Cơ cấu lại thời hạn trả nợ là gì? Điều kiện để cơ cấu thời hạn trả nợ là gì? Thông tư 02/2023/TT-NHNN liệu có được kéo dài thời hạn? Bài viết sau sẽ giải đáp những thắc mắc nêu trên.
(1) Cơ cấu lại thời hạn trả nợ là gì?
Căn cứ theo Điều 2 Thông tư 39/2016/TT-NHNN quy định về cơ cấu lại thời hạn trả nợ như sau:
Cơ cấu lại thời hạn trả nợ là việc tổ chức tín dụng chấp thuận điều chỉnh kỳ hạn trả nợ, gia hạn nợ, Cụ thể:
Điều chỉnh kỳ hạn trả nợ: Ngân hàng sẽ kéo dài thêm một khoảng thời gian trả nợ cho một phần hoặc toàn bộ nợ gốc và/hoặc lãi tiền vay của bạn. Số kỳ hạn trả nợ có thể thay đổi hoặc giữ nguyên.
Gia hạn nợ: Ngân hàng sẽ kéo dài thêm một khoảng thời gian trả nợ cho nợ gốc và/hoặc lãi tiền vay của khách hàng. Khoảng thời gian này sẽ vượt quá thời hạn cho vay đã thỏa thuận ban đầu.
Như vậy, hiểu đơn giản thì cơ cấu lại thời hạn trả nợ là việc tổ chức tín dụng (ngân hàng) chấp thuận điều chỉnh kỳ hạn trả nợ cho khoản vay của khách hàng.
(2) Điều kiện để cơ cấu lại thời hạn trả nợ là gì?
Cụ thể, theo Điều 4 Thông tư 02/2023/TT-NHNN các tổ chức tài chính sẽ xem xét quyết định cơ cấu lại thời hạn trả nợ dựa trên cơ sơ đề nghị của khách hàng, khả năng tài chính của tổ chức tín dụng và khả năng đáp ứng các điều kiện của khách hàng như sau:
- Dư nợ gốc phát sinh trước ngày 24/04/2023 và từ hoạt động cho vay, cho thuê tài chính.
- Phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi trong khoảng thời gian từ 24/04/2023 đến hết ngày 30/6/2024.
- Số dư nợ của khoản nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ còn trong hạn hoặc quá hạn đến 10 (mười) ngày kể từ ngày đến hạn thanh toán, thời hạn trả nợ theo hợp đồng, thỏa thuận.
- Được đánh giá bởi tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài là không có khả năng trả nợ đúng hạn nợ gốc và/hoặc lãi theo hợp đồng, thỏa thuận do doanh thu, thu nhập sụt giảm so với doanh thu, thu nhập tại phương án trả nợ gốc và/hoặc lãi theo hợp đồng, thỏa thuận.
- Được đánh giá là có khả năng trả nợ đầy đủ nợ gốc và/hoặc lãi theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại.
- Khoản nợ không vi phạm pháp luật
- Thời gian cơ cấu lại thời hạn trả nợ (kể cả trường hợp gia hạn nợ) được xác định phù hợp với mức độ khó khăn của khách hàng và không vượt quá 12 tháng kể từ ngày đến hạn của số dư nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ.
- Việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho khách hàng theo quy định tại Thông tư 02/2023/TT-NHNN được thực hiện kể từ ngày 24/04/2023 đến hết ngày 30/6/2024.
(3) Kéo dài thời hạn Thông tư 02/2023/TT-NHNN?
Từ giải thích từ mục (2), có thể thấy việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho khách hàng chỉ được thực hiện đến hết ngày 30/06/2024. Tuy nhiên, kể từ khi được ban hành Thông tư 02/2023/TT-NHNN đã tạo điều kiện cho nhiều doanh nghiệp giảm bớt áp lực trả nợ vay gặp khó khăn về dòng tiền, thu nhập và doanh thu sụt giảm do phát sinh từ thị trường, tiêu thụ sản phẩm và trong hoạt động sản xuất kinh doanh... Doanh nghiệp được gia hạn nợ, giãn nợ, mà không bị chuyển nhóm nợ, giúp doanh nghiệp giảm áp lực trả nợ vay mà vẫn tiếp cận được nguồn vốn thuận lợi để vượt qua khó khăn, duy trì sản xuất, phục hồi và phát triển.
Chính vì thế, nhiều tổ chức tín dụng đã kiến nghị kéo dài thêm thời hạn của Thông tư 02/2023/TT-NHNN. Trả lời cho những kiến nghị này, Phó Thống đốc NHNN ông Đào Minh Tú trong năm 2024, ngành Ngân hàng sẽ tiếp tục triển khai chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ theo quy định của Thông tư 02/2023/TT-NHNN Tuy nhiên, việc kéo dài thời hạn thêm bao lâu cần phải được xem xét kỹ.
