Theo quy định tại khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai về thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai, các trường hợp thu hồi bao gồm:
“…
h) Đất trồng cây hàng năm không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục; đất trồng cây lâu năm không được sử dụng trong thời hạn 18 tháng liên tục; đất trồng rừng không được sử dụng trong thời hạn 24 tháng liên tục;
i) Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng; trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này; hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng.”
Căn cứ quy định trên, trong trường hợp được nhà nước giao đất để thực hiện dự án đầu tư mà không sử dụng đất hoặc không đảm bảo tiến độ thực hiện theo dự án đã lập có thể bị thu hồi, bao gồm sau thời hạn gia hạn.
Thời điểm để tính gia hạn đối với trường hợp không đưa đất vào sử dụng hoặc tiến độ sử dụng đất chậm được xác định theo khoản 2 Điều 15 Nghị định 43/2014/NĐ-CP như sau:
- Trường hợp dự án đầu tư không đưa đất vào sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa thì cho phép chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng tính từ tháng thứ 13 kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa;
- Trường hợp dự án đầu tư chậm tiến độ sử dụng đất 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa thì thời điểm để tính gia hạn sử dụng đất 24 tháng được tính từ tháng thứ 25 kể từ thời điểm phải kết thúc việc đầu tư xây dựng.
Như vậy, sau tính thời gian gia hạn, đất không đưa vào sử dụng trong 3 năm liên tục; hoặc đất được gia mà tiến độ sử dụng chậm 4 năm sẽ bị nhà nước thu hồi đất, trừ trường hợp bất khả kháng.
Các trường hợp bất khả kháng ảnh hưởng thời điểm để tính gia hạn 24 tháng đối với trường hợp không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm tiến độ sử dụng đất theo khoản 1 Điều 15 Nghị định 43/2014/NĐ-CP
- Do ảnh hưởng trực tiếp của thiên tai, thảm họa môi trường;
- Do ảnh hưởng trực tiếp của hỏa hoạn, dịch bệnh;
- Do ảnh hưởng trực tiếp của chiến tranh;
- Các trường hợp bất khả kháng khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
