Theo Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định, vợ hoặc chồng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết đơn phương ly hôn và Tòa án chỉ giải quyết cho ly hôn khi có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được. Một trong những lý do chính đáng để Tòa án giải quyết ly hôn có thể là:
– Vợ, chồng không yêu thương, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau mà chỉ biết bổn phận của mình, lợi ích của mình, đã được bà con, họ hàng thân thích, cơ quan, tổ chức nhắc nhở, hòa giải nhiều lần mà không có sự thay đổi
– Vợ, chồng có hành vi ngược đãi, hành hạ nhau, thường xuyên đánh đập hoặc có hành vi khác xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của nhau, đã được bà con thân thích, cơ quan, tổ chức, đoàn thể địa phương nhắc nhở, hòa giải nhiều lần
– Vợ, chồng có hành vi ngoại tình, quan hệ hôn nhân bất hợp pháp hoặc sống chung như vợ chồng với người khác dẫn đến việc có hoặc không có con chung, đã được vợ, chồng hoặc bà con, họ hàng, cơ quan, tổ chức khuyên bảo mà vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình.
Nếu như có một trong những lý do trên, vợ hoặc chồng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết cho ly hôn
Về quyền nuôi con, căn cứ theo Điều 81 Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định như sau:
“Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Theo quy định trên, về nguyên tắc khi ly hôn, con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con. Việc xem xét điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc con dựa vào hai điều kiện sau:
– Điều kiện tài chính: Người trực tiếp nuôi con phải có công việc, có chỗ ở ổn đinh, đảm bảo thu nhập hàng tháng có thể đáp ứng những nhu cầu sinh hoạt phù hợp với lợi ích của con
– Điều kiện nhân thân: Người có lối sống lành mạnh, không có án tích, có thời gian nuôi dưỡng, trông nom, giáo dục con, định hướng phát triển cho con…
Cần lưu ý rằng, ngay cả khi không có những điều kiện về tài chính trên nhưng có sự hỗ trợ từ gia đình, họ hàng, ví dụ, không có nhà riêng nhưng có thể ở cùng nhà ngoại, thu nhập chưa cao nhưng bố mẹ có thể hỗ trợ tài chính thì cũng không ảnh hưởng đến quyền nuôi con.
Ngoài ra, theo khoản 3 Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
“3. Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.”
Do đó, nếu yêu cầu ly hôn xuất phát từ phía chồng thì sẽ không được Tòa án chấp nhận.