Chế độ tử tuất là gì? Thân nhân người chết được hưởng chế độ tử tuất hàng tháng trong trường hợp nào? Mức trợ cấp tử tuất hằng tháng năm 2024 là bao nhiêu? Bài viết sau đây sẽ giải đáp những thắc mắc nêu trên.
(1) Chế độ tử tuất là gì?
Chế độ tử tuất là chế độ bảo hiểm xã hội nhằm bù đắp phần thu nhập của người lao động dùng để đảm bảo cuộc sống cho thân nhân của họ hoặc các chi phí khác phát sinh do người lao động đang tham gia quan hệ lao động hoặc đang hưởng bảo hiểm xã hội bị chết.
(2) Thân nhân người chết được hưởng chế độ tử tuất hàng tháng trong trường hợp nào?
Căn cứ theo Khoản 3, 4 và 5 Điều 8 Nghị định 134/2015/NĐ-CP được hướng dẫn bởi Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH về chế độ tử tuất đối với thân nhân của người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chết mà trước đó có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc như sau:
- Người tham gia BHXH tự nguyện chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thuộc một trong các trường hợp dưới đây thì thân nhân theo quy định tại Khoản 2 Điều 67 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng theo quy định tại Điều 68 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014, cụ thể:
+ Đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên nhưng chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần
+ Đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
+ Đang hưởng lương hưu mà trước đó có thời gian đóng BHXH bắt buộc đủ 15 năm trở lên.
- Trường hợp thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng theo quy định như đã nêu trên mà có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất một lần thì được hưởng theo quy định tại Khoản 2 và 3 Điều 81 Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Tuy nhiên, cũng loại trừ trường hợp con dưới 06 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
- Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết mà không có thân nhân quy định tại Khoản 6 Điều 3 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì việc xác định người nhận trợ cấp tuất một lần được thực hiện theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Theo đó, nhân thân của người lao động tham gia BHXH tự nguyện đã chết thì được hưởng chế độ tử tuất hằng tháng khi thuộc một trong những trường hợp như đã nêu trên.
(3) Mức trợ cấp tử tuất hằng tháng năm 2024 là bao nhiêu?
Như đã có đề cập tại mục (2) mức trợ cấp tử tuất hằng tháng được quy định tại Điều 68 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 như sau:
- Mức trợ cấp tuất hằng tháng đối với mỗi thân nhân bằng 50% mức lương cơ sở; trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở.
- Số nhân thân được hưởng trợ cấp tuất khi một người lao động chết đi là không quá 04 người. Trường hợp có từ 02 người lao động chết trở lên thì thân nhân của những người này được hưởng 02 lần mức trợ cấp nêu trên.
Mà mức tiền lương cơ sở hiện nay được quy định tại Điều 3 Nghị định 24/2023/NĐ-CP là 1.800.000 đồng/tháng.
Theo đó, trong năm 2024, mức hưởng trợ cấp tử tuất hằng tháng đối với mỗi thân nhân bằng 50% mức lương cơ sở nêu trên. Tức 900.000 đồng.
Trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở tương đương 1.260.000 đồng/tháng.
Tuy nhiên, từ ngày 01/7/2024 sẽ thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 và cũng tại thời điểm này sẽ bãi bỏ việc áp dụng mức lương cơ sở 1.800.000 đồng theo Nghị định 24/2023/NĐ-CP. Khi đó, Chính phủ sẽ có hướng dẫn cụ thể để Bảo hiểm xã hội Việt Nam tính toán lại mức trợ cấp tuất hằng tháng.