Đòi lại đất đã cho tặng, đã được sang sổ đỏ cho người nhận hơn 20 năm

Theo quy định Điều 167 Luật đất đai 2013 thì: 

Điều 167. Quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất.

 3. Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất được thực hiện như sau:

a) Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp kinh doanh bất động sản quy định tại điểm b khoản này;

Như vậy, trường hợp tặng cho quyền sử dụng đất phải được thực hiện bằng văn bản có công chứng, chứng thực, phải đăng ký quyền sở hữu. Trường hợp đã tặng cho hoàn tất, việc chuyển quyền sở hữu đã xong thì tài sản đã thuộc về người được tặng cho, người tặng cho là ông nội bạn không thể đòi lại. Trừ trường hợp hợp đồng tặng cho đó là hợp đồng tặng cho có điều kiện, vi phạm cấm, vi phạm pháp luật thì có thể lấy đó làm căm cứ hủy tặng cho.

Như vậy, ông nội chỉ có thể đòi lại tài sản đã tặng cho bố bạn trong trường hợp là tặng cho tài sản có điều kiện hoặc vi phạm điều cấm, trái pháp luật và bên được tặng cho không thực hiện nghĩa vụ sau khi được tặng cho. Vì vậy khi cha bạn vi phạm thỏa thuận thì công nội và chú bạn phải có căn cứ chứng minh tồn tại điều kiện của hợp đồng tặng cho và có vi phạm điều kiện đó.

Tuy nhiên, trong trường hợp cha tặng cho con đất nhưng đến thời điểm người tặng cho không còn thì nghĩa vụ thực hiện đúng điều kiện tặng cho cũng không còn, vì theo quy định tại Bộ luật dân sự nêu rõ, chỉ người tặng cho mới có quyền đòi lại tài sản, nhưng người tặng cho không còn nên người nhận có thể được bán cho người khác. Những người liên quan như anh, chị, em ... trong gia đình không có quyền đồi lại tài sản, hay cấm cản.

Theo quy định của Bộ Luật dân sự năm 2015, ủy quyền cũng là một loại hợp đồng. Căn cứ theo Khoản 3 Điều 422 Bộ Luật dân sự về các trường hợp chấm dứt hợp đồng như sau: “Cá nhân giao kết hợp đồng chết, pháp nhân giao kết hợp đồng chấm dứt tồn tại mà hợp đồng phải do chính cá nhân, pháp nhân đó thực hiện”

Như vậy, trong trường hợp hợp đồng ủy quyền giữa ông bạn và chú bạn được xác lập, sau đó ông bạn chết thì hợp đồng sẽ mặc nhiên chấm dứt. Khi hợp đồng chấm dứt, đồng thời chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng vì

việc ông bạn ủy quyền sẽ chấm dứt khi bên ủy quyền chết, đây là trường hợp đương nhiên chấm dứt hợp đồng ủy quyền. Do bản chất của ủy quyền là xác lập thực hiện công việc thông qua người đại diện do đó khi người ủy quyền chết thì quan hệ xác lập thực hiện cũng không còn.

Từ những phân tích ở trên, bố bạn có thể đưa ra những căn cứ đã nêu để yêu cầu Tòa án ra quyết định đình chỉ vụ án theo quy định.

Chào bạn Kiệt,

1/- Theo qui định tại điều 184 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì thời hiệu khởi kiện được thực hiện theo qui định của Bộ luật dân sự 2015. Khoản 3 điều 155 Bộ luật dân sự 2015 qui định tranh chấp về quyền sử dụng đất không áp dụng thời hiệu khởi kiện, hiểu nôm na là muốn kiện lúc nào cũng được. Như vậy, mặc dù năm 2015 đã có Quyết định đình chỉ nhưng do đây là tranh chấp về QSDĐ nên năm 2017 tòa thụ lý giải quyết lại, cũng vẫn những đương sự cũ là đúng pháp luật.

2/- Tôi không biết trong vụ án này có đương sự nào yêu cầu hủy giấy đỏ của Ba bạn hay không, tuy nhiên dù có yêu cầu thì Tòa cũng không cần tuyên hủy giấy đỏ đã cấp cho Ba của bạn, Tòa chỉ cần tuyên những nội dung tòa cho là đúng pháp luật và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải chấp hành nghiêm chỉnh quyết định của Bản án có hiệu lực. Việc này được qui định tại điều 19 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 và được Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn tại đoạn 6 mục 2 phần II Công văn số 64/TANDTC-PC ngày 03/4/2019, nguyên văn như sau : "khi giải quyết tranh chấp về hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất mà hợp đồng đó bị vô hiệu, nhưng người nhận chuyển quyền đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đã được xác nhận nội dung biến động thì không đưa cơ quan có thẩm quyền trong việc cấp giấy tham gia tố tụng và không cần phải tuyên hủy giấy chứng nhận cấp cho người nhận chuyển nhượng. Khi Tòa án tuyên hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất vô hiệu thì Văn phòng đăng ký đất đai, cơ quan Tài nguyên và Môi trường căn cứ vào bản án, quyết định của Tòa án để giải quyết điều chỉnh biến động hoặc cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phù hợp với kết quả giải quyết của Tòa án.". Như vậy, nội dung Tòa tuyên là không trái qui định của Pháp luật.

3/- Tôi đồng quan điểm với bạn là phải sử dụng án lệ số 03/2016/AL để tranh luận bảo vệ quyền lợi cho Ba của bạn trong vụ án này. Tuy nhiên bạn phải thực hiện một số biện pháp thu thập chứng cứ để chứng minh ông Hòn đã cho đất cho ông Tỉa, ví dụ từ lời khai của công chức địa chính làm thủ tục xét cấp GCN năm 2000, bạn yêu cầu (hoặc đề nghị Tòa thu thập hộ nếu yêu cầu của bạn bị từ chối) UBND xã phải cung cấp tài liệu về việc ông Hòn đã đi kê khai đất cho các con mỗi người 2000m2 và giấy tạm đã cấp cho từng người, hoặc bạn phải yêu cầu Chi nhánh VPĐKĐĐ tại Huyện phải cung cấp toàn bộ hồ sơ xét cấp GCN cho ông Tỉa, hồ sơ cấp đổi GCN năm 2014 ...v...v..... để tìm trong đó xem có chứng cứ nào chứng minh ông Hòn đã cho đất hay không.

4/- Về việc tham gia tố tụng của ông Y, hiện không phải ông tham gia với tư cách là người đại diện theo ủy quyền của Nguyên đơn (hợp đồng ủy quyền này đã đương nhiên chấm dứt hiệu lực từ thời điểm ông Hòn mất) mà với tư cách là người kế thừa quyền, nghĩa vụ của Nguyên đơn (những người thuộc hàng thừa kế thứ 1 của ông Hòn đều có tư cách này) theo qui định tại điều 74 Bộ luật tố tụng dân sự 2015.

Chúc gia đình bạn sẽ thành công ở phiên tòa Phúc thẩm.

Trân trọng.