Kinh doanh thuốc lá là ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Tổ chức, cá nhân sản xuất, mua bán sản phẩm thuốc lá; chế biến nguyên liệu thuốc lá, mua bán nguyên liệu thuốc lá và đầu tư trồng cây thuốc lá phải có giấy phép theo quy định. Vậy, điều kiện trồng cây thuốc lá, chế biến nguyên liệu thuốc lá và sản xuất thuốc lá hiện nay là gì?
1. Điều kiện trồng cây thuốc lá
Căn cứ tại Điều 5, Điều 6 Nghị định 67/2013/NĐ-CP quy định về đầu tư trồng cây thuốc lá và sử dụng giống cây thuốc lá.
- Việc sử dụng giống cây thuốc lá phải thực hiện theo các quy định của pháp luật về quản lý giống cây trồng.
- Người trồng cây thuốc lá, doanh nghiệp trồng, chế biến, kinh doanh nguyên liệu thuốc lá phải tiến hành phân cấp nguyên liệu thuốc lá theo quy định của pháp luật.
- Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về phân cấp nguyên liệu thuốc lá.
Căn cứ tại Điều 7 Nghị định 67/2013/NĐ-CP và được sửa đổi tại Khoản 3 Điều 4 Nghị định 08/2018/NĐ-CP, Điều 19 Nghị định 17/2020/NĐ-CP (Có hiệu lực từ ngày 22/03/2020) quy định về điều kiện cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện đầu tư trồng cây thuốc lá bao gồm:
- Có đăng ký kinh doanh mặt hàng nguyên liệu thuốc lá.
- Điều kiện về quy mô đầu tư, cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật và con người: Có quy mô đầu tư trồng cây thuốc lá tại địa phương ít nhất 100 ha mỗi năm;
- Điều kiện về quy trình kinh doanh nguyên liệu thuốc lá.
Phải có hợp đồng đầu tư trồng cây thuốc lá với người trồng cây thuốc lá phù hợp với quy mô kinh doanh.
Theo đó, để trồng cây thuốc lá, tổ chức, cá nhân đầu tư cần thực hiện theo các quy định của pháp luật về quản lý giống cây trồng trong việc sử dụng giống cây thuốc lá, thực hiện phân cấp nguyên liệu thuốc lá theo quy định của pháp luật, phải có Giấy chứng nhận đủ điều kiện đầu tư trồng cây thuốc lá.
Nghị định 17/2020/NĐ-CP bãi bỏ quy định về điều kiện về bảo vệ môi trường, phòng, chống cháy nổ.
2. Điều kiện chế biến nguyên liệu thuốc lá
Căn cứ tại Điều 12 Nghị định 67/2013/NĐ-CP và được sửa đổi tại Điều 3, Điều 4 Nghị định 08/2018/NĐ-CP, Điều 18, Điều 19 Nghị định 17/2020/NĐ-CP quy định về điều kiện cấp Giấy phép chế biến nguyên liệu thuốc lá bao gồm:
- Doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật.
- Điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật và con người:
+ Có dây chuyền máy móc thiết bị chuyên ngành đồng bộ tách cọng thuốc lá hoặc chế biến ra thuốc lá sợi, thuốc lá tấm và các nguyên liệu thay thế khác dùng để sản xuất ra các sản phẩm thuốc lá;
+ Toàn bộ máy móc thiết bị phải có nguồn gốc hợp pháp;
- Địa điểm đặt cơ sở chế biến phải phù hợp Chiến lược sản xuất sản phẩm thuốc lá và vùng nguyên liệu thuốc lá được cấp có thẩm quyền phê duyệt.”
Theo đó, để chế biến nguyên liệu thuốc lá thì doanh nghiệp cần có Giấy phép chế biến nguyên liệu thuốc lá.
Nghị định 17/2020/NĐ-CP sửa đổi quy định về điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật và con người, bãi bỏ quy định về hợp đồng đầu tư trồng cây thuốc lá với người trồng cây thuốc lá hoặc hợp đồng mua bán nguyên liệu với doanh nghiệp đầu tư trồng cây thuốc lá, điều kiện về tiêu chuẩn nguyên liệu thuốc lá và điều kiện về bảo vệ môi trường và phòng, chống cháy nổ.
3. Điều kiện sản xuất thuốc lá
Căn cứ tại Điều 17 Nghị định 67/2013/NĐ-CP và được sửa đổi tại Điều 3, Điều 4 Nghị định 08/2018/NĐ-CP, Điều 19 Nghị định 17/2020/NĐ-CP quy định về điều kiện cấp Giấy phép sản xuất sản phẩm thuốc lá bao gồm:
- Doanh nghiệp đang sản xuất sản phẩm thuốc lá trước thời điểm ban hành Nghị quyết 12/2000/NQ-CP ngày 14 tháng 8 năm 2000 của Chính phủ về Chính sách quốc gia phòng, chống tác hại thuốc lá trong giai đoạn 2000 - 2010 hoặc doanh nghiệp đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương đầu tư trong trường hợp sáp nhập, liên doanh để sản xuất thuốc lá.
- Điều kiện về đầu tư và sử dụng nguyên liệu thuốc lá được trồng trong nước:
+ Doanh nghiệp phải tham gia đầu tư trồng cây thuốc lá dưới hình thức đầu tư trực tiếp hoặc liên kết đầu tư với các doanh nghiệp có Giấy chứng nhận đủ điều kiện đầu tư trồng cây thuốc lá, phù hợp với quy mô sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp;
+ Phải sử dụng nguyên liệu thuốc lá được trồng trong nước để sản xuất thuốc lá. Trong trường hợp không đủ nguyên liệu trong nước thì được nhập khẩu phần nguyên liệu còn thiếu theo kế hoạch nhập khẩu hàng năm do Bộ Công Thương công bố, trừ trường hợp sản xuất sản phẩm thuốc lá nhãn nước ngoài hoặc sản phẩm thuốc lá để xuất khẩu.
- Điều kiện về máy móc thiết bị:
+ Có máy móc thiết bị chuyên ngành gồm các công đoạn chính: Cuốn điếu, đóng bao.
Theo đó, Doanh nghiệp sản xuất sản phẩm thuốc lá phải có Giấy phép sản xuất sản phẩm thuốc lá và phải đáp ứng các điều kiện trên để được cấp giấy phép.
Nghị định 17/2020/NĐ-CP bãi bỏ quy định về điều kiện về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đối với sản phẩm thuốc lá, điều kiện về sở hữu nhãn hiệu hàng hóa và điều kiện về môi trường và phòng, chống cháy nổ.
Theo đó, từ các quy định trên việc kinh doanh sản xuất thuốc lá là ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Tổ chức, cá nhân sản xuất, mua bán sản phẩm thuốc lá; chế biến nguyên liệu thuốc lá, mua bán nguyên liệu thuốc lá và đầu tư trồng cây thuốc lá phải đảm bảo đầy đủ các điều kiện quy định hiện nay và có giấy phép theo quy định.
