Theo quy định pháp luật không cho phép hành vi cho vay nặng lãi. Vậy, người cho vay nặng lãi nhưng bị giật thì có thể kiện để đòi lại tiền đã cho vay không? Nếu được thì có được đòi tiền lãi không?
Cho vay nặng lãi bị giật thì có kiện đòi được không?
Theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về lãi suất vay như sau:
- Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.
Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác.
Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.
- Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại thời điểm trả nợ.
Theo đó, cho vay nặng lãi là cho vay với mức lãi suất quá 20%/năm của khoản tiền vay, người cho vay nặng lãi khi có tranh chấp thì sẽ bị vô hiệu phần tiền lãi quá 20% này.
Như vậy, người cho vay nặng lãi vẫn được kiện đòi lại tiền từ người vay nhưng sẽ chỉ được đòi lại số tiền gốc và mức tiền lãi nằm trong 20%/năm của khoản tiền vay.
https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/07/23/mau-don-khoi-kien-moi-nhat.docx Mẫu đơn khởi kiện mới nhất 2024
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý là người cho vay nặng lãi cũng sẽ có thể bị xử lý hành chính hoắc truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi cho vay vượt quá mức lãi suất tối đa quy định.
Cho vay nặng lãi bị phạt bao nhiêu tiền?
Theo điểm d khoản 4 Điều 12 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi kinh doanh dịch vụ cầm đồ cho vay tiền có cầm cố tài sản nhưng lãi suất cho vay vượt quá tỷ lệ lãi suất theo quy định của Bộ luật Dân sự;
Đồng thời, áp dụng:
- Hình thức xử phạt bổ sung:
Tước quyền sử dụng Giấy phép, Chứng chỉ hành nghề, Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự trong thời hạn từ 06 tháng đến 09 tháng;
- Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được;
Ngoài ra, tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định mức phạt tiền quy định trên là mức phạt được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Như vậy, đối với các cửa tiệm cầm đồ cho vay tiền mà cho vay với mức lãi suất vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, nếu là cá nhân sẽ bị phạt từ 10 - 20 triệu, là tổ chức sẽ bị phạt từ 20 - 40 triệu. Ngoài ra còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép, Giấy chứng nhận và buộc nộp lại số tiền lãi vượt quá quy định.
Cho vay nặng lãi bao nhiêu thì bị khởi tố?
Theo Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bới điểm i khoản 2 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự như sau:
- Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
- Phạm tội mà thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Trong đó, theo Nghị quyết 01/2021/NQ-HĐTP, thu lợi bất chính là số tiền lãi vượt quá mức lãi suất vay cao nhất theo quy định của Bộ luật Dân sự và các khoản thu trái pháp luật khác của người vay.
Trường hợp thu lợi bất chính là tài sản khác (không phải là tiền) thì phải được quy đổi thành tiền tại thời điểm chuyển giao tài sản vay.
Như vậy, nếu cho vay với mức lãi suất 100%/năm của khoản tiền vay hoặc số tiền lãi vượt quá 20%/năm của khoảng tiền vay từ 30 triệu đồng trở lên thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Quy định này áp dụng với tất cả người cho vay dân sự chứ không chỉ đối với các cửa tiệm cầm đồ như quy định về xử phạt hành chính.
