Tình huống đặt ra là phòng khám muốn thực hiện hoạt động tiêm chủng cố định và lưu động. Vậy điều kiện về nhân lực của phòng tiêm chủng là như thế nào để đảm bảo tiêm chủng dịch vụ đúng và để tiêm cho thì cần nhân lực bao nhiêu người cùng thực hiện?
Điều kiện đối với cơ sở tiêm chủng
Liên quan đến vấn đề này, tại Văn bản hợp nhất 06/VBHN-BYT năm 2019 hợp nhất Nghị định quy định về hoạt động tiêm chủng do Bộ Y tế ban hành có nêu quy định cho từng trường hợp là cơ sở tiêm chủng cố định hay điểm tiêm chủng lưu động. Cụ thể:
(1) Đối với cơ sở tiêm chủng cố định cần có các điều kiện sau:
- Cơ sở vật chất: Khu vực tiêm chủng phải bảo đảm che được mưa, nắng, kín gió, thông thoáng và bố trí theo nguyên tắc một chiều từ đón tiếp, hướng dẫn, tư vấn, khám sàng lọc, thực hiện tiêm chủng, theo dõi và xử trí phản ứng sau tiêm chủng;
- Trang thiết bị: Có tủ lạnh, phích vắc xin hoặc hòm lạnh, các thiết bị theo dõi nhiệt độ tại nơi bảo quản và trong quá trình vận chuyển vắc xin; Có hộp chống sốc, phác đồ chống sốc treo tại nơi theo dõi, xử trí phản ứng sau tiêm chủng theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế;
- Nhân sự: Số lượng: Có tối thiểu 03 nhân viên chuyên ngành y, trong đó có ít nhất 01 nhân viên có trình độ chuyên môn từ y sỹ trở lên; đối với cơ sở tiêm chủng tại các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn phải có tối thiểu 02 nhân viên có trình độ từ trung cấp chuyên ngành y trở lên, trong đó có ít nhất 01 nhân viên có trình độ chuyên môn từ y sỹ trở lên; Nhân viên y tế tham gia hoạt động tiêm chủng phải được tập huấn chuyên môn về tiêm chủng. Nhân viên trực tiếp khám sàng lọc, tư vấn, theo dõi, xử trí phản ứng sau tiêm chủng phải có trình độ chuyên môn từ y sỹ trở lên; nhân viên thực hành tiêm chủng có trình độ từ trung cấp Y học hoặc trung cấp Điều dưỡng - Hộ sinh trở lên.
(2) Đối với điểm tiêm chủng lưu động cần có các điều kiện sau:
- Việc tiêm chủng tại nhà chỉ được thực hiện tại các xã thuộc vùng sâu, vùng xa, xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn khi đáp ứng các điều kiện sau: Chỉ áp dụng đối với hoạt động tiêm chủng thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng, tiêm chủng chống dịch; Có phích vắc xin và hộp chống sốc theo quy định của Bộ trưởng Y tế; Nhân sự có tối thiểu 02 nhân viên chuyên ngành y đáp ứng điều kiện quy định về tập huấn, trình độ như đối với cơ sở tiêm chủng cố định;
- Đối với điểm tiêm chủng lưu động khác: Phải do cơ sở tiêm chủng đã công bố đủ điều kiện tiêm chủng thực hiện; Cơ sở vật chất phải bố trí theo nguyên tắc một chiều từ đón tiếp, hướng dẫn, tư vấn, khám sàng lọc, thực hiện tiêm chủng, theo dõi và xử trí phản ứng sau tiêm chủng; Trang thiết bị phải có phích vắc xin hoặc hòm lạnh và hộp chống sốc theo quy định của Bộ trưởng Y tế; Nhân sự có tối thiểu 02 nhân viên chuyên ngành y đáp ứng điều kiện quy định về tập huấn, trình độ như đối với cơ sở tiêm chủng cố định.
Căn cứ theo các quy định trên, có thể thấy rằng đối với cơ sở tiêm chủng cố định cần có tối thiểu 03 nhân viên chuyên ngành y còn điểm tiêm chủng lưu động cần có tối thiểu 02 nhân viên chuyên ngành y đáp ứng các điều kiện riêng.
Số lượng nhân sự để thực hiện hoạt động tiêm chủng
Liên quan đến vấn đề này thì hiện chỉ có quy định chung tại Điều 9 Thông tư 34/2018/TT-BYT hướng dẫn Nghị định 104/2016/NĐ-CP quy định về hoạt động tiêm chủng do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành:
- Tổ chức buổi tiêm chủng không quá 50 đối tượng/1 điểm tiêm chủng/1 buổi tiêm chủng. Trong trường hợp điểm tiêm chủng chỉ tiêm một loại vắc xin trong một buổi thì số lượng không quá 100 đối tượng/buổi. Bố trí đủ nhân viên y tế để thực hiện khám sàng lọc.
- Mỗi cơ sở tiêm chủng được tổ chức từ một đến nhiều điểm tiêm chủng cố định và đều phải bảo đảm đủ diện tích, nhân sự, cơ sở vật chất và trang thiết bị.
- Tại mỗi điểm tiêm chủng phải có bản phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng nhân viên.
- Bố trí điểm tiêm chủng bảo đảm nguyên tắc một chiều theo thứ tự như sau: Khu vực chờ trước tiêm chủng → Bàn đón tiếp, hướng dẫn → Bàn khám sàng lọc và tư vấn trước tiêm chủng → Bàn tiêm chủng → Bàn ghi chép, vào sổ tiêm chủng → Khu vực theo dõi và xử trí tai biến sau tiêm chủng.
Theo đó, đơn vị tiêm chủng cần đảm bảo nhân sự để có thể thực hiện các nhiệm vụ tại khu vực nêu trên. Còn thực tế thì tùy từng trường hợp mà có thể có hướng dẫn riêng, ví dụ như tiêm chung cho đợt dịch COIVD-19 vừa rồi cũng có hướng dẫn số lương nhân viên điểm tiêm chủng.
