Bằng tốt nghiệp đại học hay còn được gọi là bằng chứng chỉ hay chứng thư được cấp bởi một tổ chức giáo dục tư thục hoặc công lập. Qua đó, người được cấp bằng đại học được công nhận đủ điều kiện về kiến thức và kỹ năng làm ngành, nghề đó.
Tuy nhiên, bằng đại học được chia thành 2 loại khác nhau là bằng cử nhân đại học và bằng kỹ sư, bác sĩ đay là những bằng đại học đặc thù. Vậy bằng cử nhân đại học có giá trị tương đương với bằng kỹ sư, bác sĩ không?
1. Hệ thống văn bằng giáo dục đại học hiện nay
Căn cứ Điều 15 Nghị định 99/2019/NĐ-CP quy định hệ thống văn bằng, chứng chỉ giáo dục đại học hiện nay tại Việt Nam bao gồm 03 loại sau:
- Bằng cử nhân cấp cho người tốt nghiệp chương trình đào tạo trình độ đại học theo quy định của pháp luật, đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu ra bậc 6 theo Khung trình độ quốc gia Việt Nam và các quy định cụ thể, hợp pháp của cơ sở đào tạo.
- Bằng thạc sĩ cấp cho người tốt nghiệp chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ theo quy định của pháp luật, đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu ra bậc 7 theo Khung trình độ quốc gia Việt Nam và các quy định cụ thể, hợp pháp của cơ sở đào tạo.
- Bằng tiến sĩ cấp cho người tốt nghiệp chương trình đào tạo trình độ tiến sĩ theo quy định của pháp luật, đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu ra bậc 8 theo Khung trình độ quốc gia Việt Nam và các quy định cụ thể, hợp pháp của cơ sở đào tạo.
Ngoài ra, còn một loại văn bằng trình độ tương đương: Đó là văn bằng đối với một số ngành đào tạo chuyên sâu đặc thù thuộc hệ thống giáo dục đại học bao gồm bằng bác sĩ y khoa, bác sĩ nha khoa, bác sĩ y học cổ truyền, bằng dược sĩ, bằng bác sĩ thú y, bằng kỹ sư, bằng kiến trúc sư, và một số văn bằng khác theo quy định riêng của Chính phủ, được cấp cho người tốt nghiệp chương trình đào tạo.
Chứng chỉ đối với một số ngành đào tạo chuyên sâu đặc thù thuộc hệ thống giáo dục quốc dân được cấp cho người học đã hoàn thành chương trình đào tạo hoặc bồi dưỡng nâng cao trình độ học vấn, nghề nghiệp do bộ, cơ quan ngang bộ quy định hoặc cấp cho người học dự thi đạt yêu cầu cấp chứng chỉ, phù hợp với quy định về cấp chứng chỉ trong hệ thống giáo dục quốc dân.
2. Yêu cầu đối với các ngành đào tạo đại học chuyên sâu
Theo Điều 14 Nghị định 99/2019/NĐ-CP trình độ đào tạo đối với một số ngành đào tạo chuyên sâu đặc thù là trình độ yêu cầu sinh viên, học viên phải đạt được, qua đó đáp ứng điều kiện nhận bằng.
Trình độ đào tạo đối với một số ngành đào tạo chuyên sâu đặc thù là trình độ của người đã tốt nghiệp các chương trình đào tạo chuyên sâu đặc thù sau đây:
- Chương trình có khối lượng học tập từ 150 tín chỉ trở lên đối với người đã tốt nghiệp trung học phổ thông và tương đương hoặc có khối lượng học tập từ 30 tín chỉ trở lên đối với người đã tốt nghiệp trình độ đại học.
- Chương trình có khối lượng học tập từ 90 tín chỉ trở lên đối với người có trình độ tương đương Bậc 7 theo Khung trình độ quốc gia Việt Nam.
Căn cứ vào quy định về điều kiện đầu vào, khối lượng học tập tối thiểu, chuẩn giảng viên, chuẩn đầu ra và các chuẩn khác trong chuẩn chương trình đào tạo các trình độ của giáo dục đại học.
Theo quy định của Bộ GD&ĐT, người tốt nghiệp chương trình đào tạo chuyên sâu đặc thù được xếp vào bậc tương ứng trong Khung trình độ quốc gia Việt Nam.
3. Có thể học đại học ở những trường đã liên kết hay không?
Người học, sinh viên có thể theo học đại học ở những trường có liên kết với nhau nếu các trường đại học đủ điều kiện để liên kết theo Điều 5 Nghị định 99/2019/NĐ-CP như sau:
- Có ít nhất 3 trường đại học cùng loại hình công lập hoặc cùng loại hình tư thục liên kết thành đại học hoặc có ít nhất 3 trường đại học là trường đại học tư thục và trường đại học tư thục hoạt động không vì lợi nhuận liên kết thành đại học tư thục hoạt động không vì lợi nhuận.
- Có dự thảo quy chế tổ chức và hoạt động của đại học do các trường đại học liên kết với nhau xây dựng, trong đó xác định mục tiêu, sứ mạng chung; các quy định về tổ chức, tài chính, tài sản; các nội dung khác (nếu có).
- Có ý kiến chấp thuận của cơ quan quản lý trực tiếp trường đại học công lập hoặc có sự đồng thuận của các nhà đầu tư đại diện ít nhất 75% tổng số vốn góp tại mỗi trường đại học tư thục, trường đại học tư thục hoạt động không vì lợi nhuận.
Như vậy, qua các quy định trên có thể thấy bằng cử nhân đại học có giá trị tương đương đối với những bằng kỹ sư, bác sĩ. Tuy nhiên, điểm khác biệt ở những bằng đại học đặc thù thì đây là bằng đại học mà sau khi ra trường người học có thể hành nghề còn đối với bằng cử nhân thì cần phải học thêm bằng nghề khác.
