Phát hành cổ phiếu và trái phiếu đều là các phương thức để doanh nghiệp thực hiện hoạt động huy động vốn. Như vậy, cổ phiếu và trái phiếu sẽ có những điểm gì khác nhau? Bài viết sau đây sẽ giải đáp thắc mắc trên.
Phân biệt cổ phiếu và trái phiếu
Điểm giống nhau
- Phát hành để huy động vốn cho doanh nghiệp
- Cổ phiếu và trái phiếu đều là chứng khoán (theo Khoản 1 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019) xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu.
Điểm khác nhau
|
STT
|
Tiêu chí phân biệt
|
Cổ phiếu
|
Trái phiếu
|
|
1
|
Khái niệm
|
Loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn cổ phần của tổ chức phát hành.
(Theo Khoản 2 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019)
|
Loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần nợ của tổ chức phát hành.
(Theo Khoản 3 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019)
|
|
2
|
Bản chất
|
Là chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ ghi nhận quyền sở hữu đối với một phần vốn điều lệ của doanh nghiệp.
|
Là chứng chỉ ghi nhận nợ của tổ chức phát hành và quyền sở hữu đối với một phần vốn vay của chủ sở hữu.
|
|
3
|
Chủ thể phát hành
|
Công ty Cổ phần
(Theo Khoản 3 Điều 111 Luật Doanh nghiệp 2020 )
|
- Công ty TNHH MTV
- Công ty TNHH Hai thành viên trở lên
- Công ty Cổ phần
(Theo Khoản 4 Điều 46 Luật Doanh nghiệp 2020; Khoản 4 Điều 74 Luật Doanh nghiệp 2020; Khoản 3 Điều 111 Luật Doanh nghiệp 2020)
|
|
4
|
Tư cách chủ sở hữu
|
- Cổ đông của công ty cổ phần
- Thành viên của công ty TNHH
|
Không phải là thành viên hay cổ đông của công ty, họ trở thành chủ nợ của doanh nghiệp.
|
|
5
|
Quyền chủ sở hữu
|
- Trở thành cổ đông công ty
- Được chia cổ tức (lợi nhuận của công ty)
- Có quyền tham gia vào việc quản lý và điều hành hoạt động của công ty, tham gia biểu quyết các vấn đề của công ty
- Có các quyền lợi khác nhau tùy theo loại cổ phần đang sở hữu (Theo Điều 115 Luật Doanh nghiệp 2020)
|
- Được doanh nghiệp phát hành công bố thông tin đầy đủ được quyền tiếp cận hồ sơ chào bán trái phiếu khi có yêu cầu.
- Được doanh nghiệp phát hành thanh toán đầy đủ, đúng hạn lãi, gốc trái phiếu khi đến hạn, thực hiện các quyền kèm theo (nếu có) theo điều kiện, điều khoản của trái phiếu và các thỏa thuận với doanh nghiệp phát hành.
- Được yêu cầu doanh nghiệp phát hành mua lại trái phiếu trước hạn theo quy định.
- Được yêu cầu người bán cung cấp đầy đủ nội dung công bố thông tin của doanh nghiệp phát hành theo quy định khi mua trái phiếu trên thị trường thứ cấp.
(Theo Khoản 6 Điều 1 Nghị định 65/2022/NĐ-CP)
|
|
|
Nghĩa vụ chủ sở hữu
|
- Thanh toán đủ và đúng thời hạn số cổ phần cam kết mua.
- Không được rút vốn đã góp bằng cổ phần phổ thông ra khỏi công ty dưới mọi hình thức, trừ trường hợp được công ty hoặc người khác mua lại cổ phần.
- Tuân thủ Điều lệ công ty và quy chế quản lý nội bộ của công ty.
- Chấp hành nghị quyết, quyết định của Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị.
- Bảo mật các thông tin được công ty cung cấp theo quy định tại Điều lệ công ty và pháp luật
- Nghĩa vụ khác theo quy định Điều lệ công ty.
(Theo Điều 119 Luật Doanh nghiệp 2020)
|
Trường hợp nhà đầu tư vi phạm quy định của pháp luật sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán hoặc xử lý hình sự tùy theo tính chất và mức độ vi phạm.
(Theo Khoản 6 Điều 1 Nghị định 65/2022/NĐ-CP)
|
|
6
|
Thời hạn
|
Không có thời hạn xác định
|
Được ghi trong trái phiếu
|
|
7
|
Hệ quả
|
Làm tăng vốn điều lệ của công ty cổ phần và làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông hiện hữu.
|
Làm tăng vốn vay, nghĩa vụ trả nợ của công ty nhưng không làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông hiện hữu.
|
Các hành vi bị cấm khi giao dịch cổ phiếu, trái phiếu
Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán nói chung và cũng có thể hiểu là các hành vi bị cấm khi giao dịch cổ phiếu, trái phiếu được quy định tại Điều 12 Luật Chứng khoán 2019 bao gồm:
- Trực tiếp hoặc gián tiếp thực hiện hành vi gian lận, lừa đảo, làm giả tài liệu, tạo dựng thông tin sai sự thật hoặc công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin hoặc bỏ sót thông tin cần thiết gây hiểu nhầm nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến hoạt động chào bán, niêm yết, giao dịch, kinh doanh, đầu tư chứng khoán, cung cấp dịch vụ về chứng khoán.
- Sử dụng thông tin nội bộ để mua, bán chứng khoán cho chính mình hoặc cho người khác; tiết lộ, cung cấp thông tin nội bộ hoặc tư vấn cho người khác mua, bán chứng khoán trên cơ sở thông tin nội bộ.
- Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng để thực hiện việc mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;
Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác mua, bán để thao túng giá chứng khoán;
Kết hợp hoặc sử dụng các phương pháp giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để thao túng giá chứng khoán.
- Thực hiện hoạt động kinh doanh chứng khoán, cung cấp dịch vụ về chứng khoán khi chưa được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp giấy phép, cấp giấy chứng nhận hoặc chấp thuận.
- Sử dụng tài khoản, tài sản của khách hàng khi không được khách hàng ủy thác hoặc trái quy định của pháp luật hoặc lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản của khách hàng.
- Cho người khác mượn tài khoản để giao dịch chứng khoán, đứng tên sở hữu chứng khoán hộ người khác dẫn đến hành vi thao túng giá chứng khoán.
- Tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán trái quy định của pháp luật.
Như vậy, trái phiếu và cổ phiếu tuy cùng là chứng khoán, là công cụ để huy động vốn cho doanh nghiệp nhưng vẫn có nhiều điểm khác nhau. Tuỳ theo loại hình công ty và nhu cầu mà doanh nghiệp lựa chọn hình thức huy động vốn. Việc phát hành, giao dịch cổ phiếu và trái phiếu phải tuân theo quy định và không được trái với các điều cấm của luật.
