Nếu quá thời hạn kháng cáo bản án dân sự sơ thẩm mới thực hiện kháng cáo thì có được Tòa án chấp nhận hay không? Thời hạn kháng cáo bản án sơ thẩm theo quy định hiện nay là bao lâu?
Ai là người có quyền kháng cáo bản án dân sự sơ thẩm?
Theo Điều 271 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về người có quyền kháng cáo như sau:
"Đương sự, người đại diện hợp pháp của đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm, quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự của Tòa án cấp sơ thẩm để yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm giải quyết lại theo thủ tục phúc thẩm."
Như vậy, những người có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm là
- Đương sự, người đại diện hợp pháp của đương sự;
- Cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện.
Thời hạn kháng cáo bản án dân sự sơ thẩm theo quy định hiện nay là bao lâu?
Căn cứ theo Điều 273 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì thời hạn tiến hành kháng cáo bản án sơ thẩm hiện nay là 15 ngày, kể từ ngày tuyên án.
Trường hợp bạn không có mặt tại phiên tòa hoặc không có mặt khi tuyên án mà có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo được tính từ ngày bạn nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết. Đối với trường hợp bạn đã tham gia phiên tòa nhưng vắng mặt khi Tòa án tuyên án mà không có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo vẫn sẽ được tính từ ngày tuyên án.
Lưu ý: Trường hợp bạn gửi đơn kháng cáo bằng dịch vụ bưu chính thì ngày kháng cáo được xác định căn cứ vào ngày tổ chức dịch vụ bưu chính nơi gửi đóng dấu ở phong bì. Trường hợp người kháng cáo đang bị tạm giam thì ngày kháng cáo là ngày đơn kháng cáo được giám thị trại giam xác nhận.
Kháng cáo bản án dân sự sơ thẩm quá thời hạn quy định thì có được chấp nhận hay không?
Tại Điều 275 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, quy định về việc kháng cáo quá hạn và xem xét kháng cáo quá hạn như sau:
- Kháng cáo quá thời hạn quy định tại Điều 273 của Bộ luật này là kháng cáo quá hạn. Sau khi nhận được đơn kháng cáo quá hạn, Tòa án cấp sơ thẩm phải gửi đơn kháng cáo, bản tường trình của người kháng cáo về lý do kháng cáo quá hạn và tài liệu, chứng cứ (nếu có) cho Tòa án cấp phúc thẩm.
- Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được đơn kháng cáo quá hạn và tài liệu, chứng cứ kèm theo, Tòa án cấp phúc thẩm thành lập Hội đồng gồm ba Thẩm phán để xem xét kháng cáo quá hạn. Phiên họp xem xét kháng cáo quá hạn phải có sự tham gia của đại diện Viện kiểm sát cùng cấp và người kháng cáo quá hạn. Trường hợp người kháng cáo, Kiểm sát viên vắng mặt thì Tòa án vẫn tiến hành phiên họp.
- Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ có liên quan đến việc kháng cáo quá hạn, ý kiến của người kháng cáo quá hạn, đại diện Viện kiểm sát tại phiên họp, Hội đồng xét kháng cáo quá hạn quyết định theo đa số về việc chấp nhận hoặc không chấp nhận việc kháng cáo quá hạn và phải ghi rõ lý do của việc chấp nhận hoặc không chấp nhận trong quyết định. Tòa án cấp phúc thẩm phải gửi quyết định cho người kháng cáo quá hạn, Tòa án cấp sơ thẩm và Viện kiểm sát cùng cấp; nếu Tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận việc kháng cáo quá hạn thì Tòa án cấp sơ thẩm phải tiến hành các thủ tục do Bộ luật này quy định.”
Như vậy, khi kháng cáo quá hạn thì người kháng cáo phải gửi bản tường trình về lý do kháng cáo quá hạn và tài liệu, chứng cứ (nếu có) cho Tòa án cấp sơ thẩm để Tòa án cấp sơ thẩm gửi cho Tòa án cấp phúc thẩm.
Sau đó, Tòa án sẽ mở phiên họp xem xét kháng cáo quá hạn trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được đơn kháng cáo quá hạn và tài liệu, chứng cứ kèm theo. Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ có liên quan đến việc kháng cáo quá hạn, ý kiến của người kháng cáo, đại diện Viện kiểm sát tại phiên họp, Hội đồng xét kháng cáo quá hạn quyết định theo đa số về việc chấp nhận hoặc không chấp nhận việc kháng cáo quá hạn và phải ghi rõ lý do của việc chấp nhận hoặc không chấp nhận trong quyết định.
Theo đó, kháng cáo bản án sơ thẩm quá hạn vẫn có thể được chấp nhận nếu được đa số Hội đồng xét kháng cáo quá hạn chấp nhận, căn cứ dựa trên:
- Tài liệu, chứng cứ có liên quan đến việc kháng cáo quá hạn;
- Ý kiến của người kháng cáo, đại diện Viện kiểm sát.
