Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 84/2016/NĐ-CP đang được lấy ý kiến. Trong đó, Dự thảo đã đề xuất bổ sung các trường hợp tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề không được xem xét, chấp thuận.
Xem toàn văn Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 84/2016/NĐ-CP về tiêu chuẩn, điều kiện đối với kiểm toán viên hành nghề, tổ chức kiểm toán được chấp thuận kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng (Dự thảo tháng 5/2024): https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/06/18/84-nd-20240613101653.pdf
Đề xuất bổ sung trường hợp kiểm toán viên hành nghề không được xem xét, chấp thuận
Tại Điều 7 Nghị định 84/2016/NĐ-CP đã quy định các trường hợp tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề không được xem xét, chấp thuận và được Dự thảo tháng 5/2024 sửa đổi bổ sung như sau:
- Các trường hợp không được xem xét, chấp thuận bao gồm:
+ Tổ chức kiểm toán đang bị đình chỉ hoạt động kinh doanh dịch vụ kiểm toán theo quy định của pháp luật về kiểm toán độc lập;
+ Tổ chức kiểm toán không sửa chữa, khắc phục kịp thời các sai phạm theo kiến nghị của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
+ Tổ chức kiểm toán có những khiếu kiện về kết quả kiểm toán và đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền kết luận là có sai phạm;
+ Tổ chức kiểm toán có chất lượng kiểm toán không đạt yêu cầu theo kết quả kiểm tra hoặc kết luận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong năm được xem xét;
+ Kiểm toán viên hành nghề phụ trách hồ sơ kiểm toán có chất lượng kiểm toán không đạt yêu cầu theo kết quả kiểm tra hoặc kết luận của cơ quan tổ chức có thẩm quyền trong năm được xem xét;
+ Tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề có hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hành nghề kiểm toán và đã bị cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật trong năm được xem xét;
Điểm này đã được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 1 Điều 1 Dự thảo tháng 5/2024 như sau:
Tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề bị cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính về cùng một hành vi vi phạm pháp luật kiểm toán độc lập từ 02 lần trở lên trong vòng 24 tháng kể từ ngày nộp hồ sơ.
⇒ Dự thảo tháng 5/2024 đã quy định cụ thể hành vi vi phạm mà nếu lặp lại sẽ không được xem xét, chấp thuận là liên quan đến pháp luật kiểm toán độc lập, và thay thế từ trong năm được xem xét thành trong vòng 24 tháng kể từ ngày nộp hồ sơ, theo đó mở rộng hơn thời gian căn cứ để xét vi phạm.
+ Tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề giả mạo, khai man trong việc kê khai các thông tin trong hồ sơ đăng ký tham gia kiểm toán;
+ Tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề không giải trình, giải trình không đạt yêu cầu hoặc không cung cấp thông tin, số liệu liên quan đến hoạt động kiểm toán theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
+ Tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề bị hủy bỏ tư cách được chấp thuận kiểm toán trong thời gian chưa quá 24 tháng kể từ ngày bị hủy bỏ;
+ Tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề không thực hiện thông báo, báo cáo theo quy định của pháp luật về kiểm toán độc lập.
Điểm này đã được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 2 Điều 1 Dự thảo tháng 5/2024 như sau:
Tính đến thời điểm nhận hồ sơ, tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề không nộp theo quy định một trong các báo cáo sau: Báo cáo duy trì điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán; Báo cáo duy trì hành nghề kiểm toán; Báo cáo tự kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán.
⇒ Dự thảo tháng 5/2024 đã quy định cụ thể các báo cáo mà nếu không nộp thì sẽ không được xem xét, chấp thuận. Đồng thời bổ sung thời điểm làm căn cứ để xét vi phạm là từ tính tới thời điểm nhận hồ sơ - điều mà hiện hành chưa có quy định.
- Thời gian được xem xét, chấp thuận:
Tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề thuộc một trong các trường hợp quy định tại các Điểm d, đ, g và h Khoản 1 Điều này thì sau 12 tháng, kể từ ngày có kết luận, quyết định xử lý của cơ quan có thẩm quyền, mới được xem xét, chấp thuận.
Khoản này đã được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 3 Điều 1 Dự thảo tháng 5/2024 như sau:
Tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề có vi phạm thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm d, đ, g và h khoản 1 Điều này thì sẽ không được chấp thuận thực hiện kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng trong năm sau năm có vi phạm.
⇒ Về mặt nghĩa thì quy định mới tại Dự thảo tháng 5/2024 vẫn giữ nguyên, tuy nhiên đã thay thế câu từ để rõ ràng hơn thời gian được xem xét, chấp thuận lại của tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề.
Như vậy, Dự thảo tháng 5/2024 đã sửa đổi, bổ sung một số điểm trong các trường hợp tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề không được xem xét, chấp thuận. Qua đó, quy định cụ thể và chi tiết hơn các trường hợp này.
Xem toàn văn Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 84/2016/NĐ-CP về tiêu chuẩn, điều kiện đối với kiểm toán viên hành nghề, tổ chức kiểm toán được chấp thuận kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng (Dự thảo tháng 5/2024): https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/06/18/84-nd-20240613101653.pdf
Kiểm toán viên hành nghề được chấp thuận phải đáp ứng các tiêu chuẩn gì?
Theo Điều 6 Nghị định 84/2016/NĐ-CP quy định tiêu chuẩn đối với kiểm toán viên hành nghề được chấp thuận như sau:
- Đáp ứng các tiêu chuẩn quy định tại Luật kiểm toán độc lập bao gồm:
+ Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
+ Có phẩm chất đạo đức tốt, có ý thức trách nhiệm, liêm khiết, trung thực, khách quan;
+ Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc chuyên ngành tài chính, ngân hàng, kế toán, kiểm toán hoặc chuyên ngành khác theo quy định của Bộ Tài chính;
+ Có Chứng chỉ kiểm toán viên theo quy định của Bộ Tài chính.
- Có tên trong danh sách kiểm toán viên đủ Điều kiện hành nghề kiểm toán trong kỳ chấp thuận được Bộ Tài chính công khai tại thời Điểm nộp hồ sơ đăng ký thực hiện kiểm toán.
- Có ít nhất 24 tháng thực tế hành nghề kiểm toán tại Việt Nam tính từ ngày được cơ quan có thẩm quyền xác nhận đủ Điều kiện hành nghề kiểm toán đến ngày nộp hồ sơ đăng ký thực hiện kiểm toán.
Như vậy, kiểm toán viên nếu có đầy đủ các tiêu chí trên sẽ đáp ứng được tiêu chuẩn kiểm toán viên hành nghề được chấp thuận.
Đơn vị có lợi ích công chúng là đơn vị nào?
Theo Điều 4 Nghị định 84/2016/NĐ-CP được sửa đổi bởi Điều 1 Nghị định 134/2020/NĐ-CP quy định đơn vị đơn vị có lợi ích công chúng là các đơn vị được quy định tại Điều 53 Luật kiểm toán độc lập, bao gồm đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán và đơn vị có lợi ích công chúng khác.
Theo đó, đơn vị có lợi ích công chúng bao gồm các đơn vị sau:
- Tổ chức tín dụng được thành lập và hoạt động theo Luật các tổ chức tín dụng.
- Tổ chức tài chính, doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm.
- Công ty đại chúng, tổ chức phát hành, tổ chức kinh doanh chứng khoán theo quy định của pháp luật về chứng khoán.
- Doanh nghiệp, tổ chức khác có liên quan đến lợi ích của công chúng do tính chất, quy mô hoạt động của đơn vị đó theo quy định của pháp luật.
Như vậy, các đơn vị trên sẽ được gọi là đơn vị lợi ích công chúng và được chia thành đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán và đơn vị có lợi ích công chúng khác.
Xem toàn văn Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 84/2016/NĐ-CP về tiêu chuẩn, điều kiện đối với kiểm toán viên hành nghề, tổ chức kiểm toán được chấp thuận kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng (Dự thảo tháng 5/2024): https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/06/18/84-nd-20240613101653.pdf
