Thế nào là đại lý tàu biển? Điều kiện để kinh doanh dịch vụ đại lý tàu biển theo quy định pháp luật Việt Nam và trách nhiệm của các bên khi tham gia vào hợp đồng đại lý bảo hiểm.
Hiện nay, với việc Việt Nam đẩy mạnh quá trình hội nhập quốc tế, nhu cầu và sự cần thiết về giao thương giữa Việt Nam với các quốc gia trên thế giới ngày càng nhiều. Do đó, nhu cầu về vận chuyển hàng hóa bằng vận tải đường biển đã phát triển mạnh.
Vận tải đường biển là một trong những loại hình vận tải then chốt, đóng vai trò quan trọng bậc nhất trong hoạt động giao thương quốc tế. từ đó, cũng kéo theo các loại hình kinh doanh dịch vụ hàng hải liên quan và đại lý tàu biển ra đời đem lại nhiều điểm tích cực cho các chủ thể hoạt động trong lĩnh vực hàng hải. Vậy đại lý tàu biển là gì? Điều kiện kinh doanh đại lý tàu biển và trách nhiệm của các bên như thế nào, bài viết dưới đây sẽ làm rõ các vấn đề này.
1. Đại lý tàu biển là gì.
Theo quy định tại Điều 235, Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 thì đại lý tàu biển là dịch vụ mà người đại lý tàu biển nhân danh chủ tàu hoặc người khai thác tàu tiến hành các dịch vụ liên quan đến tàu biển hoạt động tại cảng, bao gồm:
- Thực hiện các thủ tục tàu biển đến, rời cảng;
- Ký kết hợp đồng vận chuyển, hợp đồng bảo hiểm hàng hải, hợp đồng bốc dỡ hàng hóa, hợp đồng thuê tàu, hợp đồng thuê thuyền viên;
- Ký phát vận đơn hoặc chứng từ vận chuyển tương đương;
- Cung ứng vật tư, nhiên liệu, thực phẩm, nước sinh hoạt cho tàu biển;
- Trình kháng nghị hàng hải;
- Thông tin liên lạc với chủ tàu hoặc người khai thác tàu;
- Dịch vụ liên quan đến thuyền viên;
- Thu, chi các khoản tiền liên quan đến hoạt động khai thác tàu;
- Giải quyết tranh chấp về hợp đồng vận chuyển hoặc về tai nạn hàng hải và dịch vụ khác liên quan đến tàu biển.
2. Điều kiện kinh doanh dịch vụ đại lý tàu biển.
Căn cứ Điều 11, Nghị định 160/2016/NĐ-CP quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ đại lý tàu biển thì doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đại lý tàu biển tại Việt Nam phải được thành lập theo quy định của pháp luật. Trường hợp doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài kinh doanh dịch vụ đại lý tàu biển, tỷ lệ phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài không vượt quá 49% vốn điều lệ của doanh nghiệp.
Ngoài ra, Theo Điều 12, Nghị định 160/2016/NĐ-CP được sửa đổi bởi Khoản 4, Điều 3, Nghị định 147/2018/NĐ-CP quy định doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đại lý tàu biển tại Việt Nam còn phải đáp ứng điều kiện về tổ chức bộ máy và nhân sự như sau:
- Có người chuyên trách thực hiện kinh doanh, khai thác dịch vụ đại lý tàu biển đã tốt nghiệp cao đẳng trở lên thuộc một trong các chuyên ngành hàng hải, ngoại thương, thương mại hoặc kinh tế.
- Có người chuyên trách thực hiện công tác pháp chế đã tốt nghiệp cao đẳng trở lên thuộc chuyên ngành luật.
- Nhân viên đại lý tàu biển phải là công dân Việt Nam, đã được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cấp chứng chỉ chuyên môn về đại lý tàu biển theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.
3. Trách nhiệm của người đại lý tàu biển và người ủy thác khi tham gia hợp đồng ủy thác tàu biển.
3.1. Trách nhiệm của người đại lý tàu biển.
Căn cứ Điều 238, Bộ Luật Hàng hải Việt Nam 2015 quy đinh về trách nhiệm của người đại lý tàu biển như sau:
- Người đại lý tàu biển có trách nhiệm tiến hành các hoạt động cần thiết để bảo vệ chu đáo quyền và lợi ích hợp pháp của người ủy thác; phải chấp hành các yêu cầu và chỉ dẫn của người ủy thác; nhanh chóng thông báo cho người ủy thác về các sự kiện liên quan đến công việc được ủy thác; tính toán chính xác các khoản thu, chi liên quan đến công việc được ủy thác.
- Người đại lý tàu biển có trách nhiệm bồi thường cho người ủy thác thiệt hại do lỗi của mình gây ra.
3.2.Trách nhiệm của người ủy thác.
Trách nhiệm của người ủy thác được quy định tại Điều 239, Bộ luật Hàng Hải Việt Nam 2015 như sau:
- Người ủy thác có trách nhiệm hướng dẫn người đại lý tàu biển thực hiện dịch vụ đã ủy thác khi cần thiết và phải ứng trước theo yêu cầu của người đại lý tàu biển khoản tiền dự chi cho dịch vụ được ủy thác.
- Trường hợp người đại lý tàu biển có hành động vượt quá phạm vi ủy thác thì người ủy thác vẫn phải chịu trách nhiệm về hành động đó, nếu ngay sau khi nhận được thông tin này mà người ủy thác đã không thông báo cho những người liên quan biết là mình không công nhận hành động này của người đại lý tàu biển.
