Một số cơ sở sản xuất, kinh doanh bên cạnh việc phải đóng thuế doanh nghiệp, thuế GTGT thì tùy thuộc vào ngành nghề kinh doanh có tác động xấu đến môi trường thì doanh nghiệp đó còn phải đóng thuế bảo vệ môi trường (BVMT). Vậy đối tượng nào phải đóng loại thuế này? Thủ tục đóng thuế ra sao?
1. Thuế bảo vệ môi trường là gì?
Thuế bảo vệ môi trường là loại thuế gián thu, thu vào sản phẩm, hàng hóa (sau đây gọi chung là hàng hóa) khi sử dụng gây tác động xấu đến môi trường theo khoản 1 Điều 2 Luật Thuế bảo vệ môi trường 2010.
2. Những ai sẽ phải đóng thuế bảo vệ môi trường?
- Người nộp thuế bảo vệ môi trường là tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sản xuất, nhập khẩu hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế quy định tại Điều 3 Luật Thuế bảo vệ môi trường 2010 bao gồm:
+ Xăng, dầu, mỡ nhờn, bao gồm: Xăng, trừ etanol, nhiên liệu bay, dầu diezel, dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn.
+ Than đá, bao gồm: Than nâu, than an-tra-xít (antraxit), than mỡ, than đá khác.
+ Dung dịch hydro-chloro-fluoro-carbon (HCFC).
+ Túi ni lông thuộc diện chịu thuế.
+ Thuốc diệt cỏ thuộc loại hạn chế sử dụng.
+ Thuốc trừ mối thuộc loại hạn chế sử dụng.
+ Thuốc bảo quản lâm sản thuộc loại hạn chế sử dụng.
+ Thuốc khử trùng kho thuộc loại hạn chế sử dụng.
+ Trường hợp xét thấy cần thiết phải bổ sung đối tượng chịu thuế khác cho phù hợp với từng thời kỳ thì Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, quy định.
- Người nộp thuế BVMT trong một số trường hợp cụ thể được quy định như sau:
+ Trường hợp ủy thác nhập khẩu hàng hóa thì người nhận ủy thác nhập khẩu là người nộp thuế.
+ Trường hợp tổ chức, hộ gia đình, cá nhân làm đầu mối thu mua than khai thác nhỏ, lẻ mà không xuất trình được chứng từ chứng minh hàng hóa đã được nộp thuế bảo vệ môi trường thì tổ chức, hộ gia đình, cá nhân làm đầu mối thu mua là người nộp thuế.
3. Thủ tục khai thuế, tính thuế, nộp thuế bảo vệ môi trường
Khai thuế, tính thuế và nộp thuế thực hiện theo quy định tại Điều 10 Luật Thuế bảo vệ môi trường và pháp luật về quản lý thuế.
- Đối với hàng hóa sản xuất bán ra, trao đổi, tiêu dùng nội bộ, tặng cho thực hiện khai thuế, tính thuế và nộp thuế theo tháng. Đối với hàng hóa nhập khẩu, hàng hóa nhập khẩu ủy thác thực hiện khai thuế, tính thuế và nộp thuế theo từng lần phát sinh.
- Khai thuế, tính thuế và nộp thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn: Các công ty kinh doanh xăng dầu đầu mối thực hiện khai, nộp thuế BVMT và ngân sách nhà nước đối với lượng xăng dầu xuất, bán tại địa phương nơi kê khai, nộp thuế GTGT.
Bộ Tài chính quy định công ty đầu mối kê khai nộp thuế BVMT đối với xăng dầu.
- Khai thuế, tính thuế và nộp thuế bảo vệ môi trường đối với than thực hiện theo nguyên tắc: Than tiêu thụ nội địa phải khai, nộp thuế bảo vệ môi trường; than xuất khẩu không thuộc đối tượng chịu thuế BVMT. Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương hướng dẫn cụ thể quy định tại Khoản này.
- Thuế BVMT chỉ phải nộp một lần đối với hàng hóa sản xuất hoặc nhập khẩu. Trường hợp hàng hóa xuất khẩu đã nộp thuế BVMT nhưng phải nhập khẩu trở lại Việt Nam thì không phải nộp thuế bảo vệ môi trường khi nhập khẩu.
Như vậy, thuế BVMT là một loại thuế trực thu đánh vào những mặt hàng sản xuất, kinh doanh như xăng dầu, bọc, nhựa, than đá, thuốc trừ sâu, thuốc bảo quản,... Do những ngành nghề này có ảnh hưởng xấu đến môi trường.
