Hiện nay, để doanh nghiệp thực hiện sản xuất kinh doanh (đối với một số dự án) thì báo cáo đánh giá tác động môi trường là hồ sơ pháp lý quan trọng nhất trong bộ “Hồ sơ môi trường” mà bất cứ doanh nghiệp nào cũng cần có. Nếu doanh nghiệp đã đi vào hoạt động mà chưa lập báo cáo đánh giá tác động môi trường ĐTM thì phải tiến hành lập và bổ sung ngay đề án bảo vệ môi trường chi tiết để tránh vi phạm pháp luật. Vậy nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường gồm những gì?
1.Báo cáo đánh giá tác động môi trường là gì?
Theo khoản 7 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020 thì Đánh giá tác động môi trường là quá trình phân tích, đánh giá, nhận dạng, dự báo tác động đến môi trường của dự án đầu tư và đưa ra biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường.
Căn cứ Điều 31 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định về thực hiện đánh giá tác động môi trường như sau:
- Đánh giá tác động môi trường do chủ dự án đầu tư tự thực hiện hoặc thông qua đơn vị tư vấn có đủ điều kiện thực hiện. Đánh giá tác động môi trường được thực hiện đồng thời với quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc tài liệu tương đương với báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án.
- Kết quả đánh giá tác động môi trường được thể hiện bằng báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Như vậy, báo cáo đánh giá tác động môi trường là hoạt động phân tích dự báo các tác động của dự án đến môi trường xung quanh. Đánh giá thực hiện cả về mặt tích cực cũng như tiêu cực để đưa ra biện pháp bảo vệ môi trường khi triển khai dự án đó.
Lập báo cáo đánh giá tác động môi trường ĐTM là cơ sở để doanh nghiệp biết rõ hơn về hiện trạng chất lượng môi trường. Từ đó có thể đề ra các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm hiệu quả nhằm đạt các Tiêu chuẩn môi trường theo quy định.
2. Nội dung của báo cáo đánh giá tác động môi trường gồm những thông tin gì?
Căn cứ Khoản 1 Điều 32 Luật Bảo vệ môi trường 2020 (sửa đổi tại quy định về nội dung của báo cáo đánh giá tác động môi trường như sau:
Nội dung chính của báo cáo đánh giá tác động môi trường bao gồm:
+ Xuất xứ của dự án đầu tư, chủ dự án đầu tư, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư; căn cứ pháp lý, kỹ thuật; phương pháp đánh giá tác động môi trường và phương pháp khác được sử dụng (nếu có);
+ Sự phù hợp của dự án đầu tư với Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và quy định khác của pháp luật có liên quan;
+ Đánh giá việc lựa chọn công nghệ, hạng mục công trình và hoạt động của dự án đầu tư có khả năng tác động xấu đến môi trường;
+ Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, đa dạng sinh học; đánh giá hiện trạng môi trường; nhận dạng các đối tượng bị tác động, yếu tố nhạy cảm về môi trường nơi thực hiện dự án đầu tư; thuyết minh sự phù hợp của địa điểm lựa chọn thực hiện dự án đầu tư;
+ Nhận dạng, đánh giá, dự báo các tác động môi trường chính, chất thải phát sinh theo các giai đoạn của dự án đầu tư đến môi trường; quy mô, tính chất của chất thải; tác động đến đa dạng sinh học, di sản thiên nhiên, di tích lịch sử - văn hóa và yếu tố nhạy cảm khác; tác động do giải phóng mặt bằng, di dân, tái định cư (nếu có); nhận dạng, đánh giá sự cố môi trường có thể xảy ra của dự án đầu tư;
+ Công trình, biện pháp thu gom, lưu giữ, xử lý chất thải;
+ Biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực khác của dự án đầu tư đến môi trường; phương án cải tạo, phục hồi môi trường (nếu có); phương án bồi hoàn đa dạng sinh học (nếu có); phương án phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường;
+ Chương trình quản lý và giám sát môi trường;
+ Kết quả tham vấn;
+ Kết luận, kiến nghị và cam kết của chủ dự án đầu tư.
Vậy khi doanh nghiệp muốn thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường thì báo cáo này cần có các thông tin như trên.
3.Cơ quan nào có thẩm quyền phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường?
Căn cứ Khoản 1 Điều 14 Nghị định 18/2015/NĐ-CP quy định về thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường như sau:
Thẩm quyền tổ chức thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường quy định như sau:
+ Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của các dự án quy định tại Phụ lục III Nghị định này, trừ các dự án thuộc bí mật quốc phòng, an ninh;
+ Các Bộ, cơ quan ngang Bộ tổ chức thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của các dự án thuộc thẩm quyền quyết định phê duyệt đầu tư của mình, trừ các dự án thuộc Phụ lục III Nghị định này;
+ Bộ Quốc phòng, Bộ Công an tổ chức thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của các dự án thuộc bí mật quốc phòng, an ninh và các dự án thuộc thẩm quyền quyết định phê duyệt đầu tư của mình, trừ các dự án thuộc Phụ lục III Nghị định này;
+ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của các dự án đầu tư trên địa bàn của mình, trừ các dự án quy định tại các Điểm a, b và c Khoản này.
Như vậy, nội dung chính của báo cáo đánh giá tác động môi trường ĐTM được Pháp luật quy định cụ thể tại Khoản 1 Điều 32 Luật Bảo vệ môi trường 2020. Tùy thuộc vào Dự án được quy định tại Phụ lục III Nghị định 18/2015/NĐ-CP mà cơ quan thẩm quyền phê duyệt báo cáo khác nhau.
Báo cáo đánh giá tác động môi trường là công cụ gắn kết mối quan hệ giữa Nhà nước, cơ quan chức năng và cộng đồng. Đánh giá tác động môi trường ĐTM cũng phát huy được tính công khai của việc thu thập thông tin, khảo sát, thực nghiệm, đánh giá nhằm thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường hiệu quả. Trên cơ sở đó, doanh nghiệp và Nhà nước sẽ có các hoạt động thận trọng hơn trong việc xây dựng, thực hiện dự án để giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
