Con Don có tên khoa học atherurus macrourus có thuộc loài động vật "hoang dã khác” trong Bộ luật hình sự không? Có phải “động vật rừng thông thường" không và bán con don trái phép có bị xử lý hình sự không?
Bài viết này sẽ cung cấp một số quy định về vấn đề trên.
Tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã tại Bộ luật hình sự
Tại điểm a, b khoản 1 Điều 234 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bởi Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 có quy định về Tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã như sau:
- Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 242 và Điều 244 của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
+ Săn bắt, giết, nuôi, nhốt, tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IIB hoặc Phụ lục II Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp trị giá từ 150.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc động vật hoang dã khác trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 700.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
+ Tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của động vật thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IIB hoặc Phụ lục II Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp trị giá từ 150.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc của động vật hoang dã khác trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 700.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
…
Như vậy, buôn bán trái phép động vật hoang dã khác các động vật thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IIB hoặc Phụ lục II Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 700.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng thì bị xử lý hình sự.
Động vật hoang dã khác quy định tại Điều 234 của Bộ luật Hình sự là các loài động vật nào?
Căn cứ Nghị quyết 05/2018/NQ-HĐTP thì Động vật hoang dã khác quy định tại Điều 234 của Bộ luật Hình sự là các loài động vật rừng thông thường theo quy định của pháp luật và động vật hoang dã nguy cấp thuộc Phụ lục III Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp.
Qua kiểm tra Thông báo 25/TB-CTVN năm 2023 công bố Danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã thuộc Phụ lục Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) do Cơ quan thẩm quyền quản lý CITES Việt Nam ban hành thì không thấy có quy định loại động vật có tên khoa học là atherurus macrourus.
Tham khảo Danh mục động vật khác được phép chăn nuôi quy định tại Phụ lục VIII ban hành kèm theo Nghị định 13/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Chăn nuôi.
Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định 46/2022/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 13/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Chăn nuôi về Hệ số đơn vị vật nuôi và công thức chuyển đổi.
==>> Con Don đều không được quy định, nhắc tới trong các danh mục, phụ lục trên, không thấy có căn cứ cho thấy con Don này thuộc Danh mục động vật được nuôi, thuần hoá thành vật nuôi theo quy định của pháp luật về chăn nuôi.
Vì con Don này không được quy định trong Danh mục loài thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm do Chính phủ ban hành hoặc Danh mục các loài thuộc Phụ lục CITES; có thể không thuộc Danh mục động vật được nuôi, thuần hoá thành vật nuôi theo quy định của pháp luật về chăn nuôi. Nếu được xác định là các loài động vật rừng thuộc các lớp thú, chim, bò sát, lưỡng cư thì có thể là động vật rừng thông thường và cũng có thể là "động vật hoang dã khác" quy định tại Điều 234 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bởi Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017. Vì thế, nếu bán buôn trái phép con Don nếu có trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 700.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng thì có thể bị xử lý hình sự.
