Tham gia nghĩa vụ quân sự (NVQS) là nghĩa vụ vẻ vang của công dân Việt Nam. Khi đến độ tuổi phù hợp công dân sẽ được gọi khám sức khỏe NVQS để phục vụ trong quân đội nhân dân Việt Nam. Vậy trường hợp trốn khám NVQS thì có bị xử phạt?
1. Đối tượng nào được gọi khám NVQS 2024?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 13 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, công dân nam đủ 17 tuổi trở lên thuộc diện đăng ký NVQS lần đầu. Khi nhận được Lệnh gọi đăng ký NVQS công dân có trách nhiệm đến Ban Chỉ huy quân sự cấp xã để trực tiếp đăng ký NVQS.
Bệnh cạnh đó, đối tượng được miễn đăng ký NVQS là người khuyết tật, người mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh tâm thần hoặc bệnh mãn tính theo quy định của pháp luật.
2. Thời gian nào bắt đầu gọi khám NVQS 2024?
Căn cứ khoản 4 Điều 40 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 quy định thời gian gọi khám sức khỏe NVQS bắt đầu từ ngày 01/11 đến hết ngày 31/12 hằng năm. Thời gian khám sức khỏe gọi công dân nhập ngũ NVQS và thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND lần thứ hai theo quy định.
Sau khi được lựa chọn đủ tiêu chuẩn phục vụ NVQS thì công dân thực hiện thời điểm gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND trong năm như sau:
Hằng năm, gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia CAND một lần vào tháng 02 hoặc tháng 03; trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh thì được gọi công dân nhập ngũ và thực hiện NVQS tham gia CAND lần thứ hai.
3. Trốn khám NVQS có bị xử lý gì không?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 10 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 nghiêm cấm việc công dân trốn tránh thực hiện NVQS khi có Lệnh kêu gọi nhập ngũ. Trường hợp mà công dân trốn khám NVQS thì có thể bị phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự:
3.1 Mức phạt hành chính trốn khám NVQS
- Phạt cảnh cáo đối với hành vi không đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu đối với công dân nam đủ 17 tuổi trong năm thuộc diện phải đăng ký nghĩa vụ quân sự.
- Phạt tiền từ 08 - 10 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau:
+ Không đăng ký NVQS lần đầu, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này;
+ Không thực hiện đăng ký phục vụ trong ngạch dự bị theo quy định;
+ Không đăng ký NVQS bổ sung khi có sự thay đổi về chức vụ công tác, trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, tình trạng sức khỏe và thông tin khác có liên quan đến nghĩa vụ quân sự theo quy định;
+ Không thực hiện đăng ký NVQS khi thay đổi nơi cư trú hoặc nơi làm việc, học tập theo quy định;
+ Không thực hiện đăng ký NVQS tạm vắng theo quy định.
Ngoài ra, còn buộc khắc phục hậu quả các hành vi vi phạm như trên.
- Phạt tiền từ 10 - 12 triệu đồng đối với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm kiểm tra, khám sức khỏe ghi trong lệnh gọi kiểm tra hoặc khám sức khỏe NVQS của Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự cấp huyện mà không có lý do chính đáng.
- Đối với hành vi cố ý không nhận lệnh gọi kiểm tra, khám sức khỏe NVQS của Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự cấp huyện theo quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 mà không có lý do chính đáng sẽ bị phạt tiền từ 12 - 15 triệu đồng.
- Hành vi không chấp hành lệnh gọi kiểm tra, khám sức khỏe NVQS sẽ bị phạt tiền từ 25 - 35 triệu đồng.
- Phạt tiền từ 30 - 40 triệu đồng đối với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ mà không có lý do chính đáng.
- Hành vi gian dối nhằm trốn tránh thực hiện lệnh gọi nhập ngũ sau khi đã có kết quả khám tuyển sức khỏe NVQS đủ điều kiện nhập ngũ theo quy định sẽ bị phạt tiền từ 40 - 50 triệu đồng; phạt tiền từ 50 - 75 triệu đồng đối với hành vi không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ.
3.2 Truy cứu trách nhiệm hình sự khi trốn khám NVQS
Trường hợp công dân đã bị xử phạt hành chính khi đã vi phạm quy định về đăng ký NVQS mà vẫn không chấp hành quy định thì theo Điều 332 Bộ luật Hình sự 2015 quy định tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự như sau:
- Người nào không chấp hành đúng quy định của pháp luật về đăng ký NVQS, không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ, lệnh gọi tập trung huấn luyện, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm:
+ Tự gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của mình;
+ Phạm tội trong thời chiến;
+ Lôi kéo người khác phạm tội.
Như vậy, trường hợp công dân có lệnh gọi khám sức khỏe NVQS mà cố tình không chấp hành lệnh sẽ bị phạt tiền từ 25 - 35 triệu đồng. Trường hợp vẫn tái phạm thì có thể bị phạt tù cao nhất đến 05 năm.
