Dạo gần đây xảy ra nhiều vụ việc nổi bật như việc bảo vệ lái xe cho khách gây tai nạn ô tô hay gần đây nhất là nghi án một bảo vệ trông giữ xe đã lấy bốn chiếc ô tô mà mình được giao giữ chìa khóa để đem đi cầm cố gây hoang mang dư luận.
Mặc dù trách nhiệm pháp lý vẫn thuộc về người thực hiện hành vi vi phạm và người quản lý. Nhưng không thể bỏ sót trách nhiệm của các chủ xe ô tô, qua đó khi giao xe cho người khác cần lưu ý các vấn đề sau:
Tài sản đem đi cầm cố trái phép xử lý ra sao?
Theo quy định hiện hành thì cầm cố tài sản là một trong những loại giao dịch dân sự. Cụ thể, một bên (sau đây gọi là bên cầm cố) giao tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho bên kia (sau đây gọi là bên nhận cầm cố) để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ tại Điều 311 Bộ luật Dân sự 2015.
Qua quy định trên, trường hợp bảo vệ lấy xe của người giao đem đi cầm cố mà không có sự cho phép hay ủy quyền được xem là vi phạm quy định về tài sản không thuộc quyền sở hữu của chính chủ sẽ dẫn đến giao dịch dân sự vô hiệu.
Trường hợp này thì chủ tài sản được nhận lại tài sản là chiếc ô tô đã bị đem đi cầm, còn bên nhận cầm cố sẽ nhận lại được số tiền và yêu cầu người thực hiện giao dịch bồi thường phát sinh.
Cầm cố tài sản không chính chủ bị xử lý thế nào?
Theo đó, người nào vì vụ lợi mà sử dụng trái phép tài sản của người khác trị giá từ 100 triệu đồng - dưới 500 triệu đồng, đã bị xử lý kỷ luật, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng - 02 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 50 triệu đồng - 100 triệu đồng hoặc phạt tù từ 01 năm - 05 năm:
- Tài sản trị giá từ 500 triệu đồng - dưới 1 tỷ 500 triệu đồng.
- Tài sản là bảo vật quốc gia.
- Phạm tội 02 lần trở lên.
- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn.
- Tái phạm nguy hiểm.
Phạm tội sử dụng trái phép tài sản trị giá 1 tỷ 500 triệu đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm - 07 năm.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5 triệu đồng - 20 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm - 05 năm.
Trường hợp bảo vệ cầm cố đến 4 chiếc ô tô vẫn đang được điều tra xác minh và định giá tài sản vì vậy vẫn chưa rõ mức độ vi phạm của người này. Dù vậy trường hợp vi phạm về tội này cao nhất có thể lên đến 07 năm tù.
Liên đới trách nhiệm khi giao xe gây tai nạn
Một vấn đề quan trọng không kém đó chính là việc giao xe cho bảo vệ giữ xe có thể dẫn đến tai nạn giao thông, vi phạm hành chính, trầy xước xe,... Dẫn đến nhiều vướng mắc pháp lý mà chủ xe không mong muốn.
Trong trường hợp chủ xe giao xe cho bảo vệ hoặc nhân viên trông giữ xe điều khiển mà không quan tâm đến việc họ có đủ năng lực điều khiển và được cấp GPXL hay chưa thì chủ sẽ chịu trách nhiệm liên đới nếu cho vi phạm.
Theo đó, chủ xe có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc nặng hơn là xử lý hình sự vì giao xe cho người không đủ năng lực điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.
Xử lý người giao xe cho người không đủ điều kiện
Căn cứ khoản 76 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ như sau:
Người nào giao cho người mà biết rõ người đó không có GPLX hoặc đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy, chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật.
Phạt tiền từ 10 triệu đồng - 50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:
- Làm chết người.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%.
- Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Phạt tiền từ 50 triệu đồng - 200 triệu đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng - 03 năm:
- Làm chết 02 người.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%.
- Gây thiệt hại về tài sản từ 500 triệu đồng - dưới 1 tỷ 500 triệu đồng.
Phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
- Làm chết 03 người trở lên.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên.
- Gây thiệt hại về tài sản 1 tỷ 500 triệu đồng trở lên.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng - 30 triệu đồng.
Như vậy, chủ tài sản là ô tô mà giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với khung phạt tù lên đến 07 năm.