Trước hết phải khẳng định đây là quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài (khi có chủ thể trong quan hệ hôn nhân này là người nước ngoài (hay nói cách khác người này không được xác định là công dân Việt Nam), bao gồm: Người có quốc tịch nước ngoài, người không có quốc tịch; Các bên tham gia đều là công dân Việt Nam nhưng việc xác lập, thay đổi, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ đó xảy ra tại nước ngoài; hay các bên tham gia đều là công dân Việt Nam nhưng đối tượng của quan hệ dân sự đó ở nước ngoài). Nên việc giải quyết các nội dung có liên quan đến chế độ hôn nhân và gia đình nói chung và chế độ tài sản trong hôn nhân nói riêng sẽ do pháp luật Tư pháp Quốc tế điều chỉnh (không phải chỉ áp dụng pháp luật Việt Nam mà còn áp dụng pháp luật nước ngoài/ pháp luật Điều ước quốc tế/ Pháp luật tập quán Quốc tế/... để giải quyết).
Đứng trên quan hệ pháp luật Việt Nam điều chỉnh, để xác lập quyền đối với tài sản riêng của vợ chồng thì chúng ta sẽ thực hiện theo một trong hai cách xác định sau:
Thứ nhất: Nếu tài sản riêng này (ví dụ như mảnh đất) được hình thành trước khi quan hệ hôn nhân được xác lập (trước thời điểm đăng ký kết hôn có hiệu lực) hoặc được tặng cho riêng, được thừa kế riêng đối với người vợ. Thì theo quy định tại Điều 43 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 thì sẽ mặc nhiên thuộc sở hữu riêng của người vợ (trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác).
Thứ hai: Ngược lại với trường hợp thứ nhất trên, nếu tài sản này được hình thành trong thời kỳ hôn nhân, thì theo quy định tại Điều 33 của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 thì tài sản này được xác định là tài sản chung của hai vợ chồng (không quan trọng ai đưng tên trên quyền sử dụng đất/ tài khoản ngân hàng/…). Trong trường hợp này, để tài sản thuộc quyền của người Việt Nam/ người nước ngoài (hay nói cách khác là cách để định đoạt tài sản riêng của hai vợ chồng) thì phải sẽ thực hiện theo các cách sau đây:
-
Áp dụng chế độ chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân theo quy định từ Điều 38 đến Điều 42 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014;
-
Người chồng/ người vợ thực hiện việc tặng cho phần tài sản của mình trong khối tài sản chung cho người vợ/ người chồng còn lại.
