Căn cứ Điều 20 Bộ luật lao động năm 2012 quy định những hành vi người sử dụng lao động không được làm khi giao kết , thực hiện hợp đồng lao động:
“1. Giữ bản chính giấy tờ tuỳ thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.
2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.”
Căn cứ Điều 61 Bộ luật lao động năm 2012 quy định về Học nghề, tập nghề để làm việc cho người sử dụng lao động, như sau:“ Người sử dụng lao động tuyển người vào học nghề, tập nghề để làm việc cho mình, thì không phải đăng ký hoạt động dạy nghề và không được thu học phí…”
Theo quy định trên, khi thực hiện giao kết hợp đồng với người lao động, Công ty (người sử dụng lao động) không được giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ và không được yêu cầu đặt cọc bằng tiền hoặc tài sản đối với người lao động. Do đó, việc phải nộp bằng gốc hoăc phải nộp 15 triệu (phí đào tạo) là trái với quy định ở trên.
Căn cứ theo quy định tại Khoản 2 Điều 18 và Khoản 3 Điều 19 Luật Bảo Hiểm Xã Hội 2014 quy định Quyền của người lao động và Trách nhiệm của người lao động là “Được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội” và “ Bảo quản sổ bảo hiểm xã hội.”
Như vậy, người lao động sẽ được giữ sổ bảo hiểm của mình, trường hợp người sử dụng lao động tự thỏa thuận với người lao động việc lưu giữ, bảo quản sổ BHXH trong thời gian người lao động đang làm việc không có quy định cấm về vấn đề này. Tuy nhiên để đảm bảo quyền và lợi ích cho bạn thì việc thỏa thuận nên giao kết bằng văn bản, có chữ kí của mỗi bên.
Theo quy định khoản 2,3 Điều 47 Bộ luật lao động quy định “Trong thời hạn 7 ngày làm việc, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động, hai bên có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản có liên quan đến quyền lợi của mỗi bên; trường hợp đặc biệt, có thể kéo dài nhưng không được quá 30 ngày. Người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ bảo hiểm xã hội và những giấy tờ khác mà người sử dụng lao động đã giữ lại của người lao động”.
Trong trường hợp của bạn, nếu người lao động và công ty chấm dứt hợp đồng lao động theo đúng quy định của pháp luật mà người sử dụng lao động cố tình không không chốt và không trả số bảo hiểm xã hội cho bạn đúng thời hạn đã vi phạm pháp luật về thủ tục thực hiện bảo hiểm xã hội quy định không cấp sổ bảo hiểm xã hội hoặc không trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động theo quy định.
Vì vậy, nếu bạn có đầy đủ bằng chứng chứng minh phía Công ty có những hành vi vi phạm ở trên thì bạn có thể yêu cầu công ty chấm dứt hành vi vi phạm của mình và thực hiện đúng theo quy định. Nếu công ty không thực hiện đúng bạn có thể yêu cầu công đoàn cơ sở can thiệp hoặc tố cáo với cơ quan quản lý lao động tại địa phương hoặc làm đơn khởi kiện đến tòa án nơi công ty có trụ sở.
Nếu bạn có thắc mắc hay vấn đề gì để làm sáng tỏ thì hãy liên lạc trực tiếp với tôi để được tư vấn cụ thể hơn.
Luật sư: Nguyễn Thanh Tùng; Điện thoại: 0913586658
Văn phòng luật sự Phạm Hồng Hải và Cộng sự - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội;
Email: luatsuthanhtung@gmail.com;