Cơ quan nào có thẩm quyền bầu ra Bộ Chính trị? Tiêu chuẩn chung mà Ủy viên Bộ Chính trị cần đáp ứng bao gồm những gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.
(1) Bộ Chính trị do ai bầu ra?
Căn cứ khoản 1 và 2 Điều 17 Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam 2011 có quy định như sau:
- Ban Chấp hành Trung ương bầu Bộ Chính trị; bầu Tổng Bí thư trong số Uỷ viên Bộ Chính trị; thành lập Ban Bí thư gồm Tổng Bí thư, một số Uỷ viên Bộ Chính trị do Bộ Chính trị phân công và một số Uỷ viên Ban Bí thư do Ban Chấp hành Trung ương bầu trong số Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương; bầu Uỷ ban Kiểm tra Trung ương; bầu Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương trong số Uỷ viên Uỷ ban Kiểm tra Trung ương.
- Số lượng Uỷ viên Bộ Chính trị, Uỷ viên Ban Bí thư và Uỷ viên Uỷ ban Kiểm tra Trung ương do Ban Chấp hành Trung ương quyết định. Đồng chí Tổng Bí thư giữ chức vụ Tổng Bí thư không quá 02 nhiệm kỳ liên tiếp.
- Bộ Chính trị lãnh đạo và kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc, nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương; quyết định những vấn đề về chủ trương, chính sách, tổ chức, cán bộ; quyết định triệu tập và chuẩn bị nội dung các kỳ họp của Ban Chấp hành Trung ương; báo cáo công việc đã làm trước hội nghị Ban Chấp hành Trung ương hoặc theo yêu cầu của Ban Chấp hành Trung ương.
Từ quy định nêu trên, có thể thấy, hiện nay, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam hay Bộ Chính trị là cơ quan lãnh đạo và kiểm tra việc thực hiện nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc, nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương; quyết định những vấn đề về chủ trương, chính sách, tổ chức, cán bộ;..... Bộ Chính trị và các thành viên trong Bộ Chính trị sẽ do Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam bầu ra.
(2) Ủy viên Bộ Chính trị cần đáp ứng những tiêu chuẩn chung nào?
Căn cứ Tiểu mục 1 Mục 1 Quy định 214-QĐ/TW năm 2020 có quy định về tiêu chuẩn chung đối với các chức danh cán bộ thuộc diện Ban Chấp hành trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư quản lý như sau:
- Về chính trị, tư tưởng:
+ Tuyệt đối trung thành với lợi ích của Đảng, của quốc gia - dân tộc và nhân dân;
+ Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, đường lối đổi mới của Đảng.
+ Có lập trường, quan điểm, bản lĩnh chính trị vững vàng.
+ Kiên quyết bảo vệ nền tảng tư tưởng, Cương lĩnh, đường lối của Đảng, Hiến pháp và pháp luật của Nhà nước.
+ Đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
+ Có tinh thần yêu nước nồng nàn, sâu sắc.
+ Luôn đặt lợi ích của Đảng, quốc gia - dân.
+ Sẵn sàng hy sinh vì sự nghiệp cách mạng của Đảng, vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.
+ Tuyệt đối chấp hành sự phân công của tổ chức, yên tâm công tác. Giữ nghiêm kỷ luật phát ngôn theo đúng nguyên tắc, quy định của Đảng.
- Về đạo đức, lối sống:
+ Mẫu mực về phẩm chất đạo đức.
+ Sống trung thực, khiêm tốn, chân thành, trong sáng, giản dị, bao dung; cần, kiệm, liêm chính, chí công, vô tư.
+ Không tham vọng quyền lực, có nhiệt huyết và trách nhiệm cao với công việc; là trung tâm đoàn kết, gương mẫu về mọi mặt.
+ Không tham nhũng, lãng phí, cơ hội, vụ lợi.
+ Kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, tệ quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, cửa quyền và lợi ích nhóm.
+ Tuyệt đối không trục lợi và cũng không để người thân, người quen lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để trục lợi.
+ Thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức, kỷ luật của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình;
+ Thực hiện đúng, đầy đủ quyền hạn, trách nhiệm của mình và chỉ đạo thực hiện nghiêm nguyên tắc, quy định, quy chế, quy trình về công tác cán bộ;
+ Kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện, việc làm trái với các quy định của Đảng, Nhà nước trong công tác cán bộ.
- Về trình độ:
+ Tốt nghiệp đại học trở lên.
+ Lý luận chính trị cử nhân hoặc cao cấp.
+ Quản lý nhà nước ngạch chuyên viên cao cấp hoặc tương đương.
+ Trình độ ngoại ngữ, tin học phù hợp.
- Về năng lực và uy tín:
+ Có quan điểm khách quan, toàn diện, biện chứng, lịch sử cụ thể, có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược.
+ Phương pháp làm việc khoa học; nhạy bén chính trị; có năng lực cụ thể hoá và lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả các đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
+ Có năng lực tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, phân tích và dự báo tốt.
+ Nắm chắc tình hình chung và hiểu biết toàn diện về lĩnh vực, địa bàn, địa phương, cơ quan, đơn vị được phân công quản lý, phụ trách.
+ Kịp thời nắm bắt những thời cơ, vận hội; phát hiện những mâu thuẫn, thách thức, vấn đề mới, vấn đề khó, hạn chế, yếu kém trong thực tiễn;
+ Chủ động đề xuất những nhiệm vụ, giải pháp có tính khả thi và hiệu quả.
+ Năng động, sáng tạo, cần cù, chịu khó, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm;
+ Có quyết tâm chính trị cao, hành động quyết liệt, dám đương đầu với khó khăn, thách thức; nói đi đôi với làm;
+ Có thành tích nổi trội, có kết quả và "sản phẩm" cụ thể góp phần quan trọng thúc đẩy sự phát triển của ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị; gắn bó mật thiết với nhân dân và vì nhân dân phục vụ.
+ Là hạt nhân quy tụ và phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị; được cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân tin tưởng, tín nhiệm cao.
- Về sức khỏe, độ tuổi và kinh nghiệm:
+ Đủ sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ; bảo đảm tuổi bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử theo quy định của Đảng.
+ Đã kinh qua và hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ của chức danh lãnh đạo, quản lý chủ chốt cấp dưới trực tiếp; có nhiều kinh nghiệm thực tiễn.
Theo đó, hiện nay, Ủy viên Bộ Chính trị, Ban bí thư cần đáp ứng những tiêu chuẩn chung như đã nêu trên.