Chết não là tình trạng toàn não bộ bị tổn thương nặng, chức năng của não đã ngừng hoạt động và người chết não không thể sống lại được (Khoản 9 Điều 3 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006).
Thủ tục và thẩm quyền xác định chết não
Căn cứ Điều 27 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006 quy định về thủ tục và thẩm quyền xác định chết não như sau:
1. Người đứng đầu cơ sở y tế quy định tại Điểm c Khoản 2 Điều 26 của Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006 ra quyết định phê duyệt danh sách chuyên gia tham gia xác định chết não.
2. Danh sách chuyên gia xác định chết não là các chuyên gia thuộc các lĩnh vực sau đây:
- Hồi sức cấp cứu;
- Thần kinh hoặc phẫu thuật thần kinh;
- Giám định pháp y.
3. Khi cần xác định chết não, người đứng đầu của cơ sở y tế quy định tại Khoản 1 Điều 27 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006 chỉ định nhóm chuyên gia gồm ba người thuộc danh sách chuyên gia tham gia xác định chết não và thuộc ba lĩnh vực theo quy định tại Khoản 2 Điều 27 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006. Bác sỹ trực tiếp tham gia ghép mô, bộ phận cơ thể người và bác sĩ đang trực tiếp điều trị cho người chết não không được tham gia nhóm chuyên gia xác định chết não.
4. Kết luận chết não của nhóm chuyên gia xác định chết não chỉ được công bố khi có kết luận chết não bằng văn bản của cả ba thành viên.
Thành viên nhóm chuyên gia xác định chết não phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính khoa học, chính xác trong kết luận chết não của mình.
Theo đó chỉ có nhóm chuyên gia tham gia xác định chết não mới có thẩm quyền kết luận chết não và người đứng đầu cơ sở y tế thẩm định có nhiệm vụ công bố kết luận chết não bằng văn bản.
Tiêu chuẩn để xác định chết não
Căn cứ Điều 28, ĐIều 29 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006 quy định về tiêu chuẩn để xác định chết não như sau:
- Tiêu chuẩn lâm sàng:
+ Hôn mê sâu (thang điểm hôn mê Glasgow bằng 3 điểm);
+ Đồng tử cố định (đường kính đồng tử hai bên giãn trên 4 mm);
+ Đồng tử mất phản xạ với ánh sáng;
+ Mất phản xạ giác mạc;
+ Mất phản xạ ho khi kích thích phế quản;
+ Không có phản xạ đầu - mắt;
+ Mắt không quay khi bơm 50ml nước lạnh vào tai;
+ Mất khả năng tự thở khi bỏ máy thở.
- Tiêu chuẩn cận lâm sàng:
+ Ghi điện não;
+ Chụp cắt lớp vi tính xuyên não;
+ Chụp siêu âm Doppler xuyên sọ;
+ Chụp X quang động mạch não;
+ Chụp đồng vị phóng xạ.
Ngoài ra tiêu chuẩn thời gian để xác định chết não ít nhất là 12 giờ, kể từ khi người bệnh có đủ các tiêu chuẩn lâm sàng theo quy định tại Khoản 1 Điều 28 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 và không hồi phục mới được chẩn đoán chết não.
Điều kiện để xác định chết não
Việc xác định chết não là cơ sở pháp lý để tiến hành lấy mô, bộ phận cơ thể của người có thẻ đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết. Điều kiện xác định chết não được quy định tại Điều 26 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006 như sau:
- Có đủ tiêu chuẩn về chết não theo quy định tại Điều 28 và Điều 29 của Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006;
- Được ba chuyên gia quy định tại Khoản 3 Điều 27 của Luật Điều 26 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006 trực tiếp khám và kết luận là chết não;
- Việc chẩn đoán chết não chỉ được thực hiện ở các cơ sở y tế có khoa hồi sức cấp cứu, có máy thở, máy phân tích khí, máu và đủ các điều kiện khác theo quy định tại Điều 16 của Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006.
Như vậy để xác định được một người có chết não hay không cần phải đáp ứng đủ các tiêu chuẩn chết não và được chuyên gia trực tiếp khám kết luận là chết não.
