Hủy hoại tài sản là hành vi cố ý làm mất giá trị sử dụng của tài sản của người khác ở mức độ không thể khôi phục. Hành vi này có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự tùy thuộc vào mức độ hủy hoại.
1. Tự đốt nhà mình có bị phạt không?
- Về cơ bản, quy định pháp luật không xử lý hành vi hủy hoại tài sản của chính mình. Công dân có toàn quyền quyết định về tài sản thuộc sở hữu của mình mà pháp luật không can thiệp. Do đó, việc phá hoại tài sản của bản thân sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp đập phá đồ sẽ không bị xử phạt. Nếu hành vi hủy hoại tài sản của bạn ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người khác, bạn cũng có thể bị xử phạt.
- Ngoài ra, trong trường hợp đốt nhà của chính mình nhưng gây thiệt hại cho người khác do đám cháy lan rộng, bạn cũng sẽ phải chịu trách nhiệm tương ứng với hậu quả gây ra.
2. Tự đốt nhà mình nhưng gây thiệt hại cho người khác xử lý thế nào?
2.1. Trách nhiệm bồi thường dân sự
Theo quy định của Điều 589 trong Bộ luật Dân sự năm 2015, trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi tài sản bị xâm phạm được quy định như sau:
- Bồi thường bằng cách cung cấp lại tài sản cùng loại với tài sản bị hủy hoại hoặc hư hỏng.
- Bồi thường phần lợi ích hợp pháp liên quan đến việc sử dụng hoặc khai thác bị mất hoặc giảm đi khi tài sản bị hủy hoại hoặc hư hỏng.
- Bồi thường các chi phí mà bên bị hại phải chi trả để ngăn chặn, khắc phục thiệt hại, ví dụ như chi phí dập lửa khi có cháy rừng, chi phí trồng lại cây trên rừng đã bị cháy và các chi phí khác liên quan đến thiệt hại thực tế.
- Bồi thường các chi phí khác liên quan đến thiệt hại thực tế.
- Nếu người gây tội đã đủ 18 tuổi trở lên, họ sẽ phải tự bồi thường bằng tài sản của mình. Trong trường hợp người gây tội dưới 15 tuổi, trách nhiệm bồi thường sẽ do bố mẹ thực hiện. Nếu người dưới 15 tuổi có tài sản riêng, họ sẽ sử dụng tài sản đó để trả nợ.
- Đối với người từ 15 tuổi đến 18 tuổi, nếu tài sản của họ không đủ để bồi thường, bố mẹ sẽ đảm nhận trách nhiệm bù vào. Trong trường hợp người gây thiệt hại cho tài sản của người khác mất khả năng hành vi dân sự hoặc không có khả năng nhận thức để kiểm soát hành vi, người đại diện của họ sẽ sử dụng phần tài sản của người được giám hộ để bồi thường. Nếu không đủ, tài sản của người giám hộ sẽ được sử dụng, trừ khi người giám hộ chứng minh được rằng họ không có liên quan đến sự cố.
2.2. Mức xử lý hình sự
Theo quy định cụ thể tại Điều 178 trong Bộ luật hình sự năm 2015, mức xử lý hình sự đối với hành vi cố tình làm hư hỏng hoặc hủy hoại tài sản của người khác được quy định như sau:
- Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ từ 6 tháng đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm đối với các trường hợp sau:
+ Cố ý hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác có giá trị từ 2 triệu đồng đến không quá 50 triệu đồng.
+ Nếu giá trị tài sản bị hư hại là dưới một triệu đồng, vẫn có thể bị truy tố hình sự trong những trường hợp sau:
-
Trước đó đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác mà vẫn tiếp tục vi phạm.
-
Người phạm tội thực hiện hành vi sau khi đã bị kết án về tội hủy hoại tài sản hoặc cố ý làm hư hại tài sản trước đó nhưng chưa được xóa án tích.
-
Hành vi phạm tội gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, an toàn trong khu vực.
-
Tài sản bị hủy hoại là di sản hoặc cổ vật có giá trị về vật chất, tinh thần hoặc giá trị nghiên cứu lớn, không có thể thay thế tương tự.
-
Tài sản bị hủy hoại là phương tiện kiếm sống chủ yếu của nạn nhân và gia đình.
- Phạt tù từ 2 năm đến 7 năm đối với các trường hợp sau:
+ Tội phạm thực hiện hành vi phạm tội một cách có tổ chức.
+ Giá trị tài sản bị thiệt hại từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng.
+ Tài sản bị hư hại, hủy hoại là bảo vật quốc gia.
+ Sử dụng thủ đoạn hoặc các vật liệu nguy hiểm như chất gây cháy, nổ (xăng, dầu, bom, mìn, thuốc nổ...).
+ Thực hiện phạm tội để che dấu tội phạm khác.
+ Phạm tội vì lý do công vụ của người có tài sản.
+ Có hành vi tái phạm nguy hiểm.
- Phạt tù từ 5 đến 10 năm trong trường hợp thiệt hại do tài sản bị hủy hoại từ 200 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng.
- Phạt tù từ 10 đến 20 năm trong trường hợp thiệt hại do tài sản bị hủy hoại từ 500 triệu đồng trở lên.
Ngoài ra, người phạm tội này cũng có thể chịu hình phạt bổ sung như phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, phạt cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, làm một công việc nhất định trong khoảng từ 1 đến 5 năm.
Tuy nhiên, pháp luật không quy định hình thức xử lý đối với hành vi tự ý hủy hoại tài sản của chính mình mà không ảnh hưởng đến lợi ích cộng đồng và gây thiệt hại đến người khác. Trong trường hợp tài sản bị hủy hoại không thuộc sở hữu của người phạm tội, người hủy hoại tài sản sẽ bị xử lý theo chế tài hình sự hoặc hành chính, tùy thuộc vào mức độ thiệt hại và tính chất của hành vi.
Trên đây là một số quy định pháp luật về chủ đề “ Chính chủ tự đốt nhà của mình có bị phạt không?” kèm theo đó là hình thức xử phạt và bồi thường theo quy định của pháp luật hiện hành.
