Giả vờ nhảy cầu tự tử để dọa người thân, hoặc đùa giỡn với bạn bè khiến lực lượng chức năng tổ chức tìm kiếm, tốn công sức và thời gian thì những người giả vờ nhảy cầu tự tử có bị phạt không?
(1) Pháp luật có quy định về tội giả vờ nhảy cầu tự tử không?
Ngày 24/4, lực lượng chức năng xã Sơn Thành, huyện Yên Thành (Nghệ An) đã tổ chức mò, tìm dưới dòng sông sau khi nhận được tin báo có 03 đôi dép của trẻ em và thư tuyệt mệnh tại thành cầu kênh N2. Sau ba giờ tìm kiếm vất vả, lực lượng chức năng lại nhận được tin báo đây chỉ là trò đùa của 03 em học sinh lớp 5.
Tương tự, vào đầu năm 2023, tại xã Hưng Trung, huyện Hưng Nguyên (Nghệ An) 3 học sinh lớp 7 cũng dựng hiện trường tự tử để trêu đùa khiến hàng trăm người tá hỏa. Làm việc với cơ quan chức năng, 3 nam sinh này cho biết đã học trò này trên Tiktok và làm theo với mục đích trêu đùa.
Hiện nay, pháp luật chưa có quy định nào trực tiếp và cụ thể chi tiết mức phạt đối với hành vi giả vợ nhảy cầu tự tử này. Có thể xem đây là một lỗ hổng pháp lý cần được bổ sung.
Bởi vì khi phát hiện ra trường hợp người dân nhảy cầu tự tử, lực lượng chức năng sẽ ưu tiên giải quyết trước rồi mới điều tra sau để có thể kịp thời cứu người.
Do đó, việc giả vờ nhảy cầu tự tử khiến cho các cơ quan chức năng phải huy động lực lượng để tìm kiếm, cũng như điều tra, xác minh về vụ việc, gây mất thời gian, công sức của rất nhiều người, tốn kém cho ngân sách Nhà nước, tạo dư luận hoang mang, tiêu cực trong xã hội.
Chưa kể đến, trong quá trình tìm kiếm, lực lượng cứu hộ, cứu nạn không chỉ khó khăn, vất vả mà còn có thể đối mặt với nhiều mối nguy hiểm thường trực, có thể bị thiệt hại về tài sản, sức khỏe.
Hoặc như xảy ra một tình huống khác cấp bách thực sự, người và phương tiện lại đang được huy động để tìm kiếm những người vốn không phải nhảy cầu, thì lấy gì để chi viện, cứu nạn, cứu hộ…
Từ thực tế trên, nhiều người cho rằng cần xử lý thật nghiêm đối với hành vi giả vờ tự tử như đã nêu, để ngăn chặn các trường hợp khác diễn ra.
(2) Có xử phạt người giả vờ nhảy cầu tự tử không?
Mặc dù chưa có quy định cụ thể chi tiết để xử phạt hành vi giả vờ nhảy cầu tự tử, nhưng có thể xem xét xử phạt lỗi báo thông tin giả. Tại điểm c khoản 3 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định, báo thông tin giả, không đúng sự thật đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền sẽ bị xử phạt từ 2 triệu đến 3 triệu đồng.
Có thể thấy những người giả vờ nhảy cầu không trực tiếp báo thông tin giả đến các cơ quan chức năng, nhưng với các hành vi như viết thư tuyệt mệnh, bỏ dép lại ở thành cầu,... để làm dấu hiệu đã nhảy cầu tự tử. Người này phải buộc hiểu là hành vi của mình sẽ gây ra hậu quả là lực lượng chức năng sẽ tổ chức tìm kiếm, trục vớt. Và thực tế, việc huy động tìm kiếm đã xảy ra.
Bên cạnh đó, cần xem xét đến trách nhiệm bồi thường đối với những thiệt hại về mặt thời gian, công sức, tài sản của lực lượng cứu hộ tham gia tìm kiếm để răn đe, làm bài học cho những người có ý định giả vờ nhảy cầu tự tử.
Ở góc độ khác, những người đăng tải lên mạng xã hội các thông tin về vụ việc, những thông tin chưa được kiểm chứng, cho rằng có vụ tự tử… đã góp phần khiến dư luận hoang mang, bàn tán xôn xao.
Việc làm này có thể bị xử phạt theo điểm d khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP về hành vi “Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc”.
Vì thế, khi đăng tải hoặc chia sẻ, người dùng mạng xã hội cần chú ý câu chữ và nội dung thông tin, nhất là khi chưa rõ sự tình hoặc chưa có kết luận của cơ quan chức năng.
Bên cạnh đó, cần phải có chế tài xử phạt nặng đối với các hành vi giả vờ nhảy cầu tự tử để răn đe tránh các vụ việc tương tự xảy ra, bởi việc này gây xôn xao dư luận và cơ quan chức năng mất thời gian, công sức vào cuộc xác minh, tìm kiếm.
