Để quản lý người lao động và xử lý khi người lao động có sai phạm, nhiều doanh nghiệp đã sử dụng hình thức phạt tiền đối với người lao động. Việc công ty phạt tiền người lao động có vi phạm pháp luật hay không?
Công ty được phạt tiền người lao động không? - Minh hoạ
1. Phạt tiền có phải là một hình thức kỷ luật hợp pháp?
Căn cứ theo quy định tại điều 124 Bộ luật lao động 2019, công ty chỉ có thể xử lý kỷ luật đối với người lao động trong 4 hình thức sau:
- Khiển trách.
- Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng.
- Cách chức.
- Sa thải.
Khi người lao động có sai phạm, người sử dụng lao động thực hiện kỷ luật người lao động nếu nội quy lao động có quy định hành vi sai phạm đó sẽ bị kỷ luật. Tuy nhiên, hình thức xử lý phải tuân theo 4 hình thức mà luật quy định. Phạt tiền không phải là một hình thức kỷ luật hợp pháp bởi nó không thuộc các hình thức tại điều 124.
2. Người sử dụng lao động có được phạt tiền người lao động không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 127 Bộ luật lao động 2019 về các hành vi bị nghiêm cấm trọng xử lý kỷ luật đối với người lao động, bao gồm:
“Điều 127. Các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động
1. Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động.
2. Phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.
3. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định.”
Từ khoản 2 Điều 127 BLLĐ 2019, có thể thấy rằng Phạt tiền là một hành vi bị cấm nếu người sử dụng lao động sử dụng hành vi đó thay thế cho việc kỷ luật lao động.
3. Phạt tiền người lao động, doanh nghiệp bị xử lý thế nào?
Căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 3 và điểm a khoản 4 Điều 18 Nghị định 28/2020/NĐ-CP, khi người sử dụng lao động dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động sẽ bị phạt tiền từ 10 – 15 triệu đồng.
Ngoài ra, còn buộc trả lại khoản tiền đã thu hoặc trả đủ tiền lương cho người lao động.
Tóm lại, người sử dụng lao động không được phạt tiền với người lao động, dù cho có thoả thuận với người lao động về việc phạt tiền hay không thì đây vẫn là hành vi trái pháp luật và có thể bị xử phạt lên đến 15 triệu đồng.
Lưu ý: Trường hợp người lao động làm hư hại các thiết bị và bị yêu cầu trả một số tiền cho hành vi sai trái của mình thì đó là yêu cầu bồi thường thiệt hại, không phải yêu cầu phạt tiền nên không trái quy định của pháp luật.