Hiện nay, đánh bạc vẫn đang là tệ nạn khó giải quyết tại Việt Nam, hàng năm có rất nhiều vụ đánh bài, bạc bị bắt, đặc biệt là vào các ngày lễ, tết. Song song đó cờ bạc là một loại trò chơi rất dễ gây nghiện, người tham gia vào khó dứt ra được và nó để lại hậu quả rất lớn đến chính bản thân và gia đình họ.
Đánh bạc hiện nay có rất nhiều hình thức, bên cạnh những người chơi đánh bạc thông thường thì một loại tội phạm mới xuất hiện đó là sử dụng công nghệ cao để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Việc người chơi tham gia vào các ứng dụng trò chơi ăn tiền cũng rất phổ biến.
Nhiều người vẫn còn thắc mắc rằng việc đánh bài không nhằm mục đích ăn tiền thì có vi phạm pháp luật hay không và mức phạt cho hành vi này sẽ được xử lý ra sao? Thì tại bài viết này sẽ giải đáp các thắc mắc trên.
Hành vi đánh bạc và đánh bạc online được hiểu như thế nào?
Đánh bạc theo đó là việc người chơi chấp nhận tham gia vào một ván bài cùng với nhà cái hoặc người chơi khác ăn thua bằng tiền hay bằng hiện vật có giá trị để đặt cược. Do vậy đánh bạc dựa trên 3 yếu tố: sự tính toán, cơ hội và phần thưởng.
Qua đó, nhờ vào sự may rủi thì người chơi có thể thắng hoặc thua. Tuy nhiên, vì không phải ai cũng thắng nên cũng có người thua, điều này tạo nên sự mất cân bằng của người chơi. Việc đánh bài ăn tiền dẫn tới nhiều hệ lụy khác nhau do đó cần cẩn trọng trước các cuộc chơi.
Đánh bạc online, một hình thức mới xuất hiện và phổ biến hiện nay. Hình thức đánh bài online này được nhiều người dùng tài khoản ẩn danh và loại tội phạm tổ chức cũng không chỉ trong phạm vi nội địa. Điều này gây rất nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng kiểm tra xử phạt.
Đánh bạc online là hành vi sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội” quy định tại điểm c khoản 2 Điều 321 và điểm c khoản 2 Điều 322 Bộ luật Hình sự 2015 được hiểu là việc sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông và các phương tiện điện tử để đánh bạc trực tuyến (như hình thành nên các chiếu bạc online hoặc sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để tổ chức đánh bạc, gá bạc).
Như vậy, đánh bạc online tương tự như đánh bạc trực tiếp là nhằm mục đích cá cược ăn thua bằng tiền hay hiện vật có giá trị. Chỉ khác ở chỗ là đánh bạc online sẽ sử dụng các thiết bị, kỹ thuật, mạng internet để điều hành các ứng dụng hỗ trợ đánh bạc trực tuyến.
Mức phạt vi phạm đánh bạc trái phép
Việc đánh bạc trực tiếp hay online thì pháp luật hiện hành chỉ có một mức xử phạt vi phạm hành chính cho hai loại hình này. Công cụ thực hiện có thể khác nhưng động cơ và mục đích hướng đến là cùng chung mục đích. Theo đó, để xử phạt, cảnh cáo người có hành vi đánh bạc nhưng chưa tới mức hình sự thì tại Điều 28 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về hành vi đánh bạc trái phép sẽ bị xử phạt như sau:
Phạt tiền từ 200.000 đồng - 500.000 đồng đối với hành vi mua các số lô, số đề.
Tại các hành vi đánh bạc bằng hình thức chơi lô, số đề thì đây là hành vi vi phạm tương đối nhỏ, thông thường việc cá cược vào số lô, số đề chỉ hợp pháp khi mua tại các điểm bán được cấp phép theo quy định. Còn việc người mua tại các điểm bán cá nhân hoặc không được cấp phép được xem là vi phạm pháp luật.
Phạt tiền từ 1 triệu đồng - 2 triệu đồng đối với những hành vi sau:
Tại quy định này cũng đã liệt kê các hành vi thực hiện đánh bạc trái phép bao gồm một trong các hình thức như xóc đĩa, tá lả, tổ tôm, tú lơ khơ, tam cúc, 3 cây, tứ sắc, đỏ đen, cờ thế, binh ấn độ 6 lá, binh xập xám 13 lá, tiến lên 13 lá, đá gà, tài xỉu. Đây là một số các kiểu chơi phổ biến hiện nay, ngoài ra các hình thức khác với mục đích được, thua bằng tiền, tài sản, hiện vật cũng được xem là đánh bạc mặc dù không có quy định.
Đánh bạc bằng máy, trò chơi điện tử trái phép. Có thể hiểu là đánh bạc thông qua bằng công cụ là máy, điện tử nhằm mục đích ăn thua bằng tiền hay hiện vật (ví dụ: các loại trò chơi như máy bắn cá, máy cá cược đua ngựa,...)
Một loại hình thức khác mà người chơi không trực tiếp tham gia mà thông qua hoạt động thi đấu thể thao, vui chơi giải trí hoặc các hoạt động khác để cá cược trái phép. Người chơi có thể cá cược thông một trung gian khác và các kết quả trong trận đấu sẽ là căn cứ tính thưởng.
Lưu ý: Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm tương tự cá nhân thì chịu mức phạt gấp 02 lần.
Ngoài ra, để ngăn chặn hành vi vi phạm thì người chơi còn bị tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính. Đối với người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính quy định về đánh bạc trái phép thì áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là trục xuất.
Bên cạnh đó, còn áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả đối với hành vi đánh bạc buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy định. Việc buộc nộp lại các khoản tiền thu lợi bất chính nhằm khắc phục các vi phạm và sung vào ngân sách.
Như vậy, theo quy định về xử phạt vi phạm hành chính thì tổng số tiền mà người chơi bài dưới 1 triệu đồng thì sẽ không bị xử phạt hành chính. Tuy nhiên, cần lưu ý kể cả số tiền trong túi hoặc trong tài khoản ngân hàng (banking) cũng được xem là số tiền dùng cho mục đích vi phạm chứ không phải số tiền hiện có trên sòng bạc.
Truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội đánh bạc trái phép
Khi người chơi bạc có mức độ vi phạm cùng số tài sản thực hiện cho hành vi vi phạm vượt quá ngưỡng vi phạm hành chính thì lúc đó người chơi có thể đối mặt với các tội danh hình sự. Theo Điều 321 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bởi Bộ Luật Hình sự 2017) quy định về tội đánh bạc sẽ bị xử phạt như sau:
Phạt tiền từ 20 triệu đồng - 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng - 03 năm đối với người chơi có các hành vi sau:
Đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật trị giá từ 5 triệu đồng - dưới 50 triệu đồng.
Hoặc đánh bạc dưới 5 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc tội quy định tại Điều 322 Bộ luật Hình sự 2015, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
Như vậy, có hai hình thức truy cứu hình sự cho người chơi phạm tội lần đầu hoặc đã được xóa án tích thì có giá trị tài sản tham gia là 5 đến 50 triệu đồng. Cùng mức phạt nhưng đối với người có tài sản dưới 5 triệu đồng nhưng chưa đã bị xử phạt trước đó hoặc chưa xóa án tích, tái phạm nguy hiểm.
Phạt tù từ 03 năm đến 07 năm phạm tội thuộc các trường hợp sau đây:
Có tính chất chuyên nghiệp, đây là hình thức chơi đánh bạc có tham gia đường dây đánh bạc có tổ chức và thực hiện một cách chuyên nghiệp. Ngoài ra, số tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc trị giá 50 triệu đồng trở lên cũng sẽ được quy định xử phạt ở khung này.
Đặc biệt hiện nay việc loại tội phạm sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội đánh bạc rất khó xử lý vì các tài khoản tham gia có thể nặc danh và khó xác định hành vi đó có vi phạm hay chưa. Điểm này được hướng dẫn bởi Công văn của Tòa án nhân dân tối cao như sau:
Việc người phạm tội sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông và các phương tiện điện tử khác như là phương tiện để liên lạc với nhau (ví dụ: nhắn tin qua điện thoại, qua email, zalo, viber.... để ghi số đề, lô tô, cá độ đua ngựa...) mà không hình thành nên các trò chơi được thua bằng tiền hoặc hiện vật trực tuyến thì không thuộc trường hợp “Sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông và các phương tiện điện tử để phạm tội” quy định tại điểm c khoản 2 Điều 321 và điểm c khoản 2 Điều 322 Bộ luật Hình sự 2015 (hướng dẫn bởi Công văn 196/TANDTC-PC năm 2018).
Bên cạnh đó, sau khi xử lý hình sự thì người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng - 50 triệu đồng.
Để người chơi được xem là đánh bạc ăn tiền hợp pháp thì có thể tham gia chơi tại các casino hoặc địa điểm được cấp phép theo quy định pháp luật. Hiện nay, tại Việt Nam chỉ có casino tại Tp. Phú Quốc là được cấp phép hoạt động, ngoài ra muốn chơi tại các địa điểm khác có thể đến các cơ sở dịch vụ cá cược hợp pháp tại nước ngoài.
Như vậy, tùy theo mức độ vi phạm mà người tham gia hình thức đánh bạc dù là trực tiếp hay online hoặc những hình thức khác cũng sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm, với khung hình phạt cao nhất trong là 7 năm tù.
