Chào bạn, về trường hợp của bạn mình xin chia sẻ quan điểm như sau:
Ban kiểm soát trong công ty cổ phần là cơ quan thực hiện giám sát Hội đồng quản trị, Giám đốc và Tổng giám đốc trong việc quản lý và điều hành công ty; kiểm tra, thẩm định các hoạt động kinh doanh, báo cáo kinh doanh, báo cáo tài chính của công ty. Như vậy, bản chất của ban kiểm soát chính là đảm bảo sự thận trọng và minh bạch trong hoạt động kinh doanh của công ty cổ phần.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy cũng vì hoạt động kiểm tra, rà soát này mà đôi khi làm bộ máy của công ty cổ phần cồng kềnh, ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh bình thường của công ty. Do vậy, pháp luật cho phép công ty cổ phần có thể lựa chọn việc có Ban kiểm soát hay không trong cơ cấu tổ chức, quản lý công ty của mình.
Theo quy định tại Điều 137 Luật Doanh nghiệp 2020 về cơ cấu tổ chức của công ty cổ phần. Công ty cổ phần có quyền lựa chọn tổ chức quản lý và hoạt động theo một trong hai mô hình sau đây:
Mô hình 1: Mô hình đơn hội đồng
Cơ cấu tổ chức công ty bao gồm: Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.
+ Nếu công ty bạn có từ 11 cổ đông trở lên hoặc/và các cổ đông là tổ chức sở hữu từ 50% tổng số cổ phần của công ty trở lên thì trong cơ cấu tổ chức công ty bắt buộc phải thành lập Ban kiểm soát;
+ Nếu công ty bạn có dưới 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần của công ty thì trong cơ cấu tổ chức, các bạn không bắt buộc phải thành lập Ban kiểm soát; việc thành lập hay không là do nhu cầu.
Mô hình 2: Mô hình đa hội đồng
Cơ cấu tổ chức công ty bao gồm: Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.
Trường hợp này trong cơ cấu tổ chức công ty không có Ban kiểm soát, do đó, Nếu công ty lựa chọn mô hình này thì dù số lượng cổ đông công ty bạn là bao nhiêu đi nữa( dưới hoặc trên 11 cổ đông) và tỷ lệ sở hữu cổ phần công ty của cổ đông là tổ chức là bao nhiêu đi nữa (trên hay dưới 50% tổng số cổ phần của công ty) thì công ty đều không phải thành lập Ban kiểm soát công ty cổ phần.
Trường hợp này ít nhất 20% số thành viên Hội đồng quản trị phải là thành viên độc lập và có Ủy ban kiểm toán trực thuộc Hội đồng quản trị. Cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban kiểm toán quy định tại Điều lệ công ty hoặc quy chế hoạt động của Ủy ban kiểm toán do Hội đồng quản trị ban hành.
Từ quy định trên, bạn cần xem xét dựa trên số lượng thành viên của công ty, tỷ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông là tổ chức và nhu cầu. Trong trường hợp bạn chia sẻ, công ty có 4 cổ đông là cá nhân, không thuộc trường hợp bắt buộc phải thành lập ban kiểm soát theo điểm a khoản 1 Điều 137. Do đó, với số lượng cổ đông hiện tại, dù lựa chọn mô hình nào cũng không bắt buộc phải thành lập Ban kiểm soát.
