuyến mại hoặc sử dụng rượu, bia để khuyến mại cho người dưới 18 tuổi.
- Khuyến mại hoặc sử dụng thuốc lá, rượu, bia có độ cồn từ 15 độ trở lên để khuyến mại dưới mọi hình thức.
- Khuyến mại thiếu trung thực hoặc gây hiểu lầm về hàng hoá, dịch vụ để lừa dối khách hàng.
- Khuyến mại để tiêu thụ hàng hóa kém chất lượng, làm phương hại đến môi trường, sức khoẻ con người và lợi ích công cộng khác.
- Khuyến mại tại trường học, bệnh viện, trụ sở của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân.
- Hứa tặng, thưởng nhưng không thực hiện hoặc thực hiện không đúng.
- Khuyến mại nhằm cạnh tranh không lành mạnh.
-Thực hiện khuyến mại mà giá trị hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại vượt quá hạn mức tối đa hoặc giảm giá hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại quá mức tối đa theo quy định tại khoản 4 Điều 94 Luật Thương mại 2005.
Như vậy, hoạt động khuyến mại phải được thực hiện theo quy định và không quy phạm những hành vi mà pháp luật quy định cấm như trên.
