Tình huống đặt ra là ông B có miếng đất rẫy mua của ông A. Trước đó Ông A đã hiến 100m cho nhà văn hóa thôn, thủ tục bằng tay thôi, ông B khi mua đất cũng biết và đồng ý với việc hiến đất đó. Nay ông trưởng thôn muốn ông B hiến thêm 50m nữa mà ông B không đồng ý, ông trưởng thôn uy hiếp, đe dọa. giờ ông B muốn lấy lại 100m đó không hiến nữa thì làm sao có cần kiện ra tòa gì không?
Quan điểm của mình thì việc hiến đất thực chất là việc người sử dụng đất thực hiện việc trả lại đất cho nhà nước. Đối chiếu với trường hợp của ông B thì người sử dụng đất sẽ trả lại đất cho nhà nước, sau đó mới tiến hành giao cho thôn/xã đã thực hiện dự án xây dựng nhà văn hóa. Để tiến hành trả lại đất thì ông B cần làm thủ tục theo Khoản 3 Điều 13 Thông tư 30/2014/TT-BTNMT như sau:
"Điều 13. Hồ sơ trình ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định cưỡng chế thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người
...
3. Hồ sơ trình ban hành quyết định thu hồi đất do người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất được quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 65 của Luật Đất đai gồm:
a) Văn bản trả lại đất của người sử dụng đất hoặc văn bản của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận về việc trả lại đất của người sử dụng đất;
b) Các giấy tờ quy định tại các Điểm c, d, đ và e Khoản 1 Điều này."
Căn cứ quy định trên, có thể thấy rằng để trả lại đất thì bên liên quan sẽ phải nộp hồ trả lại theo hướng dẫn tại Khoản 3 nêu trên, sau khi tiếp nhận hồ sơ, UBND cấp có thẩm quyền mới xem xét và ra quyết định thu hồi đất. Nếu việc hiến đất mới chỉ viết tay hoặc nói miệng mà chưa làm thủ tục trên thì trên thực tế, phần diện tích đất dự định hiến vẫn còn đang thuộc quyền sử dụng của chủ đất cũ.
Mặt khác, việc hiến đất (trả lại đất) sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào việc tự nguyện của chủ đất chứ không có quy định nào bắt buộc phải hiến đất. Do đó, ông B có thể căn cứ theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được nhận chuyển nhượng, xác định diện tích mà mình có quyền sử dụng là bao nhiêu và có quyền từ chối không hiến phần diện tích mà mình có quyền sử dụng cho thôn.
