Tình huống đặt ra là người lao động nay 53 tuổi, tham gia BHXH từ năm 2002 và giờ không muốn tiếp tục làm việc nữa. Vậy có cách nào để công ty chấp nhận cho nghỉ việc và nghỉ hưu sớm? Hay người lao động có thể xin nghỉ không lương 6 tháng hoặc nghỉ hưởng trợ cấp thất nghiệp? Phương án nào tối ưu nhất?
Đối với trường hợp này, điều kiện hưởng lương hưu được quy định tại
Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (có sửa đổi). Theo đó, để được hưởng lương hưu thì phải đủ tuổi nghỉ hưu và đủ năm tham gia BHXH, trừ trường hợp cá nhân đó thuộc diện tinh giản biên chế hoặc suy giảm khả năng lao động hoặc làm các công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Để chấm dứt Hợp đồng với đơn vị thì người có thể làm đơn xin chấm dứt HĐLĐ, sau đó làm thủ tục chốt sổ BHXH, nếu chị không làm ở đâu nữa thì có thể chờ đủ tuổi nghỉ hưu để đáp ứng điều kiện về tuổi và tham gia BHXH tự nguyện để đáp ứng điều kiện số năm tham gia BHXH.
Việc người lao động xin nghỉ không hưởng lương sẽ thuộc trường hợp không tham gia BHXH nên dù người lao động và đơn vị thỏa thuận nghỉ không hưởng lương thì số năm tham gia BHXH của người lao động cũng sẽ không tăng lên. Do đó, để tăng số năm tham gia BHXH, hoặc là người lao động tiếp tục làm việc hoặc là nghỉ việc rồi tham gia BHXH tự nguyện.
Về cách thức tối ưu, quan điểm của mình thì do người lao động không muốn đi làm thêm nữa vì lí do sức khỏe. Nên người đó có thể nghỉ việc hưởng trợ cấp thất nghiệp. Lí do là vì nếu đủ điều kiện hưởng hưu trí thì sẽ không được hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quy định của
Luật Việc làm 2013. Khi đủ điều kiện về tuổi, nếu muốn hưởng lương hưu thì người lao động có thể tham gia BHXH tự nguyện đóng 1 lần cho những năm còn thiếu để làm hồ sơ hưởng lương hưu như thông thường.
Bên cạnh đó, cần lưu ý trường hợp chọn hưởng BHXH một lần, áp dụng khi chưa đủ 20 năm đóng BHXH theo hướng dẫn tại Điều 8
Nghị định 115/2015/NĐ-CP:
"Điều 8. Bảo hiểm xã hội một lần
1. Người lao động quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 2 của Nghị định này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội;
c) Ra nước ngoài để định cư;
d) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;"
Lúc này, người lao động sẽ không nhận lương hưu hằng tháng mà sẽ nhận một khoản tiền cụ thể. Tóm lại, trừ trường hợp hưởng BHXH một lần, người lao động cần phải đợi đến khi đủ tuổi và tham gia thêm BHXH tự nguyện nếu không đi làm thêm thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng.