Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 07 thành viên tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý hợp tác xã.
1. Điều kiện trở thành thành viên hợp tác xã
Căn cứ theo Điều 30 Luật hợp tác xã 2023
- Thành viên chính thức, thành viên liên kết góp vốn của hợp tác xã bao gồm:
+ Cá nhân là công dân Việt Nam từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
+ Cá nhân là nhà đầu tư nước ngoài có giấy chứng nhận đăng ký đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư;
+ Hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân thành lập, hoạt động tại Việt Nam. Các thành viên của tổ chức này phải cử một người đại diện theo quy định của Bộ luật Dân sự để thực hiện quyền, nghĩa vụ của thành viên hợp tác xã;
+ Pháp nhân Việt Nam.
- Thành viên liên kết không góp vốn của hợp tác xã bao gồm:
+ Cá nhân là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam, từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
+ Cá nhân là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên đến dưới 18 tuổi, không bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, không bị mất năng lực hành vi dân sự, không có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; khi tham gia các giao dịch dân sự, lao động thì phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật;
+ Hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân thành lập, hoạt động tại Việt Nam. Các thành viên của tổ chức này phải cử một người đại diện theo quy định của Bộ luật Dân sự để thực hiện quyền, nghĩa vụ của thành viên hợp tác xã;
+ Pháp nhân Việt Nam.
- Cá nhân, tổ chức phải có đơn tự nguyện gia nhập, góp vốn hoặc nộp phí thành viên và đáp ứng điều kiện quy định của Luật hợp tác xã 2023
- Thành viên của hợp tác xã có thể đồng thời là thành viên của nhiều hợp tác xã, trừ trường hợp Điều lệ có quy định khác.
- Cá nhân là nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài khi tham gia là thành viên chính thức, thành viên liên kết góp vốn của hợp tác xã phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
+ Điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của pháp luật về đầu tư và pháp luật có liên quan;
+ Điều kiện bảo đảm quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật về đầu tư.
- Hợp tác xã có thành viên chính thức, thành viên liên kết góp vốn là tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, cá nhân là nhà đầu tư nước ngoài phải đáp ứng điều kiện tiếp cận thị trường áp dụng đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của pháp luật về đầu tư và pháp luật có liên quan.
- Tổng số thành viên chính thức là tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài và cá nhân là nhà đầu tư nước ngoài phải chiếm tỷ lệ dưới 35% tổng số thành viên chính thức của hợp tác xã.
2. Quyền của thành viên hợp tác xã
Căn cứ theo Điều 31 Luật hợp tác xã 2023
- Thành viên chính thức có quyền sau đây:
+ Được hợp tác xã cung ứng sản phẩm, dịch vụ, việc làm;
+ Được phân phối thu nhập theo quy định của Luật hợp tác xã 2023
+ Được hưởng phúc lợi của hợp tác xã;
+ Được tham dự hoặc bầu đại biểu tham dự Đại hội thành viên;
+ Được biểu quyết nội dung thuộc thẩm quyền của Đại hội thành viên;
+ Ứng cử, đề cử thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc (Tổng giám đốc), thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu;
+ Kiến nghị, yêu cầu Hội đồng quản trị, Giám đốc (Tổng giám đốc), Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên giải trình về hoạt động của hợp tác xã;
+ Yêu cầu Hội đồng quản trị, Giám đốc (Tổng giám đốc), Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên triệu tập Đại hội thành viên bất thường;
+ Được cung cấp thông tin cần thiết liên quan đến hoạt động của hợp tác xã; được hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng và nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ phục vụ hoạt động của hợp tác xã;
+ Ra khỏi hợp tác xã theo quy định của Luật hợp tác xã 2023
+ Được trả lại một phần hoặc toàn bộ phần vốn góp theo quy định của Luật hợp tác xã 2023
+ Được nhận phần giá trị tài sản còn lại của hợp tác xã theo quy định của Luật hợp tác xã 2023
+ Khiếu nại, tố cáo, khởi kiện theo quy định của pháp luật;
+ Quyền khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ.
- Thành viên liên kết góp vốn có quyền sau đây:
+ Các quyền quy định tại các điểm b, c, g, i, k, l, m, n và o khoản 1 Điều 31 Luật hợp tác xã 2023
+ Tham gia và phát biểu nhưng không được biểu quyết tại cuộc họp Đại hội thành viên khi được mời.
- Thành viên liên kết không góp vốn có quyền sau đây:
+ Các quyền quy định tại các điểm a, c, i, k, n và o khoản 1 Điều 31 Luật hợp tác xã 2023
+ Tham gia và phát biểu nhưng không được biểu quyết tại cuộc họp Đại hội thành viên khi được mời.
Trên đây là một số quy định về điều kiện trở thành thành viên hợp tác xã và quyền của thành viên hợp tác xã theo quy định của pháp luật hiện hành
